Konu: Nizip Savaşı Mevki Olarak Nerede Yapıldı ?

19. Asırda Osmanlı Padişahı II.Mahmut ile Mısır Valisi Mehmet Ali Paşa arasında yaşanan Nizip Savaşını, Nizipcom kütüphanesinde okumuşsunuzdur. Bu savaşın mevki olarak tam nerede yapıldığını bileniniz varmı acaba ?


Nizip Muharebesi sırasında Hafız Osman Paşa ve Alman müşavir ve Osmanlı topçularının komutanı Prusyalı Helmuth von Moltke - 24 Haziran 1839

Ben bu savaşın Torumahmut köyü civarında yapıldığını tahmin ediyorum.Tarihi kaynaklara baktığımızda bunun için 2 neden yazabilirim.1.Neden:Torumahmut köyünün adı "Tarumar olmuş Mahmut" manasından türemiştir.Yani Yenilen ve tarumar (darmadağan) olmuş II.Mahmut'un ordusu bu köye isim olmuştur.Büyük olasılıkla savaş bu köyün civarında olmuştur.2.Neden:Tarihi kaynaklarda Osmanlı ordusunun komutanı Reşit Paşa'nın onuruna yediremedigi geri çekilme planının yeri olarak Birecik'in gösterilmesidir.Zira Osmanlı ordusunun sırtı Birecik'e dönüktür.Ve eger fırat'ı aşıp Birecik Arat dağına sığınmış olsalardı bu kadar insan ölmeyecekti.Ve yenilgi de tam anlamı ile söylenemeyecekti.

Ben bu savaşın Torumahmut köyü civarında yapıldığını tahmin ediyorum.Tarihi kaynaklara baktığımızda bunun için 2 neden yazabilirim.1.Neden:Torumahmut köyünün adı "Tarumar olmuş Mahmut" manasından türemiştir.Yani Yenilen ve tarumar(darmadağan) olmuş ıı.Mahmut'un ordusu bu köye isim olmuştur.Büyük olasılıkla savaş bu köyün civarında olmuştur.?... Bence bu iddia çok su götürür gibi görünüyor. Ama benim bir iddiam yok.Delil ya da belgeleri bekleyecegim.

Cided ile Ibrahimsehir koylerinin isimleri Nizip Savasindan kalmis olabilir mi? Ibrahim Pasa ile Nizam-i Cedid ordusundan yani. Acaba bilen var mi. Bir de Nizip ismininkokeni hakkinda bilgisi olan var mi?

Birçok Yer Adi Yaşanan Olaylarla Ilgili Olarak Verilmiştir.son Zamanlarda Yapilam Köy Ve Kasaba Adlarinin Degiştirilmesi Bence çok Yalniş Bir Uygulma.şimdi Torumahmut Köyünün Adi Dutlu Olmuş.zamanla Bu Torumahmut Ismi Tarihi Kayitlardan Okunduğunda Belki De Yukaridaki Iddealar Gündeme Gelecektir.şerif şahin Abi Bu Konuyu Okuyorsa Köyü Ile Ilgili Bildigi şeyler Mutlaka Vardir..bir De Onu Dinlemek Lazim )))

Bir sohbetimiz esnasında dedem H.Nihat Özyurt, büyüklerinden dinlediği kadarı ile şöyle tarif etmişti.
" Tayba denilen mevki vardır, briketçiler sitesinin önünden giderken sağ tarafta kalır.
Belediyenin beton boru döküm fabrikasının önünden bir patika yol çıkar, küçük ince bir yoldur. Bu yolunda sol tarafında kalır. Bu iki yolun arasında kalan mevkiye Tayba denilir. Burada kazılmış siperler var ve tarihdeki Nizip savaşının burada yapılmış olduğu anlatılırdı"

Bir sohbetimiz esnasında dedem H.Nihat Özyurt, büyüklerinden dinlediği kadarı ile şöyle tarif etmişti.
" Tayba denilen mevki vardır, briketçiler sitesinin önünden giderken sağ tarafta kalır.
Belediyenin beton boru döküm fabrikasının önünden bir patika yol çıkar, küçük ince bir yoldur. Bu yolunda sol tarafında kalır. Bu iki yolun arasında kalan mevkiye Tayba denilir. Burada kazılmış siperler var ve tarihdeki Nizip savaşının burada yapılmış olduğu anlatılırdı"
Yani Taşbaş tarafı oluyor, degil mi. Torumahmut tarafı degil.

