Geç kalmýþ deðiliz önde gidenlerden çok fazla avantajýmýz var ! Çünkü keþfedilmemiþ, el deðmemiþ bir çok güzelliðimiz var.
Turizmin yalnýz ülkemiz deðil, dünya çapýnda bir pazar olduðu reddedilemez bir gerçektir. Uzun yýllar boyunca çevre ülkelere, hatta þehirlere bakarak hayalini bile kuramadýðýmýz turizm pastasýndan güzel bir parça alabilmek için hiç de geç kalmýþ deðiliz. Geç kalmýþ deðilsek de boþa geçirilecek bir dakikamýzýn bile kalmadýðý da su götürmez bir gerçektir. Þu andan itibaren ilçe genelinde turizm platformu oluþturulmalý ve 1 yýllýk, 10 yýllýk ve 50 yýllýk planlar ortaya konulmalýdýr.
Her ne kadar keþfedilmemiþ yerlerimiz, ayak basýlmamýþ doðamýz varsa da bunlarýn korunabilmesi de tanýtýmý kadar önemlidir. Çarpýk ve kontrolsüz yapýlaþma ile özellikle göl içlerinin ve çevrelerinin 10 yýl içerisinde bir çöplüðe dönmesi mutlak görünüyor.
Turizm pastasýndan pay almak isteyen ilçemiz saðlýklý, kontrollü ve planlý bir programý acilen ortaya koymalýdýr. Bu program içerisinde turistleri ilçeye çekecek etkenler belirlenmeli, konaklama ve dinlenme alanlarý açýlmalý, halk bilinçlendirilmeli ve turlara kolaylýklar saðlanmalýdýr.
Ýlçeye turist çekilmesindeki etkenler þöyle sýralanabilir;
Zeugma antik kenti bu etkenlerin baþýnda gelse de henüz sergilenecek mozaiklerin üç tane ile sýnýrlý kalmasý, çatýlarýn bitirilememesi, gelen turistlerin dinlenebilecek ortamlarýn azlýðý Zeugma’nýn tek baþýna yeterli olamayacaðýný göstermektedir. . Belkýz ören yeri buraya gelen turistleri yönlendirmek için geçici bir alternatif oluþturmaktadýr. Yine bölgedeki Birecik barajý Zeugma kültür evide müzeye gidemeyen turistleri tatmin edebilecek yapýdadýr. Bu ev, Birecik baraj gövdesi, gölü ve seyir tepesi ile birlikte deðerlendirilebilir.
Zeugma antik kenti içerisindeki çatýlý alan da bulunan bazý mozaiklerin hala sökülüp Gaziantep müzesini zenginleþtirmek için götürülmesi konusuna da dikkatinizi çekmek isterim. En zaýndan bu son gidenlerin Zeugma'daki yerine tekrar döndürülmesinde fayda vardýr.
![]()
Bununla birlikte Akevler’de çýkarýlan manastýr ve tabanýndaki eþsiz mozaikler imdadýmýza yetiþmiþ ve Zeugma antik kenti ile beraber mozaik turizmine ilgi duyan turistleri çekmek için harika bir imkan sunmuþtur. Ýlçe sýnýrlarý içerisinde kalmasý yönünde yoðun kulis çalýþmalarý yürütülmüþ, yerinde sergilenmesi için çaba harcanmýþ ancak G.antep'e götürülmesi durudurulabilmiþtir. Yerinde sergilenmesi saðlanamamýþ olmakla beraber ilçemiz içerisindeki Kültür merkezinin zemin katýna taþýnacak olmasý bir nebze teselli edici olmakla beraber, ilçemize bir müze kazandýrýlacak olmasý bakýmýndan da sevindiricidir. Rehavete kapýlmayýp burada sergilenme, röleve ve yenileme çalýþmalarýna da baþlanmasý gerekmektedir.
Bu iki mozaik hazinesinin yanýnda atýl durumda duran Rumkale’de dikkate alýnýr ve turlara dahil edilirse ilçemizin önümüzdeki yýllarda çok büyük turist çekeceði söylenebilir. Bu esnada Rum Kale’nin henüz restore edilmemiþ olmasý, mozaiklere uzak bir mesafede olup yolunun olmamasý, 3 saatlik bir tekne turu ile ancak gidilebilecek olmasý bir dezavantaj olarak ortaya çýkmakta ve bir çözüm yoluna acilen ihtiyaç duymaktadýr. Yinede Zeugma – Halfeti – Rumkale tekne turu ayrý bir alternatif olarak deðerlendirilmelidir.
Bu güzergahta bulunan kaya mezarlarý, Kamýþlý’daki batýk cami, roma dönemine ait taþ ocaklarý, lejyon ordugahý(aroulis antik kenti) IIV.yy. a ait köle kilisesi, Su kanallarý,berisinde Urma veya Ourima antik kenti, Gümüþgün’deki kültürel doku turizme katký saðlayacaktýr. Tabi buranýn hareketlenmesi için Sahil yolu projesinin hayata geçirilmesi bir zorunluluktur. Bu güzergah ile ilgili olarak Kumla vapuru ve Rumkale gezimiz adlý iki yazýmý okumanýzý tavsiye ediyorum.
