Koyun Koyuna Yatan Arkeolojik Eserler ve Mayýnlar

[nizip.com]

MAYINLI ALANLARIN ARKEOLOJÝK POTANSÝYELÝ PANELÝ SONUÇ RAPORU

Tarih: 11 Mart 2011
Yer: Karkamýþ Lisesi
Oturum Baþkaný: Prof. Dr. Mustafa GÜNDÜZ - Adýyaman Üniversitesi Rektörü
Yrd. Doç. Dr. Rifat ERGEÇ - Gaziantep Ün. Arkeoloji Bölümü
Arkeolojik Alanlar ve Sýnýr Mayýnlarý
Doç. Dr. Turgut Hacý ZEYREK - Gaziantep Ün. Arkeoloji Bölümü
Geçmiþi ve Geleceði ile Karkamýþ
Doç. Dr. Mehmet ÖNAL - Harran Ün. Arkeoloji Bölümü
Mayýn hattýnda Tel Halaf, Ra's al Ayn, Ceylanpinari ve Nusaybin Antik Kentleri
Hülya KAYAÖZ – Antep Müzesi, Hititolog
Karkamýþ Ören Yerinde Mayýn Temizleme Çalýþmalarý
******************************************************************

Duygu Sucuka
duygu@hotmail.com

Mayýnlý Alanlardaki Tarihi Potansiyel:
Türkiye’nin Sýnýr Mayýnlarý konusu, çok tartýþýlan önemli gündemlerden birisi iken, kýsa bir süre öncesinden beri bu konu sanki halloldu gibi, rafa kalktý. Aslýnda kamuoyu ilgisi rafa kalktý demek lazým. Çünkü mayýn temizleme iþi henüz yapýlmýyor ama Devlet nezdinde bir sonuca ulaþtýrýlmýþ durumda. Bu iþ, Milli Savunma Bakanlýðý’nýn inisiyatifinde, hizmet alma usulüyle yapýlmasý kararýna baðlanmýþ bulunuyor.

Mayýn konusunu ben de epeyce uzun bir zamandýr okuyor, araþtýrýyor, yazýyor, takip ediyorum. Hatta bu konuda iki de panel yaptýk. Birincisi, Ankara’da, “Güneydoðu Sýnýr Mayýnlarý” baþlýðýyla, genel anlamda bir irdeleme idi. Ýkincisi ise, yaklaþýk 3 hafta önce, Gaziantep’in Karkamýþ Ýlçesinde, “Mayýnlý alanlarýn arkeolojik potansiyeli” konulu detay bir çalýþmadýr.

Türkiye-Suriye Sýnýrýnda, mayýnlý alanlardaki tarihi potansiyeli tartýþmaya açmak, bu konuya dikkat çekmek için Karkamýþ’ý seçmemizin nedeni, Karkamýþ’ta mayýn temizliði yapýlmakta olduðu, bu antik kentin arkeolojik kazýsýnýn yakýnda baþlayacaðý söylentileri idi.

“Mayýnýn Altýndaki Tarih” adlý yazýmla (http://www.sanliurfa.com/koseyazisi2910-mayinin-altindaki-tarih.htm) bu konuya deðinmiþ, hatta Kültür ve Turizm Bakanlýðý’na, bilgi edinme kapsamýnda baþvurmuþ, kazý iþinin herhangi bir ülkeye verilip verilmediðini sormuþtum.

Kültür ve Turizm Bakanlýðý, Kültür Varlýklarý ve Müzeler Genel Müdürlüðü’nden aldýðým, 21.02. 2011 tarihli cevabi mektupta aynen þöyle denilmektedir:
[…Karkamýþ Antik Kenti’nde arkeolojik kazý çalýþmalarý gerçekleþtirmek amacýyla, 2008 yýlýnda Ýtalya, Bologna Üniversitesi öðretim üyelerinden Doç. Dr. Nicolo MARCHETTÝ Bakanlýðýmýza baþvurmuþtur.
Söz konusu talep, Bakanlýðýmýzca deðerlendirilerek prensipte uygun görülmüþ olup mayýnlarýn tamamen temizlenmesini müteakiben Karkamýþ Antik Kenti’nde arkeolojik kazý çalýþmalarýna baþlanabilecektir….]

