Nizip Büyük Hamamý Yeniden Kazanýlabilir mi?

[karaboga]

Yaþý 60 olanlar Nizip’teki tarihi hamamlarý iyi hatýrlar.Bunlardan büyük hamam neredeyse kilise tarihi ile aynýdýr.Bu gün vakýflar müdürlüðü deðiþik tarihi yapýlara restorasyon planý yapýyor..Tabiki restorasyonlar var olan yapýlara yapýlýr.Ancak yok olmuþ yapýlara restorasyon yapýlmýyor.Büyük hamamýn yeri belli..bugün üzerinde park inþa edilen bu tarihi yapýnýn ortaya çýkarýlmasý çok zor deðildir.Parkýn hamam kýsmý eþilse birçok yapýsý ortaya çýkacaktýr.Çünkü buraya Nizip belediyesi tarafýndan park yapýldýðýnda toprak dolgusu yapýlmýþ.yani kazý ve tahribat yapýlmamýþ.Ýþte bu yüzden bu tarihi eserin ortaya çýkarýlmasý gerekir diyorum.Bu hamam Nizip tarihi için çok önemlidir.Zaten Trafo,klise,hamam ve su deðirmeni Nizip tarihinin en önemli yapýtlarýdýr.Büyük hamamda yýkananlar bilir,kubbeli bir yapýsý,aydýnlatma pencereleri ve sýcak suyunun doðal olmasý hafýzalarýmýzda kalan bilgilerdir.Hamamýn hemen yanýnda deðirmen vardý.Bu su deðirmen de tarihi bir eserdi.Ama maalesef þu anda bu yapýlar yok..Ben büyük hamamýn ortaya çýkarýlabileceðine ve yeniden inþa edilebileceðine inaniyorum.Çümkü ana iskeleti hala toprak altýnda duruyor.Bunun ile ilgili gerekli giriþimlerde bulunacaðým.Bizim nesil gittikten sonra bu hamamý ne hatýrlayan olur ne de bilen..bu yüzden bizler de yardýmcý olabiliriz..Yetkililerden gerekli giriþim ve hassasiyetin yapýlmasýný bekliyorum.

Büyük Hamam hakkýnda bilgi : http://www.nizip.com/showthread.php?...ighlight=hamam

[oktay.cankesen]

çocuklugum eski hamam civarýnda geçti park olmadan önceki yýkýk halini hatýrlýyorum oradan nizip çayýna giderken birde cullugun pýnarý diye bir pýnar vardý çok tatlý bir su akardý þimdi o da yoktur galiba.

[Ramazan Tarhan]

Büyük hamam bu bölgede olmalý..Yerini tam bilen varsa iþaretlesin...

[Ramazan Tarhan]

Konu ile ilgili Halil Eker hocamýzýn akademik bir araþtýrmasý var.Onu da burada paylaþýma açýyorum.

02.05.08, 16:10
Halil Eker
Üye
Üyelik tarihi: Jul 2007
Mesajlar: 7

Kayýp Kültür Mirasýmýz: Nizip Büyük Hamam
Temizliðe verilen önemin göstergesi olan hamamlar, M.Ö. IV. Yüzyýlda Mýsýrlýlardan itibaren yaygýn bir þekilde kullanýlmaya baþlanmýþtýr. Basýk ve uzun görünüþüyle dikkat çeken hamamlar soyunmalýk, ýlýklýk, sýcaklýk ve külhan bölümlerinden meydana gelirler.
Nizip’teki hamamlardan ikisi de günümüze ulaþmayý baþaramamýþtýr. Bu hamamlardan büyük hamam haçvari dört eyvanlý ve dört halvet hücreli hamam tipi göstermektedir. Küçük hamam ise iki halvet hücreli ve bir eyvanlýdýr. Giriþ kýsmýna iki halvet hücresinin yapýlmamasý bu plan tipinin deðiþik bir uygulamasýný göstermektedir.
Yapýnýn kimin tarafýndan ve ne zaman inþa edildiði kesin olarak bilinmemekle birlikte, Osmanlý devletinin son dönemlerinde inþa edildiði tahmin edilmektedir. Cumhuriyet dönemine gelindiðinde kullaným dýþý kalan hamam harap olmuþ ve çevrede oturanlar için tehlike arz etmeye baþlamasý üzerine 1982 yýlýnda belediye tarafýndan yýktýrýlan yapýnýn yerin çocuk parký inþa edilmiþtir.

