*PROF. DR. KENAN DEMÝRKOL, AKILLI BESLENMENÝN MATEMATÝÐÝNÝ ANLATTI *
Gazetelerden kesip buzdolabýna astýðýnýz bütün "kibrit kutusu kadar"
reçetelerini çöpe atýn! Prof. Dr. Kenan Demirkol, A'dan Z'ye akýllý
beslenmenin matematiðini anlatýyor... Þeker, vücudumuzu, demir paslanýr gibi
paslandýrýyor, eskitiyor; çocuklarýmýzýn hücrelerini 12 yaþýnda
yaþlandýrýyor. Þekeri, gýda sanayinden söküp atmak zor ama, iþe evlerimizin
kapýsýndan baþlayabiliriz! *
* *
*Prof. Dr. Kenan Demirkol genel cerrah. Muayenehanesinin kapýsýnda "prof."
yazmýyor. "Ben üniversitede hocayým, burada hekim" diyor. Söz bir ara
"kronometreli doktorlara" geldiðinde, yani 15 dakika muayene süresini aþýnca
ikinci vizite ücretini alanlara çok þaþýrdý. Çünkü kendisi saat takmýyor,
"dalgýnlýkla saatime bakar da hastayý tedirgin ederim" diye. Uzmanlýk alaný,
beslenmeyle yakýndan ilgili olan sindirim sistemi organlarý. Ancak Demirkol
bir "akýllý beslenme" uzmaný. Bunu bir insanýn tüm bedenine iliþkin olduðu
kadar, siyasi ve toplumsal boyutlarýyla da ele alýyor. Peki beslenme nedir?
Ýlk aklýmýza gelen, þiþmanlýk-zayýflýk. Özellikle kadýnlarda modasýna göre
sýfýr bedenle, 90-60-90 arasýnda deðiþen ölçülerde olmak ya da olmamak.
Doðru mudur? "Kibrit kutusu kadar" reçetelerini bir yana býrakýp,
Demirkol'a: "Neden düþmandýr þu ünlü üç beyaz?" diye sorduk. O, þekerle
baþladý
ÞEKER TÜKETÝMÝYLE HASTALIK ARTIÞ EÐRÝSÝ PARALEL
DEMÝRKOL- Kýsmen ya da tümüyle beslenme alýþkanlýklarý sonucu oluþan
kronik, aslýnda önlenebilir hastalýklar, çok büyük bir toplum saðlýðý sorunu
haline gelmiþtir. ABD'de 20 yaþ üstü eriþkinlerin yüzde 65'i ya þiþman ya
daha da ileri aþamada. 64 milyon insanýn koroner kalp hastalýðý, 11 milyon
insanýn þeker hastalýðý, 37 milyonun kolesterol yüksekliði vardýr. Ülkemizde
kalp hastalýðý sýklýðý bu boyuta henüz gelmemiþ gözükse bile, þeker hastasý
sayýsýnýn dört milyon olduðu göz önünde bulundurulursa, yakýn zamanda vahim
bir tablo ile karþý karþýya kalacaðýmýz açýktýr.
**Ne zaman ki þeker pancarýndan þeker üretilmesi Avrupa'da ortaya çýktý,
soðuk iklimlerde de þekere dönüþebilecek bir besin maddesi keþfedildi,
toplumlarýn þeker tüketimi arttý. Toplumlarýn þeker tüketiminin artýþ
eðrisiyle, hastalýklarýn artýþ eðrisi bire bir örtüþüyor. Çünkü; þeker
sadece kalorisiyle, þiþmanlatýcý etkisiyle zarar vermiyor, doðrudan kimyasal
yapýsýyla da çok tehlikeli. "Þeker yiyeyim oradan aldýðým kaloriyi baþka
yerden kýsarým" demek çok yanlýþ. Ýnsan vücudunun þeker almasýna gereksinim
yoktur.
**"12 YAÞINDA YAÞLANDIRIYOR"
**- Çocuklarýn enerjiye ihtiyacý var diye belli miktarlarda yemeleri doðru
deðil mi?