Kazý iþinin yabancý bir ülkeye verilmesine daha önceki yazýmda da sýcak bakmamýþ, bu konuda kendimizi organize etmeliyiz demiþtim. Yine ayný þekilde düþünüyorum. Ýtalya, Japonya bu konuda ileri olabilirler. Bu iþi tamamen onlara vermek yerine bizim öncülüðümüzde yürüterek onlardan destek alabilirdik. Ýtalya bu iþi yaparken Türkiye’de hangi üniversitenin takipçi olacaðý konusu bile sanýrým belli deðil. Þu an için, ‘Karkamýþ’ta mayýn temizliði bitti, Ýtalya tarafýndan yapýlacak olan kazý çalýþmalarý bugünlerde baþlayacaktýr’ beklentisi mevcuttur.


Panelle ilgili notlar:
9 Mart 2011 günü Adýyaman’da su panelini, 10 Mart 2011 günü Urfa’da saðlýk sorunlarý panelini yaptýktan sonra 11 Mart günü Karkamýþ’ta idik. Yaklaþýk 5-6 ay öncesinden beri tasarladýðýmýz, Karkamýþ Kaymakamlýðýyla görüþmeler yaptýðýmýz “Mayýnlý alanlarýn arkeolojik potansiyelini” tartýþmak, kamuoyu ile paylaþmak, Karkamýþ Antik Kenti’nin önemini ve baþlayacak olan kazý çalýþmalarýný gündeme taþýmak amacýyla tasarlamýþtýk bu paneli. Adýyaman, Gaziantep, Harran Üniversiteleri ve Gaziantep Müzesinin destek verdiði; Karkamýþ Kaymakamlýðýnýn ev sahipliði ve öncülüðünde organize ettiðimiz çalýþmaya Gaziantep Üniversitesi’nin ilgili bölüm öðrencileri ve GAP Ýdaresi mensuplarý izleyici olarak katýldýlar. Ayrýca Karkamýþ’taki bazý sivil toplum örgütleri ve kentin ileri gelenleri de bu paneli izleyenler arasýndaydý. Bölgede, birçok arkeolojik çalýþmaya katýlmýþ Gaziantep ve Harran Üniversitesi hocalarý oldukça detay sunumlar yaptýlar.
Þanlýurfa’dan, paneli izleyecek olan GAP Ýdaresi mensuplarýyla birlikte gittik Karkamýþ’a. Yaklaþýk 2 saate yakýn süren yolculuk, bir süre önce açýlmýþ bulunan Gaziantep-Þanlýurfa Otoyolundaki ilk yolculuðumdu. Nizip yakýnlarýnda, Otoyoldan çýkýp Karkamýþ’a doðru yönelince tam bir fýstýk diyarýnýn içinde bulduk kendimizi. Gaziantep’in fýstýk üretim deposuymuþ bu yöre. Ve biraz sonra o küçük yerleþim merkezi Karkamýþ çýktý karþýmýza.

Burada geçireceðimiz zamanýmýz çok kýsýtlýydý. 2 saat sonra baþlayacak olan paneli yapýp tekrar dönecektik. O nedenle hep koþar adým idik.

