Adetli Kadýnýn Oruçlu Gibi Durmasý Caiz mi?
Adet halinde olan bir kadýnýn, oruç tutmadýðý halde yemeyip içmeyip oruçlu gibi durmasý haramdýr. Bu durumdaki hanýma oruç tutmak haram olduðu gibi, yemiyerek, içmeyerek oruçlu gibi durmasý da haramdýr. Ayný þekilde oruca niyet edipte tan yeri aðardýktan sonra hayýz veya nifas haline giren kadýna, akþama kadar oruçlu gibi aç durmak haramdýr. Bu durumdaki hanýmlarýn gizli yemeleri Ýslami edeplerdendir. (1)
Dil altýna konan ilaç orucu bozar mý?
Bazý kalp rahatsýzlýklarýnda dil altýna konulan ilaç, doðrudan aðýz dokusu tarafýndan emilip kana karýþarak kalp krizini önlemektedir. Söz konusu ilaç aðýz içinde emilip yok olduðundan mideye bir þey ulaþmamaktadýr. Bu itibarla, dil altý kullanmak orucu bozmaz. (5)
Diþ fýrçalamak orucu bozar mý?
Diþ fýrçalamakla oruç bozulmaz. Bununla birlikte, diþ macunun, misvak parçalarýnýn veya suyun boðaza kaçmasý halinde oruç bozulur. Orucun bozulma ihtimali dikkate alýnarak, diþlerin imsaktan önce ve iftardan sonra fýrçalanmasý uygun olur. (5)
Diþ Tedavisi Oruçlu Yaptýrýlabilinir mi?
Oruçlu bir kimsenin morfinli veya morfinsiz olarak diþlerini tedavi ettirmesi veya çektirmesi orucu bozmaz. Ancak tedavi esnasýnda, kan veya tedavide kullanýlan maddelerden herhangi bir þeyin yutulmasý orucu bozar. (5)
Göze, burun ve kulaða damlatýlan ilaç orucu bozar mý?
Bu konuda farklý görüþler varsa da burada ifade edilecek son görüþ, gözle kulaða damlatýlan ilaç orucu bozmazsa da, buruna akýtýlan ilacýn (yemek borusu ve mideyle doðrudan ilgisi bulunduðundan dolayý) orucu bozacaðý þeklindedir. Bu itibarla mümkünse bu gibi beden içine akýp giden ilaç koymalar iftardan sonraya tehir edilmeli, deðilse sonra bu oruçlar bir gün olarak kaza edilmeli, þüpheli þeyden kurtulma tarafý tercih edilmelidir. Konu týbbý ilgilendirdiðinden farklý týbbi yaklaþýmlar söz konusu olmuþtur. (3)
Hamile ve Süt Emziren Kadýnýn Durumu
Hamile kadýnla süt emziren kadýn oruç tuttuklarý takdirde ya kendilerinin hastalanmalarýndan, ya da çocuðun gýdasýz kalýp ölmesinden korkarlarsa, oruçlarýný bozarlar. Ramazan'dan sonra günü gününe kaza ederler. (1)
Ýðne yaptýrmak, hastaya serum ve kan vermek orucu bozar mý?
Ýðnenin orucu bozup bozmayacaðý, kullanýlýþ amacýna göre deðerlendirilebilir. Aðrýyý dindirmek, tedavi etmek, vücudun direncini artýrmak, gýda vermek gibi amaçlarla enjeksiyon yapýlmaktadýr. Gýda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamýna gelmediklerinden orucu bozmazlar. Ancak gýda ve/veya keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar. Hastaya serum veya kan verilmesi de, ayný hükme tabidir. (5)
Kan Aldýrmakla Oruç Bozulur mu?
Oruçlunun kan aldýrmasý mekruh deðildir. Ancak orucuna devam edemeyecek durumda zayýf düþmesinden korkulursa mekruhtur.
Kusmakla oruç bozulur mu?
Kendiliðinden kusmakla oruç bozulmaz. Ancak kiþinin kendi isteði ve müdahalesiyle meydana gelen kusma, aðýz dolusu olmasý halinde, orucu bozar. Nitekim Hz. Peygamber "Oruçlu kimseye kusmak gelir de kendisine hakim olamazsa ona kaza gerekmez. Her kim de kendi isteði ile kusarsa orucunu kaza etsin" buyurmuþtur. (5)
Orucun Fidyesi
Tedavisi mümkün olmayan bir hastalýða tutulmuþ, aþýrý derecede düþkün ve zayýflýðýndan dolayý oruç tutamayan kimseler farz ve vacip olan oruç borçlarýndan her gün için bir fidye verirler. Bir fidye bir fýtýr sadakasýdýr. Fidyelerin tamamý bir fakire verilebileceði gibi, baþka baþka fakirlerede verilebilir. Buna da gücü yetmeyenler Allah'tan af ve maðfiret dilerler.
Parfüm ve kolonya orucu bozar mý?
Parfüm veya kolonya sürünmek ve koklamak orucu bozmaz. (5)
Ramazan Orucuna Hergün Niyet Þart mý?
Ramazan orucunu eda edebilmek için, hergün ayrý ayrý niyet etmek gerekir. Niyetin zamaný, gecenin baþlangýcýndan, kaba kuþluk anýna kadardýr. Bu müddet içinde niyet edilmezse, farz eda edilmiþ olmaz. (1)
Ramazan'da Güneþ Doðduktan Sonra Adet Görme
Oruca niyet edip güneþ doðduktan sonra adet gören hanýmýn orucu bozulur. Bu durumda olan haným yemeðini yer. Adet halinde olan bir hanýmýn, oruç tutmadýðý halde yemeyip, içmeyip oruçlu gibi durmasý haramdýr. Ancak gizli yemesi Ýslami edeptendir. (1)
Ramazan'da Güneþ Doðduktan Sonra Temizlenme
Ramazan'da güneþ doðduktan sonra adet ve lohusalýktan temizlenen bir kadýn, eðer oruca aykýrý bir þey yapmamýþ ise, derhal niyet ederek oruca baþlar. Bu þekilde orucunu tutmuþ olur. (1)
Sprey orucu bozar mý?
Nefes almakta zorluk çeken astýmlýnýn boðazýna pompaladýðý hava orucu bozmaz. "Çünkü bu bir hayati ihtiyaçtýr. Üstelik yutulan hava zerrecikleri içeriye gittiði doðru olsa bile akciðerden ileriye geçmediði, mideye ulaþmadýðý, gýda ve susuzluk ihtiyacýný karþýlamadýðý ileri sürülmektedir. Bu sebeple de orucu bozmamaktadýr." (3)
Kaynaklar:
1) Kaynaklarýyla Büyük Kadýn Ýlmihali, Rauf PEHLÝVAN,
2) Ömer Nasuhi Bilmen, Ýslam Ýlmihali
3) Ahmed Þahin, Zaman
4) Günümüz Meselelerine Açýklamalý Fetvalar, Mehmed Emre, 1996, Eser Neþriyat
5) T.C. Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý Resmi Sitesi
6) Açýklmalý Ýslam Ýlmihali, Mehmed Paksu, 2004