Bölgemizde yeni yeni yaygýnlaþan damla sulama ile standart bazý bilgileri çiftçilere sunmak istedim, ayrýca geçmiþ yýllarda damla sulama ile gerekli tüm malzeme ve ekipmanlarý ilçemizde bulma imkaný yokken bu gün gerekli tüm malzemeler ilçemizde bulunmaktadýr, hatta konu ile ilgili firmalar anahtar teslimi damla sulama uygulamalarý ile de ayrýca bir hizmet vermektedirler.
Küresel ýsýnma, su sýkýntýsý, suyun tarým alanýna ulaþtýrýlmasýnda maliyet artýþlarý, salma sulamanýn topraðýn yapýsýna zarar vermesi v.b bir çok konuda olumlu yönde kendini ispatlamýþ olan damla sulamanýn ilçemizde de yaygýnlaþarak çiftçilerimizin bu imkandan faydalanmalarý dileði ile
(aþaðýdaki yazýlar alýntýdýr.)
Damla Sulama Nedir ?
Damla sulama suyun özel filtreler kullanýlarak içindeki kum, kil,yosunvb. pisliklerden temizlendikten sonra tarla,bahçe ve seralardaki bitkilere su ve gübre vermek için fabrikalarda özel olarak üretilmiþ damla sulama borularý kullanarak bitkilerin direkt kök bölgesine suyun ve gübrenin damlalar halinde azar azar ve sýk sýk verilmesi demektir.
![]()
DAMLA SULAMA NE ZAMAN GEREKLÝDÝR?
Damla sulama ilk olarak Ýsrail gibi suyu çok az olan yerlerde kullanýlmaya baþladýðý için bir çok kiþi tarafýndan sadece suyu az olan ve eðimli arazilerde uygulanmasý gereken bir sistem olarak düþünüldü.
Fakat zamanla damla sulama yapan kiþilerden görüldü ki diðer sulama sistemlerine göre (salma sulama, sifon usulü sulama ve yaðmurlama sulama) daha az su kullanýlmasýna raðmen verim ve kalite artýþý saðlandý.Kýsa sürede Akdeniz bölgesindeki seralarda baþlayan damla sulama Ege bölgesindeki seralarda,çilek alanlarýnda, meyve bahçelerinde, daha sonralarý Marmara bölgesinde meyve bahçelerinde, Ýznik bölgesindeki sýrýk domates, zeytin bahçelerinde ve Çanakkale, Biga, Karacabey bölgesinde salçalýk biber, sanayi domatesi ve sofralýk domates alanlarýna da girerek geniþ alanlarda kullanýlmaya baþlandý.
Son 1-2 yýldýr ülkemizde artan kuraklýk ve sýcaklar sonucu verim düþüþleri olmuþtur. Fakat damla sulama yapan kiþilerin aldýklarý verim ve kalitede bir azalma olmamýþtýr. Damla sulama yapanlar son yýllarda iyice fiyatlarý düþen tarým ürünlerinden verim fazlalýðý ve kalite sebebiyle iyi para kazanýnca damla sulamaya talep daha da artmýþtýr.
DAMLA SULAMANIN AVANTAJLARI NELERDÝR?
*Damla sulama ile daha az su ile daha çok alan randýmanlý olarak sulanýr.
*Meðilli arazilerde erezyona sebebiyetvermeden sulama yapýlabilir.
*Bütün arazi sulanmadýðý için bitkilerin ve aðaçlarýn aralarýnda ot çýkýþý olmadýðý için otlarla yapýlan ilaçlý ve mekanik mücadele maliyeti azalýr.
*Her yer sulanmadýðý için her sulamadan sonra kaymak tabakasýný kýrmak ve topraðý havalandýrmak için toprak iþlemesi olaylarý neredeyse ortadan kalktýðý için iþçilik ve mazot tasarrufu saðlanýr.