Panel öncesi Kaymakam Bey eþliðinde gezdiðimiz Antik Kent; aþaðýda süzülüp giden Fýrat Nehri; Fýrat’ýn üzerindeki sýnýr sayýlan tarihi demiryolu köprüsü; karþýmýzdaki sýnýr boylarý ve sýnýrýn ötesindeki, yarýsý bizde kalmýþ yerleþim yerleri; daha da ötedeki Suriye þehirleri. Sanki hepsi birer efsane gibi duruyor karþýmýzda. Ýnsanýn etkilenmemesi, tüylerinin diken diken olmamasý mümkün deðil. Bastýðým þu topraklardan ne medeniyetler gelmiþ geçmiþ diye düþünmemek elde deðil. Mezopotamya iþte burasý; bereketli topraklar, destanlar, medeniyetler fýþkýran, efsane nehirler Fýrat’la Dicle’yi koynunda yatýran Mezopotamya. Dünyanýn gözü hep burada olmuþ, halen de öyle deðil mi?

Sonra da Gümrük kapýsýna uðradýk. Ýki ülke topraklarýný ayýran bir kapý. Tam kapýnýn karþýsýnda Beþar Esad’ýn kapý boyunda, koskocaman dev posteri bizden tarafa, kapýya bakýyor. Bizim de neden onlara bakan bir resmimiz yok diye geçiriyorum içimden. Ve kapýnýn öbür tarafýna geçiyoruz. Orada bekleþen Suriye vatandaþlarýnýn resmini çekiyorum. Resim çektiðimi fark edince poz veriyorlar. Belli ki bu tarafa geçmek için izin bekliyorlar.

Bu panele Halep Üniversitesi’nden de bir öðretim üyesini dâhil etmek istedik, uzun uðraþlar verdik, kendilerine yazdýk, çizdik ama bir netice alamadýk. Benzer bir baþka çalýþmaya Suriye’nin de dâhil olmasýný çok isteriz. Çünkü bu sýnýr boyunca tarihi zenginlik hem bizi hem onlarý ilgilendiriyor. Sýnýr þehirleri bölmüþ, yaþamlarý bölmüþ, yer altý ve yer üstü zenginlikleri bölmüþ, ayný zamanda tarihi de bölmüþ. Bizden taraftaki arkeolojik potansiyel onlardan tarafta devam ediyor.

Bu çalýþmada bize baþýndan sonuna kadar destek veren, ev sahipliði yapan Karkamýþ Kaymakamý Sayýn Ferhat Sinanoðlu’na;
Organizasyonda emeði geçen, ayný zamanda sunum yapan Gaziantep Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öðretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Rifat Ergeç ile sunumlarýyla katýlan Doç. Dr. Turgut Zeyrek ve Harran Üniversitesinden Doç. Dr. Mehmet Önal’a;
Gaziantep Müzesine, Müzede görevli Hititolog Hülya Kayaöz’e;
Oturumu yönetmek için katýlan Adýyaman Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Gündüz’e;
Paneli izlemek için katýlan GAP Ýdaresine;
Ayrýca emeði geçen herkese teþekkür ederiz.

[fsoyarik]

Resimde atsak daha iyi olur sanýrým.selamlar

[admin]

04.04.2011
Duygu Sucuka
SUNUM ÖZETLERÝ:

1. Arkeolojik Alanlar ile Sýnýr Mayýnlarý
Arkeoloji, çok kýsa bir tarifle "eskinin bilimi"dir. Elde ettiði buluntularla geçmiþ dönemleri tanýmlamaya, yorumlamaya ve bir sonuca varmaya çalýþýr

Sýnýrlar veya hassas alanlarda, inceleme konusu olan arkeolojik eserlerle adeta koyun koyuna yatan mayýnlar! Arkeolojik bir eserle, içi patlayýcý dolu bir teneke kutuyu (bir mayýný) yan yana düþünmek, insanýn hayal gücünü bile dumura uðratmaya yetecek bir husustur.

