Gazianteplilerin açýk alanlarda yaptýklarý dinlence ve eðlencelerden biri olan “Sahre” geleneði, inatla yaþatýlmaktadýr.Sahre geleneði, “Esnaf Sahresi”, “Aile Sahresi” ve “Niþanlý Sahresi” olmak üzere üçe ayrýlýr.



“Sahre” kelimesi Gaziantep’te halk arasýnda genellikle; kýrlýk alana gitmek, dinlenmek amacýyla kullanýlan bir deyimdir.



Bu gelenek sayesinde Gaziantep’teki esnaf gruplarýnýn tümü özellikle yaz mevsiminde ve belirli günlerde “Esnaf Sahresi” adý altýnda kepenk kapatarak bir araya gelir. Bu eðlencede sorunlarýný tartýþýr, meþhur cartlak (ciðer) kebabýný yellerler. Geçmiþ yýllarda kimi esnaf kesiminin bu dönemde toplu halde denize gittiði de olurdu. Ama artýk Esnaf Sahresi sýrasýnda denize gidenlerin sayýsý azaldýðý gibi fazlaca bir araya gelen de kalmamýþ gibi. Bu geleneðin özünde, hafta boyunca gündüz iþyerinde çalýþarak yorulan koca ile dýþa kapalý eski taþ evlerde bunalan kadýnýn ve diðer aile bireylerinin haftanýn bir gününde ferahlama ihtiyacý yatmaktadýr. En fakirinden en zenginine herkes bu geleneðe katýlýrdý. Cemil Cahit Güzelbey’in deyimiyle sahre, eskiden Gaziantep’in toplum yaþantýsýnýn bir parçasý ve bu þehir halkýnýn kýyasýya çalýþýp doya doya eðlendiði bir gelenektir.



Sahreye gitmek, Gaziantepli için sosyal yaþamýn bir parçasýdýr. Hafta sonu sahreye gidemeyenler kendilerinde bir eksiklik hissederlerdi. Kocasýnýn kendisini bir defa bile at arabasýna oturtup ayaklarýný sallaya sallaya sahreye götürmediðini öne sürerek, bunu boþanma sebebi sayan kadýnlardan söz edilirdi. Sahre günü olan pazarýn ertesi günü, karakollarýn ve mahkemelerin ilk gündem maddesini, sahre kavgasýnýn iþgal ettiði, özellikle de “aðaç altýný kapma” çekiþmesinin ilk sýrayý aldýðý hala anlatýlýr.



Yaz günü verilen sahre davetleri çok kalabalýk olur ve büyük kazanlarda yemekler yapýlýrdý. Eskiden kavaklýk ve mesire alanlarý, sahre için kullanýlan en uygun yerlerdi. Bugün buralarda az da olsa sahre yapýlmaktadýr; yoðunluk þimdi Dülük ve Burç ormanlarýna kaymýþtýr.



Sahrelerin baþlýcalarý þunlardýr:






Esnaf Sahresi


Esnaf genellikle Cumartesi öðleden sonra bir ustanýn baþkanlýðýnda kalfa ve çýraklar da dahil olmak üzere tüm haftanýn yorgunluðunu atmak amacýyla “Esnaf Sahresi” yapardý. Her esnaf grubunun belirli bir sahre günü ve yeri vardý. Bütün masraflar ustalar tarafýndan karþýlanýrdý. Haftanýn belirli günlerinde belirli esnaf gruplarý, bu geleneði halen sürdürmektedirler. Günümüzde ise esnaf sahresi herhangi bir gün olabilmekte ve o gün o iþkolu ile ilgili tüm esnaf dükkanýný kapatmaktadýr. Gaziantepliler, sahreye çýkan iþkolundaki tüm dükkanlarýn kapalý olmasý nedeniyle tüm ihtiyaçlarýný karþýlayamasalar da, bu güzel geleneðin sürdürülmesi için buna katlanmaktadýrlar.

Aile Sahresi



Aileler bu geleneði, Pazar günü kadýnlý-erkekli sahre alanlarýna giderek yerine getirirdi. Burada erkekler ve kadýnlar ayrýlarak, önce kendi aralarýnda eðlenmeye baþlarlar. Daha sonra ise evden getirilen yemekler yenilirdi. Ayrýca buralara büyük kazanlar kurularak yemeklerin piþirildiði de olurdu. Bu sahre alanlarýnda kebap yemek adetten, biraz da gösteriþten sayýlýrdý.






Niþan Sahresi


Gaziantep’te kýz ve erkek aileleri, kurulacak yeni birlikteliðin ömür boyu mutlu ve saðlam devam edip etmeyeceðini gözlemek amacýyla, niþanlýlýk devresinde karþýlýklý olarak çeþitli toplantýlar düzenlerlerdi. Niþanlýlýk devresinde yapýlan toplantýlarýn en önemlisi “Niþan Sahresi” adý verilen yemekli kýr gezintisidir. Böylece damat ve gelin adaylarýnýn birbirlerini daha yakýndan tanýmasý ve ailelerin de birbirleriyle kaynaþmasý saðlanmýþ olur.



Bekir Þahin Gazeteci



04.11.2006 Evrensel Gazetesi, Evrensel Kent Eki, 19. Sayýsý





Nizip’te eskiden beri süre gelen bir Sahre kültürü vardýr. Önceleri Nizip halký Nizip Çayý etrafýnda, Akçakent Köyü’nün bahçelerinde, þimdiki karakolun yeri olan Zeytinlik denilen mevkiide ve de Belkýs Köyü civarýnda, Fýrat Nehri kýyýsýnda piknik yaparmýþ.



Bu yerler zamanla ya raðbetini yitirmiþ ya da imara açýlmýþ. Þimdilerde ise Nizip halký Belkýs’taki ve Taþbaþ’daki mesire alanlarýný, daha uzaktaki fýstýklýk ve zeytinlikleri sahre için kullanmaktadýrlar.



Niþan Sahresi geleneði çoðu ailece hala uygulanmakta ve yaþatýlmaktadýr.



Nizip’te Esnaf Sahresi de hala eski canlýlýðýyla sürdürülmektedir. Bazý esnaflarýmýz zaman zaman tatil günlerinde dükkan açmaya çalýþsa da ilgili iþkolunun odasýnca uygulanan yaptýrýmlarla bu durum engellenmiþtir. Ayrýca Lokantacýlýk, Kahvehanecilik, Berberlik gibi iþkollarýnda bir kaç iþyeri açýk bulundurulmaktadýr. Bunlar ihale ile ilgili kiþilere verilmektedir. Nizip Sanayi Sitesinde eskiden Esnaf sahresinde Mersin Kýz Kalesine gidilirdi. Belediyenin kýrmýzý otobüsleri bu sebeple Mersin’e çok gidip geldi.


--------------------------------------------------------------------------------

Okunma: 46
Oy/Yorum: Rating:0 Votes:0 (Rating Scale: 1 = worst, 10 = best)
Tarih: 07.02.2007
Yazar/kaynak: Bekir Þahin
Yazar iletiþim: n/a
Gönderen: Nizipli_subutay