*Diðer sulama sistemlerinde bir sezonda gübreler en fazla 3-4 defada verildiði için her defasýnda fazla miktarda gübre topraða karýþtýrýlýr veya serpilir.Gübrelerin birçoðu bitkiler tarafýndan alýnamadan sulama suyu ile derinlere doðru yýkanýr bir kýsmý da aralarda çýkan yabancý otlar tarafýndan alýnýr.Ayrýca topraklarýmýzýn pH’ý genelde yüksek çýktýðý için verilen gübrelerin bir kýsmý da toprak kolloidleri tarafýndan tutulur ve bitkiler tarafýndan rahatça kullanýlamazlar. Damla sulamada ise her sulamada veya iki sulamada bir gübre verildiði için azar azar gübre verilir.Verilen gübreler tüm tarlaya deðil de bitki kök bölgesine verildiði için daha az gübre verilir.Kullanýlan fosforik, Nitrik ve Sülfürük asit gibi gübrelerle topraðýn pH’ýný düþürerek genelde topraklarýmýzda bulunan fakat pH sebebiyle alýnamayan Demir,Bakýr,Çinko vb. gibi Mikro elementlerin alýnýmý saðlanýr ki bunlarda bitkilerin geliþmesine doping etkisi yapar.
*Sýk sýk azar azar su verdiðimiz için toprakta SU -- HAVA -- GÜBRE dengesini kolayca ayarlarýz.Topraktaki su durumunu tarla kapasitesinde tutarak fazla su, az su, aþýrý gübre vs. gibi streslerden bitkilerimizi koruruz.
*Arazimizdeki tüm bitkilere eþit su ve gübre verdiðimiz için tüm bitkiler eþit büyüklükte olur.Düzenli sulama ve gübreleme sebebiyle daha erken ürüne yatar ve hasadý daha erken yapabiliriz.
Standart sulama sistemlerinde kullanýlan gübrelere ilave olarak Mono Amonyum Fosfat (MAP), Mono Potasyum Fosfat (MKP), Potasyum Nitrat, %33’lük Amonyum Nitrat, Fosforik asit, Nitrik asit vb. gübreler kullanarak meyveve sebzelerde kuraklýk , aþýrý sýcak sonucu olan çiçek ve meyve dökümleri azaltýlarak verim artýþý saðlarýz.Hasat dönemine doðru ise Potasyum aðýrlýklý gübreler kullanarak meyvelerin kalitesirenk, sertlik , þeker oraný arttýrýlarak albenisi yüksek bir örnek meyve ve sebzeler elde edilir ki halde veya pazarda yüksek fiyata satýþ yapýlabilir.
Günümüzde aþýrý miktarda artan gübre, mazot, iþçilik gibi girdi maliyetlerine karþý üretici olarak yapacabileceklerimizden birisi birim alandan aldýðýmýz ürünü %20 –50 arttýrarak ihracaat kalitesinde bir örnek ürün elde edip karlýlýðýmýzý arttýrmaktýr.
DAMLA SULAMANIN DEZAVANTAJLARI NELERDÝR?
*En önemli dezavantajý sistem kuruluþ maliyetinin yüksek olduðu sanýlmasýdýr. Fakat yapýlan ürüne göre sistem kendini 1-3 yýl içinde amorti eder.
*Ýkinci dezavantajý kalitesiz su, kalitesiz filtreler ve kalitesiz eski teknoloji damla sulama borularý kullanýlarak zamanla damlatýcýlarýn týkanma riskidir.
damla sulama yaptýrmadan önce su analizi yaptýrýlmalý suyun pH, EC, Kireç oranlarý öðrenilmelidir.Damla sulama yapan ciddi bir firmaya analiz sonuçlarý gösterilip beraberce karar verilmelidir.Suyumuz uygun ise yapýlacak ikinciönemli konu kaliteli bir filtrasyon ve gübreleme sistemini paraya acýmadan satýn almaktýr.
Su
Damla sulama yönteminde daha sýk aralýklarla sulama yapýlabildiðinden su ve toprak arasýndaki gerilme (tansiyon,diðer sulama yöntemlerine göre (salma sulama ve yaðmurlama,mini yaðmurlama) çok daha düþük olmaktadýr. Bitki kök bölgesinde sürekli düþük tansiyonda bir rutubet ortamý saðlandýðýndan bitki suyu fazla enerji harcamadan alabilmektedir. Bitkinin bu tip sulama yöntemine tepkisi olumlu yönde olmaktadýr. Bu da verim artýþýný etkileyen temel etmenlerden birisidir.
Besin Maddesi
Damla sulama yöntemiyle bitkilerin ihtiyacý olan bitki besin maddeleri(gübre) sulama suyu ile taþýnarak topraða verilebilmektedir. Böylelikle bitki gübreden en üst düzeyde yararlanýr ve gübre tasarrufu saðlanýr.