Hamam ilçe merkezinde, Hamam Camii’nin hemen batýsýnda yer almaktaydý. Kuzey güney doðrultusunda hafif meyilli bir arazi üzerine inþa edilmiþti. Yapý dört eyvanlý ve dört hücreli bir plan göstermekteydi.
Hamamýn yerinde günümüzde çocuk parký bulunmaktadýr.
Hamama yapýnýn batý cephesine yerleþtirilmiþ olan koridorun kuzey cephesine yerleþtirilmiþ olan bir kapý ile girilmekteydi. Bu koridorun güneydoðu köþesine yerleþtirilmiþ olan ve birkaç basamak merdivenle ulaþýlan hamamýn soyunmalýk bölümü büyük ölçülerde ve kare planlý idi. Bu bölümün üzeri kubbe ile örtülüydü. Kubbenin dört köþesine birer tane çeyrek kubbe yerleþtirildiði söylenmektedir. Kubbede öküz gözü denilen yuvarlak pencereler açýlmýþtý. Kubbenin tam ortasýna bir aydýnlýk feneri yerleþtirilmiþtir.
Soyunmalýk bölümünün kuzeybatý köþesine yerleþtirilen kapýdan sýcaklýk bölümünde ki güneybatýdaki halvet hücresine geçilmekte, oradan da sýcaklýk bölümünde yer alan diðer halvet hücrelerine ve eyvanlara ulaþýlmaktadýr. Sýcaklýk bölümüne geçiþi saðlayan halvet hücresinin soðukluk bölümü olarak kullanýlmýþtýr. Kare planlý sýcaklýk bölümünün ortasýna göbek taþý yerleþtirilmiþtir. Orta bölüm ve halvet hücreleri kubbe ile örtülü iken, eyvanlar beþik tonozla örtülmüþtü. Orta mekaný örten kubbede öküz gözü denilen pencereler açýlmýþtý. Bu kubbenin ortasýna da bir aydýnlýk feneri yerleþtirilmiþtir.
Sýcaklýk bölümünün kuzeyinde doðu-batý doðrultusunda uzanan ve bütün kuzey cephe boyunca uzanan dikdörtgen planlý ve beþik tonoz örtülü külhan bölümü bulunmaktaydý. Külhan bölümünün biri batýda, diðeri kuzeybatý köþede olmak üzere iki giriþi bulunmaktaydý.
Büyük hamamda sýcaklýk, ýlýklýk ve külhan bölümlerinden oluþmaktadýr. bu bölümler her iki hamamda da dengeli bir mimari sergiler. Örneklerine çok sýk rastladýðýmýz dört eyvanlý ve dört halvet hücreli hamam tipine Ýstanbul Beyazýt Hamamý, Konya Sahip Ata Hamamý, Laleli Kýzlaraðasý Hamamý, Ýznik Eski-Yeni Hamam, Ýznik Hacý Hazma Hamamý, Erzurum Lala Paþa Hamamýný örnek gösterebiliriz.


-__________________
0505 766 84 01

[rasimm]

Büyük Hamam Adý üstünde "Hamam Camii" nin bitiþiðindeki parkýn yeri....
Resimde yoktur.

[müslüm akpek]

Bu konuda derneðin kahvaltýsýnda uzun uzun konuþtuk, ben hamamý hatýrlamýyorum ama gerçekten Nizip için deðerli bir yapý, benim anlamadýðým neden üstü kapatýlýp park yapýlmýþ,bunu kim yapmýþ, yapanýn hiçmi içi sýzlamamýþ, bu tarih zenginliklerimiz yok etmek geleceðimizide yok etmektir, hamamýn ortaya çýkarýlmasý ve yapýlmasý konusunda Nizipliler olarak elimizden geleni yapmalýyýz.

[Mahmut Ýmamoðullari]

Ben çocukluðumdan hatýrlarým;
Hamam yýkýlmýþ kubbeleri çökmüþ kemerlerin yerleri belirli idi ancak mahalle çöplerini oraya dökerdi yani çöplük olmuþtu . O zamanýn serserileri ahlaksýzlarý o harabede vakit geçirirdi zamanla dolduruldu birden bire doldurulmadý bir tepe halini aldý çoluk çocuk için tehlikeli bir alan haline gelmiþti...
Belediye de yerini park yaptý...

[müslüm akpek]

Ben çocukluðumdan hatýrlarým;
Hamam yýkýlmýþ kubbeleri çökmüþ kemerlerin yerleri belirli idi ancak mahalle çöplerini oraya dökerdi yani çöplük olmuþtu . O zamanýn serserileri ahlaksýzlarý o harabede vakit geçirirdi zamanla dolduruldu birden bire doldurulmadý bir tepe halini aldý çoluk çocuk için tehlikeli bir alan haline gelmiþti...
Belediye de yerini park yaptý...

Demekki gerçekten fazla bir hasar almamýþ bu yapý , kolaylýkla ortaya çýkarýlabilir bence.