Güneydoðu Anadolu, özellikle de Gaziantep için söylemek gerekirse, insanlýðýn kültürel anlamda ilk kez ortaya çýktýðý "Bereketli Hilâl" içinde yer alan bu bölge, ayný zamanda Anadolu Plâtosu'nun sona erip Suriye Düzlükleri'nin baþladýðý doðu-batý hattý üzerinde uzanan coðrafî bir sýnýrdýr. Ýnsanlýðýn en eski kültür merkezleri bu hattýn üzerinde veya hemen yakýnýndadýr. Bugünkü Türkiye-Suriye ülke sýnýrý, aþaðý yukarý bahsedilen bu hat üzerindedir. Sýnýrýn hem kuzeyinde hem güneyinde sayýsý tam olarak tespit edilememiþ arkeolojik yerleþim yerleri olan höyükler ile baþta Karkamýþ ve Cyrrhus gibi antik þehirler yer almaktadýr.

Güneydoðu Anadolu sýnýr hattýndaki en çarpýcý örnek eski Karkamýþ'týr. 19 yy sonlarý ilâ 20. yy baþlarýnda kýsýtlý da olsa yapýlan kazýlardan anlaþýldýðýna göre aþaðý þehir, yukarý þehir ve sonradan akropolis olarak kullanýlan Höyük kesimi olmak üzere üç ana bölümden oluþan Karkamýþ’ýn buluntularý Ankara'daki Anadolu Medeniyetleri Müzesinde sergilenmektedir. Fýrat nehri þehrin doðu sýnýrýný oluþturur, doðu-batý yönünde geçen demiryolu ise þehri ikiye böler, ayný zamanda Türkiye - Suriye sýnýrýný teþkil eder.
Eski Karkamýþ'ýn Akropolü ile yukarý þehir kýsmý Türkiye’de, aþaðý þehir kýsmý ise Suriye’de kalmaktadýr. Her iki bölüm de, Nehir, Demiryolu ve Köprüsü, Sýnýr ve Sýnýr Kapýsý gibi stratejik unsurlardan dolayý birinci derecede hassas askerî bölgelerdir. Bundan dolayý, özellikle Türkiye sýnýrlarý içinde kalan yukarý þehir kesimine de tamamen kara mayýnlarý döþenmiþtir.Bu kesimde muhtemelen Suriye de buraya mayýn döþemiþtir.

Büyük bölümü günümüzde Suriye sýnýrlarý içinde kalanCyrrhus antik kenti ise bir Hellenistik ve Roma dönemi yerleþmesidir.Kilis il merkezinin güney-batýsýna düþmekte olup, önceleri sýnýrlarýmýz içindeyken sonradan yapýlan sýnýr düzenlemeleri sýrasýnda kuzey bölümü mayýn tarlasýnýn ortasýnda kalmýþtýr. Bölgede ayakta kalmýþ tek antik tiyatro yapýsý da buradadýr.Ayný olumsuz ve tehlike dolu þartlar Cyrrhus için de geçerlidir. Suriyeliler, kendi topraklarýnda kalan kýsýmlarý turizme açmýþ olup turlar düzenlemektedirler.

Batýdan, yani Ýskenderun Körfezi'nden doðuya, Ýran sýnýrýna doðru Suriye ve Irak sýnýr boyundaki arkeolojik alanlar doðrudan veya dolaylý olarak mayýn tehlikesine açýktýr. En azýndan Fýrat Nehrine kadar uzanan Gaziantep-Kilis-Hatay sýnýr kesiminde birçok höyük ve arkeolojik alan, mayýnlý saha içinde kaldýðý için araþtýrýlamamaktadýr.

Arkeolojik bakýmdan çok önemli olan bu bölgede mayýnsýz arazideki çalýþmalar sonucunda, ören yerlerinin düzenlenerek turizme açýlmasý, bilimde ve turizmde itibar seviyemizi yükseklere taþýyacaktýr. Karkamýþ gibi, tüm dünyaca merak edilen bir ören yerinin ziyarete açýlmasý, özellikle kültür turizmi bakýmýndan büyük bir kazaným olacaktýr. Hitit medeniyeti gibi sadece Anadolu coðrafyasýna ait bir kültürün, dünyada baþka benzeri olmayan bir sarayýna ait taht salonunu orijinal malzemesiyle düzenleyip dünya turizmine açmanýn, ülke tanýtýmý ve maddî getirisi bakýmýndan önemini herhalde turizm yatýrýmcýlarý ve plânlamacýlar çok daha gerçekçi biçimde deðerlendireceklerdir.