PH’ ý yüksek topraklarda görülen Demir gibi mikro besin maddeleri damla sulama ile asitli formdaki gübreler verilerek alýnamaz formdaki mikro elementler alýnabilir forma çevrilebilir.(Bu özellikle meyve aðaçlarýnda sýkça rastlanan bir durumdur.)
Hava
Yaðmurlama ve karýk sulama yönteminde toprak suya tam doymuþ hale gelirken damla sulama yönteminde küçük bir toprak hacmi ýslatýlýr ve sadece bu hacim neme doygun hale getirilir. Bu sayede, bitkiler için daha fazla havanýn toprak içinde bulunmasý saðlanmýþ olur. Bu sistem ayný zamanda CO’2’nin bitki kök bölgesinden atmosfere emiliþini kolaylaþtýrmaktadýr.
Yapraklarýn Islatýlmasý
Damla sulama yönteminde bitkilerin toprak üstü organlarýnýn dolayýsýyla yapraklarýn ýslatýlmamasý nedeniyle bazý bitki hastalýk ve zararlýlarýnýn geliþmesi ve önceden uygulanan pestisitlerin yýkanmasý engellenmiþ olur. Böylelikle,daha az kimyasal madde kullanýmý,verimde artýþ,kalite artýþý ve hasat sezonunun uzamasý gerçekleþir.
Yabancý Otlar
Damla sulama yönteminde topraðýn sadece bir bölümüne su verildiði için yabancý ot geliþiminde ve populasyonunda zamanla düþüþ olacaktýr. Verilen gübreler otlar tarafýndan deðil bitkilerimiz tarafýndan alýnacaktýr. Yabancý otlar azaldýðý için toprak iþlemelerimiz azalacak ve maliyetimiz düþecektir.
Buharlaþma ( Evaparayon) Kayýplarýnda Azalma
Damla sulama yönteminde toprak yüzeyinin tamamen ýslatýlmamasý ,yapraklara su uygulanmamasý nedeniyle topraðýn ýslatýlan yüzeyi genellikle taç örtüsü ile gölgelendiðinden buharlaþma kayýplarý minimum düzeydedir. Bu nedenle bitkinin su tüketimi, dolayýsýyla sulama suyu ihtiyacý azalmaktadýr.
Tarla Çevresinde Meydana Gelecek Su Kayýplarýnýn Önlenmesi :
Damla sulama yönteminde bitkinin geliþme ve yetiþme bölgesi sulama iþlemine tabi tutulur. Yaðmurlama sulama yönteminin olumsuz yönlerinden olan tarla civarýndaki yollar ve komþu tarlalarýn sulanmasý bu yöntemde söz konusu olmadýðýndan sulama suyundan tasarruf saðlanýr. Bunun dýþýnda düzensiz þekildeki tarlalar ile taþlý ve engebeli arazilerde de sulamanýn yapýlamasý mümkündür.
DAMLA SULAMA YÖNTEMÝNÝN DEZAVANTAJLARI
Týkanma
Damla sulama yönteminde en önemli sorun damlatýcýlarýn týkanmasýdýr. Týkanmaya ,fiziksel (kum,mil vb.)ve kimyasal maddeler ile boru vedamlatýcý içindeki organik geliþim(algi) neden olmaktadýr Bu nedenle etkili bir filtrasyon iþlemi ,sistemin baþarýsý için oldukça önemlidir.
Ayrýca suya karýþtýrýlan asitligübrelerle suyun PH dengesi düsürülerek týkanmalarýn önüne geçilirken diðer yandan damlatýcýlarýn civarýndaki topraðýn da PH ‘ý düþer ki bu bize yüksek PH ‘dan dolayý alýnamayan formada bulunan Demir,Manganez,Bor,bakýr ve çinko gibi mikro elementler PH 6.5 civarýnda alýnmaya baþlarlar bizde böylece yapraktan ve topraktan bu türde gübrelelerisatýn almak ve uygulama masrafýndan kurtuluruz.
Dayaným: Borularýn dayanýmý, malzemenin et kalýnlýðý ve materyalin düzgün kullanýlýp kullanýlmamasý ileyakýndan ilgilidir.
Zarar : Toprak üzerindeki lateraller ,insanlar tarýmsal iþlemler,kuþ ve hayvanlar tarafýndan zarar görebilir. Fakat delinen veya kesilen damla sulama borularýný birbirine eklemek ve tamir etmek için parçalar her zaman ve uygun fiyatla temin edilebilir.