[oktay.cankesen]

ozamanlar tarihe önem veren yöneticiler yokmuþ anlþýlan oki yýllar sonra aklýmýza gelince biraz içimiz burkuluyor ben kara boga abimizle bu konuyu daha ayrýntýlý konuþma fýrsatý buldum gerçekten çok ilginç özelligi olan bir hamam kara boga abimizin anlattýgýna göre hamamýn suyu nizip çayýndan gelen arýgýn suyu ile besleniyor nizipte þehir þebeke suyu yokken nizip halký kuyulardan su ihtiyacýný karþýlarken bu hama arýk suyu ile çalýþýyordu malasef büyük bir tarihi mekan duyarsýz insalar tarafýndan yok edildi.

[tytyhgtyhgh]

Ben, Büyük Hamam'da çimmiþ biriyim. Nizip'te tarihe saygý asla olmadý, daha yakýn tarihlerde miskilim Bedesten yol geniþletme adýna doðu tarafý yýkýlmadý mý? Büyük Hamam'da külhan iþleten ''Affan ve karýsý Happiley'le '' ilgili öyküyü de burada daha önce yazmýþtým. Gerçekten kazý yapýlmadan dolgu ile yeþil alan yapýldýysa Bina tekrar restore ile ihya edilebilir.

[müslüm bozkurt]

Büyük Hamam,þimdiki Hamam Caminin batý yapýþýðý.Þimdiki parkýn yeri.Büyük hamam bulunduðu semtin çöp döktükleri bir yer olmuþtu.Dönemin Belediye Baþkaný Ömer Pekmez zamanýnda üstü düzlenerek park haline getirildi.Büyük hamamýn hatýrladýðým kadarýsýyla kemerleri ve sutunlarý saðlamdý.

[zabit]

bedesten neden yýkýldý. yolun açýlýmý için miydi o güzelim yer açýlýmý yýkým olmuþ ve þimdi büyük bir maðaza olmuþ yeri. þimdi çarçý camiinin yanýndaki o güzelim eski yapýnýn çüremeye terkedilmesi çok acý. sabun fabrikasýmýydý tam olarak bilmiyorum ama çok eski bir yapý.neden restore edilmiyor eðer edilse çok hoþ bir mekan olmazmý sizce . çok serin olur yazýn mesala çay içme yeri olabilir mesala bir sinema olabilir mesala bir sanatsal bir ortamta kullanýla bilir. .sizce ne olur.çüremesinden hariç.

[karaboga]

sayýn nizpli arkadaþlar hamam hakkýnda biryazý yazdým bazý arkadaþlar sag olsun ilgilendi asýl ilginecekler ilgilenmedi mesela nizip belediyesi veya anýtlar kurumu bu hamam gibi kaçtane türkiyede var mesela çemberlitaþ hamamý bentler kanalý ile gelensuile beslenir gazi antep kalesinin yanýdaki hamamallaben su ile eskiden bu su içilecek durumdaidi bu bizim büyük hamamda nizip çayýndan gaziantep belediyesi kendi bütcesinden veya anýtlar kurumundan karþýladý ve þimdi ziyaretçi akýnýna ugruyor zaten bu ihmallýk degilmi barajýn adýný birecik aldý zeugmayýda antep daha bekliyelim ozaman hamamada bir sahip cýkar teþekkürler karaboga

[bilal bakýr]

Bende Ýslim Sayýn Ýlkokulunda okuduðum için aralarda hamam yýkýntýlarýnýn yanýna giderdik. Nizip'in o günkü ayyaþlarý bazen burada kalýrdý. Eski hapishanenin tam karþýnýdaki küçük parkýn altýdýr. Ancak bu yaz hammýn hemen yanýndaki, eski hapishanenin önünden geçen sokak geniþletiliyordu. Hamamýn devamýnda olan evler istimlak edilmiþ. Kilisenin yanýndan (eskideðirmenle kilise arasýndan) gelen sokak islim sayýn ilkokulunun önünde buradaký su arkýnýn yola katýlmasýyla cadde haline dönüþmüþ. Ýþte bu caddenin devamý olan eski hapishane ile hamam arasýndan baþlayan ve saha mahallesindeki Fikret Alkannýn fabrikasýnýn oraya çýkan dar sokak geniþletiliyor. Dolayýsýyla bu hamamýn en azýndan kýsmen bu cadde altýnda kalma ihtimali var.

[mustafa koç]

memleketimizde yani yeþil nizip.imizde gercekten cok guzel yerlerimizi iyi kötü bende hatýrlarým. ve buradana arkadaslarýma katýlýyorum güzelim yeþil nizip.e sahip cýkalým.valla eskileri yad edipte oturup iki hanek edecek yer kalmadý ne var yorum acýgta tarihimize sahip cýkalým saygýlarýmla mustafa koç