*****

2. Geçmiþi ve Geleceði ile Karkamýþ
Karkamýþ, yukarý Fýrat bölgesinde Gaziantep iline baðlý, Fýrat (Euphrat) nehrinin batý yakasýnda, geniþ bir nehir ovasýna hâkim alanda geliþen antik kenttir. Kent Fýrat’ýn batýsýnda doðu Akdeniz limanlarýna yakýnlýðý ile de tarihinin her döneminde stratejik öneme sahip olmuþtur.

Burada kurulmuþ olan küçük krallýklar çevredeki büyük siyasi güçlerin arasýnda sýklýkla taraf deðiþtirerek varlýklarýný sürdürmeye çalýþmýþtýr. Bölgede doðal sýnýrlarýn olmamasý buradaki Nuhaþþe gibi küçük devletlerin güç sahibi olduklarý dönemlerde sýnýrlarýný geniþletmeleri sonucunu doðurmuþtur. Askeri seferlerde Fýrat nehrini geçmek Önasya tarihi boyunca önemli bir olay olarak nitelenmiþtir. Hitit Kralý I. Hattuþili (M.Ö. 1650–1620) Fýrat nehrini kendinden önceki krallarýn geçmeyi baþaramadýðýna iþaret ederek övünmüþtür. Ugarit’in hâkimiyet altýna alýnmasýyla Karkamýþ, bölgede doðal kaynaklarýn ve ticaretin sunduðu imkânlarla zenginliðini artýrmýþtýr.

Karkamýþ kentinin adý yazýlý antik belgelerde M.Ö. 2500–600 yýllarý arasýnda varlýk göstermiþtir. Bu belgelerde geçen kar-kamiś adý (tanrý) Kamiś’in limaný olarak yorumlanmak istenmektedir.

M.Ö. 3. bin ortalarýnda Ebla kralýnýn hâkimiyetinde olduðu bilinen Karkamýþ, bu dönemde bölgenin önemli bir merkezi konumuna sahiptir. Karkamýþ, M.Ö. 2. bin Assur ve Babil güzergâhlarýnda yer almaz, ancak Mari kaynaklarýnda kentten sýkça söz edilmektedir. Hitit hâkimiyetinden dört yüzyýl öncesine ait kent tarihi konusunda eldeki veriler yeterli bilgi vermez. Kent, dönemin bölgedeki büyük güçleri Hatti ve Mitanni hâkimiyet alanýnda varlýðýný korumayý baþarmýþ olmalýdýr. Kuzey Suriye Hitit devletinin erken dönemlerinden itibaren geniþleme hedefi olmuþtur. Karkamýþ’ýn ele geçirilmesi bu politikanýn en önemli aþamasý kabul edilir. Kent I. Þuppiluliuma’nýn baþa getirdiði oðlu Þarri-Kuþuh ve onun ardýllarý tarafýndan yaklaþýk yüzeli yýl Hitit hâkimiyetinde yönetilmiþtir.

M.Ö. 1. bin yýlýn baþlarýnda Güneydoðu Anadolu’da ve kýsmen Kuzey Suriye’de Geç Hitit Beylikleri olarak bilinen küçük devletler arasýnda Karkamýþ’da da Hitit, Huri ve Arami kültürleri karýþmýþtýr.

Karkamýþ M.Ö. 717 yýlýnda Assur kralý II. Sargon tarafýndan yaðmalanmýþ, halký Assur’a taþýnmýþ, kent Assur yerleþmesi haline gelmiþtir.