**- Asla doðru deðil.
**- Peki enerji ihtiyacýmýzý nasýl karþýlayacaðýz?
**- Taþ devri döneminde insanlar hayvan avlar ve bitki toplar. **Þeker
sadece meyvede var. Meyve esas olarak bir kültür bitkisi. Doðal ortam sebze
aðýrlýklýdýr. Ýnsan eli ne kadar fazla deðmiþse bir gýda maddesine, o oranda
olumsuzlaþýyor. O dönemde, insanlarýn kan þekeri 60 dolayýndaymýþ. Bu
devirlere geldikçe þekerle tanýþýyor ve alýþkanlýklarý deðiþiyor.
Dolayýsýyla ortalama kan þekeri de deðiþiyor. Þimdi 100'lerdeyiz, 120'de
þeker hastalýðý. Biliyorsunuz þimdi þeker hastalýðý iki türlü. Bir doðumsal
genetik özelliklerle alakalý tip 1 diabet. Bir de edimsel tip 2 diabet.
Pankreas organýnýn artýk yeterince insülin üretememesiyle ortaya çýkar.
Yaþlanma süreci olarak kabul edilir. 60'lý yaþlarda görülmesi beklenir. Ama
þu anda 12 yaþýndaki çocuklarda tip 2 diabet var. Saðlýklý beslenmede
þekerin hiç yeri yok. Tamamen bir damak alýþkanlýðýdýr
KANSER HÜCRESÝ DE ÞEKERLE BESLENÝYOR
Ama, beyin sadece glikozla beslenmiyor mu?
- Doðru. Ancak, bu glikozu her türlü karbonhidrat içeren bitkiden vücut elde
ediyor. Kanser hücresi de þekerle besleniyor. Özellikle kemoterapi gören
asla þeker yememeli.
**Þeker pancarýndan veya þeker kamýþýndan elde ettiðimiz þeker 'sakaroz',
iki ayrý molekülden oluþan bir birleþik moleküldür. Sakarozu biz yer yemez
vücudumuzda glikoz ve fruktoza ayrýþýr. Glikoz kan þekerimizin de adýdýr.
Hemen kana karýþýr ve kan þekerini yükseltir. Vücudumuz þekerin zararlý
olduðunu bildiði için korkudan hemen insülin salgýlar. Çok fazla miktarda
þeker yemiþsek, gereðinden fazla insülin salgýlanýr. Ýnsülin o þekeri hemen
alýr vücudun bir enerji açýðý varsa kýsmen enerjiye dönüþtürür. Ama insan
vücudu çok tasarruflu bir biyolojik bünye. Çok az enerjiyle çok iþler
yapabilir. Mutlaka yediðiniz þekerde bir fazlalýk olacaktýr. Bu fazla þeker,
insülin aracýlýðý ile ya kas ve karaciðerdeki þeker depolarýna götürülecek
ki, vücudumuzun þeker deposu 120 gram kadardýr. Orasý da sürekli doludur,
hiç boþ kalmýyoruz çünkü. Ýnsülin bu þekeri alacak ve yaða dönüþtürecek.
Dolayýsýyla sizin yediðiniz þeker vücudun deðiþik bölgelerinde yaðlanmalara
sebep olacak. Ýnsülin salgýlandýðý için bir de tokluk hormonu salgýlanýr.
Hiç olmazsa þekerin glikoz bölümü bir derecede tokluk yarattýðý için daha
fazla þeker yemenizin de önüne geçmiþ olur.
**Þekerin ikinci bölümü olan fruktoz; çok az oranda insülin salgýlatýr.
Dolayýsýyla sýnýrsýzca yiyebiliriz. Fruktoz günde 15 gram kadar vücudumuzda
metabolize edilebiliyor. Deðiþik kimyasal süreçlerin içine katýlabiliyor. Bu
da 30 gram þekerdir. Günde bundan fazla yenirse karaciðerde trigliserite
dönüþür. Trigliserit kan yaðýdýr. Bu hem karaciðer yaðlanmasýna, hem damar
sertliðine, hem de vücudumuzun yaðlanmasýna yol açar. Bugün Amerika'da
alkole baðlý sirozdan daha çok, karaciðer yaðlanmasýna dayalý sirozdan
karaciðer nakli gereksinimi duyuluyor