Bu arada Ahmet kardesimizin dedigi son derece dogru. Mesela Nizip'in adı degisseydi, biz onun kokenlerini Asurlularda nasıl arayacaktık degil mi? Simdi isimleri yenilenmis tum koylerin eski isimlerini kullanmaya devam etmeliyiz bence de. Kimbilir o isimlerden ilerde tarihciler nelere ulasirlar. Belki belki yeni zeugmalar veya yeni tarihi bilgilere ulasırlar.Iyi bir konuya temas etmissin tebrik ederim Ahmet kardesim.

Galiba ben de akif abinin dediği gibi sanayi taraflarında bir yerde olduğunu dinlemiştim.

Muharrem bey,sanırım bu mesaj size ait.Hem iddeam yok diyorsunuz hem de ortaya iddealar atıyorsunuz.Asıl delil getirmesi gereken sizsiniz.Nizip savaşını hangi kaynaklardan okursanız okuyun Osmanlı ordusunun Birecik tarafında durduğunu ve geri çekilmeye müsait oldukları halde onurları uğruna binlerce insanı ettiklerini görürsünüz..
Sayın sine27 hemşerim: Bizim Atalarımız sizin de dediğiniz gibionurlu bir şekilde şehit olmuşlardır. Ancak sizin (telef ettiklerini görürsünüz.) cümlenizden boş ölümler manasına gelen bir anlam çıkıyor. Çünkü telef kelimesi hayvanlar için kullanılan bir kelimedir. Oysa insan ölümleri için bu kelime kullanılmaz. Bir yanlışlığı düzeltmek istedim. saygılar.

Yıl 1839'dur.2. Mahmut ile Mısır Valisi Mehmet Ali Paşakuvvetleri arasındameydana gelen Nizip Savaşı'nda Osmanlı ordusuna Hafız Ahmet Paşa komuta etmektedir. Hafız Ahmet Paşa tecrübesizdir ve de komutasındaki generallerden çok ulemanın düşüncelerine önem vermektedir. Osmanlı ordusunda danışman olarak Prusya'lı 3 kurmay subay bulunmaktadır.
Bunlardan biri de Moltke'dir. Moltke'ye göre Nizip'te Osmanlı ordusunun önemli birliğini ya-yalar teşkil etmektedir. Erlere çarçabuk bazı şeyler öğretilebilmiştir. Subaylar ise subaylıktan hiçbir şey anlamamaktadırlar.
Mısır kuvvetlerinin başında Ibrahim Paşa bulunmaktadır. Onların da durumu pek iyi değildir. Sayı bakımından iki ordu aşağı yukarı eşittir. Nizip alanında bu iki ordu harp kurallarına uygun olarak yerleştirilmiştir.
Prusya'lı kurmay su-baylar Osmanlı ordusunun Mısırlıları yenecek bir durumda iken hemen muharebeye girişilmesi için Başkomutan Hafız Paşa'ya tavsiyelerde bulunmuşlardır. Ancak ordu içinde bulunan ulema o gün Cuma olduğundan harp yapılmasının Þer'an caiz olmadığını ileri sürmüşlerdir.
Bir gün sonra rusya'lı subaylar bir gece baskını yapılmasını önermişlerdir. Ulema bu defa da haydut gibi ansızın gece baskını yapılmasının padişah askerlerinin şanına yakışmayacağını bildirmişlerdir.

Kemal abi, çok derin çalışmaların var ve gerçekten derin bir kültüre sahipsin. Sizi Nizip yeni yeni tanıyacak. Telefonda görüştüğümüzde orduların çok kalabalık olduğundan bahsetmiştin ve kalabalık ordular muhtemeldir ki çok geniş alana dağılmıştır. En azından konaklarken, Birecik'ten Taşbaş dağının eteklerine kadar yerleşmişlerdir. Burada benim bahsettiğim Tayba mevkiinde iki büyük siper kazıldığı ve halen izlerinin bulunduğu bilinmekte fakat hangi orduya ait olduğunu bilmemekteyim.