Kentte Ýlk Kazý ve Araþtýrmalar
Ýlk kazý çalýþmasý Büyük Britanya’nýn Halep’teki Ýngiliz Konsolosu A. Drummond tarafýndan 1878–1881 yýllarý arasýnda gerçekleþtirilmiþtir. Bu çalýþmalardan açýða çýkarýlan çok sayýda kabartmalý orthostat British Museum’a taþýnmýþtýr.

Ýngiliz arkeolog David Hogarth 1911 yýlýnda British Museum adýna Karkamýþ’ta ikinci kazý çalýþmalarýný yürütmüþtür. Bu çalýþmalarý Oxford mezunu arkeolog T.E. Lawrence’ýn kazýlarý izlemiþtir. Sir Leonard Wooley ile T.E. Lawrence British Museum adýna kentte on yýl süren kazý çalýþmasý gerçekleþtirmiþtir. Sir L. Wooley, o tarihlerde yürürlükte olan Asarý Attika Kanunu uyarýnca araþtýrma alanýnda çýkan eserleri British Museum’a götüremeyince, köylüleri kaçak kazýya teþvik edip, onlarýn gizlice getirdikleri ganimetleri satýn almýþtýr. 1914 yýlý baharýnda I. Dünya Savaþý tehdidi nedeniyle kazýlar durdurulduðunda Sir L. Wooley’in ülkeden kaçýrmak istediði eserleri Halep’teki Ýngiliz Konsolosluðu’nun aracýlýðýyla Ýngiltere’ye nakletmiþtir. Bu kaçak kazýlarýnsonuçlarý, Carchemish I-III isimli kitapta yayýnlanmýþtýr. 1919 yýlýnda Sir L. Wooley son defa kazý yapmak üzere Karkamýþ’a gelmiþtir.

Karkamýþ’ta geçmiþ yýllarda yapýlan kazý çalýþmalarýnda, Fýrat Nehri’nin yukarý kesiminde kalan Karkamýþ’ýn kale, iç kent ve dýþ kent ile birlikte tüm kentsel yayýlmasý saptanmýþ, bunun yanýnda savunma sisteminin bir bölümüyle, kentin üç bölümündeki birkaç yapý açýlmýþtýr.
Karkamýþ antik kentinin mayýnlardan temizlenmesinin ardýndan 2011 yýlýndan itibaren yeni bir kazý sezonuna baþlanacaktýr. Bölge tarihinin eksik bilgilerini tamamlayýcý nitelikte yeni bulgularýn elde edilmesi, Türk arkeolojisine katkýda bulunmasý ve bölgenin ülke turizmine kazandýrýlmasý ümit edilmektedir.

*****

[admin]

3. Mayýn hattýnda Tel Halaf, Ra's al Ayn, Ceylanpinari ve Nusaybin Antik Kentleri
KARGAMIÞ
5 bin yýldan beri adý deðiþmeyen Kargamýþ antik kenti Fýrat nehri kýyýsýnda Türkiye-Suriye sýnýrýnda mayýn hattýnda yer alýr. Günümüzde görülebilen kalýntýlarý Ýç ve Dýþ Kale’de olup, Hitit krallýðý ve Geç Hitit dönemine aittir. 20. yüzyýlýn ilk çeyreðinde British Müzesi adýna yapýlan kazý çalýþmalarýnda tapýnaklar ve çok sayýda ortostat (kabartmalý taþ levha) ve heykel bulunur. Uzun Duvar’da, Haberciler Duvarý’nda, Kral Kapýsý’nda, Tören Alayý Giriþi’nde ve Su Kapýsý’nda çok sayýda ortostat bulunmuþtur. Bu eserlerin büyük çoðunluðu günümüzde Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ndedir.