![]()
Ýlçenin güneyine düþse de 1100 yýllarýndan kalma mülteci sýðýnaðý ve içindeki kitabe, hemen altýndaki 200 yýllýk deðirmen, Maðarcýk höyüðü ve Nizip çayýna dayanan bahçeler de tek baþýna turist çekebilecek gibi görünmese de ilçe içerisindekilerle birlikte deðerlendirilmelidir.
Bu esnada ilçe içerisine hareket saðlanmalý ve Akevler’deki mozaikler yalnýz býrakýlmamalýdýr. Fevkani kilisesi, molla Ahmet camii, Çarþý camisi ve yanýndaki Kabaltý, biraz aþaðýdaki Sayýnlarýn evi bir kültür sokaðý ile bütünleþtirilebilirse ilk aþama tamamlanmýþ sayýlabilir.Gelen turistler için bir giriþ yolu ve ilçe içerisinde bir güzergtah belirlenmeli, kültürel ve turistik motiflerle süslenmelidir.Bu turistler için dinlenme bölgeleri acilen çoðaltýlmalý, baþka alternatifler de gözden geçirilmelidir. Mesela ev yemeklerinin öðretildiði mekanlar cazip olabileceði gibi meyan þerbeti, melengiç kahvesi gibi yöresel içecekler, yöresel gýdalar ve el iþleri de dikkate alýnmalýdýr. Osmanlý parký bu aþamada deðerlendirilebilecek güzel alanlarýn baþýnda geliyor. Bu kategoriye fýstýk aðaçlarýda dahil edilebilir mi ? diye düþünmeden edemiyorum.
Doðal güzelliklerimizin farkýna varýp, kontrollü aðaçlandýrmaya ve doðayý korumaya özen göstermemiz ise olmazsa olmazlardandýr. Bu baðlamda Birecik baraj gölü çevresinin doðal yapýsý mutlaka korunmalý, yapýlaþmaya izin verilse de bunun için katý kurallar ortaya konmalýdýr. Yine ayný gölde bulunan ve Birecik barajý koruma sýnýrlarý içerisinde bulunan havza içerisinde avcýlardan uzak rahat bir sýðýnakta konaklayabilen kuþ çeþitliliði, kuþ gözlemcilerinin ilgisini fevkalade çekecektir. Birecik’teki kelaynaklar ile bu ikili ayný kategoride deðerlendirilmelidir.
Doða ve doðallýk derken, Birecik baraj gölü, Karkamýþ baraj gölü, Fýrat çevresi ve hala bir umudu bulunan Nizip çayý’da bakým yapýlarak turizme ve dolayýsýyla halkýmýzýn imkanýna sunulabilir. Göller içerisinde su aktivitelerine kolaylýklar saðlanabilir.
Yine Akçakent civarýndaki eþsiz bahçelerden Akevlere kadar uzanan patika yol deðerlendirilmeli ve ihtimal dýþý tutulmamalýdýr. Yukarýda bahsettiðim Gümüþgün’e yakýn alanda bulunan Kuþdam alabalýk çiftliði ve doðal ortamý da doða turizmine katýlmalýdýr.
Ýnanç turizmi kapsamýnda Taþbaþ daðýna ismini veren kayalar, temiz atmosferle, ilçe içerisinde sahabe Seyit Hasan türbesi, Fevkani kilisesi, Kocatepe’deki þýh türbesi, Uluyatýr’daki Hz.Ali torunu’na ait mezarda deðerlendirilmelidir.
Yine önümüzdeki 10 yýllýk dönemde mayýnlardan temizlenip turizme açýlacak olan Karkamýþ kalesi, Geç Hitit dönemi kalýntýlarý ve baraj gölü de hesaba katýlmalýdýr.
Höyüklerin çokluðu dikkate alýnmalý, araþtýrýlmalý henüz göremesem de Salkým Kasabasý Arkeolojik Sit Nekropol, Ravanda Kalesi ve çevresi, Nizip savaþýnýn yapýldýðý alanlar ve izleri araþtýrýlmalýdýr.
Bu alanlar iyi deðerlendirilmeli ve gelecek turistler için alternatif programlar oluþturulmalýdýr. Dikkat edileceði üzere bu alanlarý bir günde gezmek imkansýz ve gelecek olan turistere büyük yorgunluk olacaktýr. Bu baðlamda buraya düzenlenecek turlarýn günlük, iki günlük ve haftalýk olarak programlanmasý gerekli görünüyor. Þimdilik haftalýk program uzak görünse de yukarýdaki doneler deðerlendirildikçe çokta ihtimal dýþý deðildir. Yine turlarýn programlarýný, tarihi yerler, doðal güzellikler, kuþ gözlemi, inanç turizmi veya kültürel dokuyu tanýmak bakýmýndan deðerlendirmeleri gerekli görünüyor. Yerli turistlerin yanýnda vizenin kaldýrýlmasý ile birlikte Suriye’li turistlerin ve gayrimüslimlerin de ziyaretlerinin artacaðý hesaba katýlmalýdýr.
Son olarak kültürel ve doðal dokuya dikkat çekmek ve korunmasýnýn her þeyden önemli olduðunu vurgulamak istiyorum.
zeugma aroulis ourima urma rumkale apameia![]()
![]()