Kalbi besleyen koroner arterlerin çeþitli nedenlerle kalbi besleyememesi sonucu ortaya çýkan tabloya kalp krizi denilmektedir. Angina pektoris veya akut myokard enfarktüsü þeklinde ortaya çýkabilir. Arterin daralmasý nedeniyle, fiziksel aktivite, ruhsal stres veya aþýrý soðuk sonucunda kalbin artan oksijen ihtiyacý karþýlanamayacaðý için kalp kasýnda gerekli kasýlma olamayacaktýr, dolayýsýyla da kriz meydana gelecektir. Buluð çaðýndan 90 yaþýna kadar kalp krizi geçirilebilirse de yaþ ilerledikçe kalp krizine yatkýnlýk artar..
Enfarkt(üs), kan desteðinin kesilmesine baðlý doku ölümüdür.
Kalp krizi; kandaki kolesterol düzeyinin yükselmesi, sigara, alkol, stres, yüksek tansiyon, þiþmanlýk, hareketsizlik gibi kontrol edilebilir nedenlerle; yaþ, cinsiyet, kalýtým, diabet vs gibi kontrol edilemeyen nedenler sonucu ortaya çýkabilir.
ANGÝNA PEKTORÝS: Kalp, bir süre gereksiniminden az oksijenle beslenmek, zorunda kalýrsa, kiþinin soluðunu kesecek kadar þiddetli göðüs aðrýsý olur, bu aðrýya angina pektoris denir. Aðrý genellikle sternum (göðüs kemiði) arkasýnda hissedilir; kola (özelikle sol kola), çeneye, epigastriuma (karnýn üst orta bölgesine) yayýlýr.
AKUT MYOKARD ENFARKTÜSÜ: Koroner arterin, arterioskleroza(damar sertliðine) baðlý olarak daralmasý veya kan pýhtýsý ile týkanmasý sonucunda bu arterle beslenen kalp kasýna giden oksijen yetersiz kalacaðýndan, myokard kasý görevini yerine getiremez; yeterince kanýn vücuda pompalanamadýðý bu tabloya, akut myokard enfarktüsü (AMI) denir.
Ýlkyardým:
Angina pektoriste:
* Hasta mutlaka hemen dinlen(diril) melidir; yürüyorsa durmalý, oturtulmalý veya
yatýrýlmalýdýr. Mümkünse hareket ettirilmemelidir. Hasta sakinleþtirilmelidir.
* Sýký giysiler gevþetilir.
* Dilaltý nitrogliserin (isordil, 5 mg ) verilir.
* Gerekiyorsa (solunum ve kalp durmuþsa) CPR yapýlýr.
* Hastaneye götürülür ( mümkün olduðunca az hareket ettirilerek ).
Akut myokard enfarktüsünde:
* Hastanýn aðrýsýnýn ve korkusunun giderilmesi önemlidir
* Hasta sýrtüstü yatýrýlýr ve hareket ettirilmez,
* Hastanýn solunum sýkýntýsý varsa, baþ yükseltilir
* (Mümkünse oksijen verilir 2 lt/dk gidecek þekilde)
* Mutlaka hastaneye götürülür.
* Gerekiyorsa (solunum ve kalp durmuþsa) CPR yapýlýr.
** Kalp krizi sonucu görülen kalp durmalarýnda, hemen kalp masajý baþlatýlýr ve saðlýk kuruluþuna kadar sürdürülürse kiþinin döndürülme þansý yükselecektir.
**Endiþeli hastanýn sakinleþtirilmesi ve hastanýn hareketinin kýsýtlanmasý kalbin yükünün azaltýlmasý açýsýndan önemlidir.
saglikbilgisi.com
kalp masajýkalp masajý 2kalp masajý 3