2010 yýlýnda Kargamýþ mayýnlarýndan temizlenmiþtir. Tarihteki konumu ve kazýlarda bulunan yüzlerce görsel niteliði yüksek kabartma ve heykel eserler nedeniyle, turizm beklentisi de oluþmaya baþlamýþtýr. Kargamýþ’ýn turizmden gerekli payý alabilmesi için yapýlmasý gerekenler þunlardýr:
-Kazýlarýn baþlamasý
-British Müzesi’ndeki ve Anadolu Medeniyetleri Müzesi’ndeki eserlerin geri getirilmesi
-Getirilemeyen eserlerin mülajýnýn yapýlýp, orijinal yerlerine konulmasý
-Kargamýþ ören yeri müzesinin yapýlmasý
-Eski kazý alanlarýnýn temizliði ve çevre düzenleme çalýþmalarý yapýlarak ziyarete açýlmasý
-Kargamýþ Fýrat demiryolu köprüsünün ziyaretçilerin tur güzergahýna dahil edilmesi
-Turlarýn Fýrat kýyý güzergahýndan Kargamýþ’a ulaþtýrýlmasý

RHESAÝNA
(Tell Halaf, Guzana, Rhesaena, Theodosiopolis, Ras al Ayn)
Þanlýurfa ili, Ceylanpýnar ilçesi antik dönemde Roma Ýmparatorluðu’nun koloni ünvanlý kenti Rhesaina olarak adlandýrýlmaktaydý. Daha sonra Doðu-Roma Ýmparatorluðu döneminde þehrin adý, Ýmparator Theodosius’un þehri anlamýnda “Theodosiopolis” olarak deðiþtirilir. Türkiye-Suriye sýnýrýndaki bu kentin günümüzde Suriye’de kalan kýsmýndaki modern kent “Ras al Ayn” (Res ül-Ayn) olarak adlandýrýlýr. Bu kentin önemleri arasýnda, Geç Neolitik dönemde (M.Ö.6. bin) Halaf Kültürü’ne adýný veren yerleþim yerinin çok yakýnýnda olmasý, Bit-Bahaiani krallýðýnýn merkezi olmasý, yenilmez ünvanlý Sasani kralý I. Þapur’un 15 yaþýndaki Roma imparatoru III.Gordianus’a bu kentte “Rhesaina Savaþý”nda yenilerek geri çekilmesi ve Ortaçað’da Yakubiliðin merkezi olmasýdýr.

Max von Oppenheim Rhesaina kentinin hemen yaný baþýndaki Tell Halaf höyüðünde, 1911-1913 yýllarýnda kazý çalýþmasý yaparak geliþmiþ seramik eserler ve figürinler bulmuþ, bunlarý, bu yerin adýyla “Halaf Kültürü” olarak adlandýrmýþtý. Halaf Kültürü Yakýn Doðu'nun en geliþmiþ boyalý çömlekçilik geleneðine sahip kültürlerinden biridir. Geliþmiþ boyalý çömlekçilik ve tholos (Dairevi, konik kubbeli mekanlar da kazýlarda bulunmuþtur. Halaf kültüründen baþka, M.Ö. 10-9. yy. ait Bit Bahaiani krallýk merkezini ve yüzlerce ortostandan oluþan krallýk sarayýný da meydana çýkarmýþtý. Berlin’e götürülen bu eserlerin çoðu, II. .Dünya savaþý esnasýnda Sovyetler Birliði’nin Berlin’i bombalamasý neticesinde binlerce parçaya ayrýlmýþtý. 2001 yýlýndan beri 27,000 parçanýn birleþtirilmesiyle oluþan sergi Mart 2011’de Berlin’de açýlmýþtýr.

NÝSÝBÝS
(Nasibina-Asur dön. Antiocheia-Selevkoslar dön. Naþibina-Arab kayn.
Nusaybin)
Bu kent Roma döneminde Metropol ve koloni kenti olarak ünvanlandýrýlmýþtýr.
Mardin Ýli, Nusaybin Ýlçesi’nin eski adý olan Nisibis antik kenti, Huri, Mitanni, Aramiler, Yeni Asur, Med. Yeni Babil, Pers, MÖ.331’de de Makedonyalýlar, Seleukoslarýn ve Roma dönemlerinde ve sonrasýnda önemli bir kent olmuþtur.

Nisibis’de, Roma tapýnaðýnýn kalýntýlarý üstüne, M.S. 326’de Nisibis okulunun kurulduðu ifade edilmektedir. Bu okulda felsefe, mantýk, edebiyat, geometri, astronomi, týp, hukuk eðitimi verilmiþtir. Ayný zamanda bu okuldaki çalýþmalar sonunda Yunanca’dan birçok yazma eser Süryanice’ye çevrilmiþtir. MS. V. yüzyýlda Nusaybin Nasturilerin önemli bir dini merkezi olmuþtur.

Günümüzde Mor Yakup Kilise kalýntýsýyla turizmi hareketlendiren Nusaybin, Türkiye-Suriye sýnýrýndaki mayýnlarýndan temizlenerek, bu alandaki Nisibis kentinin kalýntýlarýnýn meydana çýkarýlmasýyla birlikte bölge turizminin daha da canlanmasýna katký saðlayacaktýr.

*****

4. Karkamýþ Ören Yerinde Mayýn Temizleme Çalýþmalarý
(Gaziantep Müzesinde görevli olan Hititolog Hülya Kayaöz bizzat bulunduðu mayýn temizleme çalýþmalarýný anlatýyor).
Mayýn temizleme iþini yapan firma: Nokta Yatýrým Ýnþ. Gýda Teks. Pet. San. Tic. Ltd. Þti.
Elle mayýn temizleme süreci: 1 Nisan 2010’da baþlamýþ, 25 Ocak 2011’de tamamlanmýþtýr.
Temizlenen alan: 663 800 metrekare
Çalýþmalarýn teknik denetimi ‘ANAMA (Azerbaijan National Agency for Mine Action)’ tarafýndan yapýlmýþtýr. ANAMA mayýnlarýn etkisizleþtirilmesi operasyonlarýna eðitim, deðerlendirme ve kaliteye teminat hizmeti de vermiþtir.

Mayýn temizleme ekibi: 1 Proje Müdürü, 1 Saha Amiri, 9 mayýn operatörü, 1 arkeolog, 1 doktor, 1 mayýn uzmaný, 2 mayýn arama köpeði ve 2 köpek yetiþtiricisi, 5 kalite kontrol elemaný, 1 müze görevlisinden oluþmuþtur.

Mayýn arama: Mayýn operatörleri, Proje Müdürü ve Saha Amirinin denetiminde, metal dedektörleriyle en fazla 20 cm’e kadar yerin altýný taramakta, sinyal aldýklarýnda bu yeri 20 cm’e kadar mala, kürek vb aletlerle kazarak mayýn olup olmadýðýný kontrol etmektedirler. Anama: Patlayýcý maddenin kokusuna alýþtýrýlmýþ olan köpekler, yetiþtiricilerinin nezaretinde alanda dolaþtýrýlarak mayýn arattýrýlmýþtýr. Kalite kontrol elemanlarý da mayýndan temizlendiði bildirilen alanlarda metal dedektörlerle denetim yapmýþtýrlar.

Karkamýþ Antik Kentinde 1910’lu yýllarda Ýngilizlerce talan seviyesinde kazý yapýldýðý için kültür topraðý alt üst olmuþtur.

Bu konudaki tüm haberlere bakýn »

Kaynak...

[fsoyarik]

Çok iyi hatýrlýyorum 1970 yýlarý civarýn da ilk okullarýn tarihi kalýtýlarý göztermek için gezi düzenlediklerini malesef mali gücümüz bu tür iþlere yetmedigi için ne kazý çalýþmalarý nede sergilemesi yapýlabilmektedir inþallah bunda sonra güzel öalýþmalar olur.selamlar