BÝR KAZAN SABUNUN
NÝZÝP VE ÜLKE EKONOMÝSÝNE KATKISI
Sabun ve sabun imalatý deyip geçmeyiniz!.. Sabunculuðun Nizip ekonomisine olan katkýsý ‘ki bir zamanlar’ en üst düzeyde idi. Nizip’in yaþam standardýný belirleyen tek sanayi dalýydý, sabun... Ve Nizip’in adý ‘abartýsýz’ sabun ile özdeþleþmiþ idi.. Tabii ki, 90’lý yýllardan (50’li yýllar) öncesine kadar.
Nizip’te üretilen sabun (o günkü koþullarda ilkel, sergi sabunculuðu tipi sabunlar da olsa) temel hammaddesi zeytin yaðý olduðundan Türkiye genelinde aranýlan bir marka idi; NÝZÝP SABUNU. Yani, NÝZÝP GARLI SABUNU; bu ad ile anýlmasýnýn nedeni (çok kaliteli ve en pahalý yað türlerinden olan) KARÇÝÇEÐÝ YAÐI ve DEFNE YAÐI kullanýldýðý içindir.
Sonra, ne olduysa oldu!...
Nizip ekonomisindeki yeri, ikinci, üçüncü, dördüncü kaleme düþtü. Ve hâla düþüyor. Nedenlerine-niçinlerine cevaplar üretmesi gerekenler ‘sanýrsam’ baþta Sanayi ve Ticaret odalarý olmak üzere, hâla sabunculukla uðraþan sanayicilerimizdir.
Ben, iþin baþka bir boyutuna deðinmek istiyorum; BÝR KAZAN SABUNUN NÝZÝP EKONOMÝSÝNDEKÝ YERÝ konusuna...
BÝR KAZAN SABUNDAN KAÇ AÝLE GEÇÝM SAÐLAR
Yani, önce Nizip’te sonra pazarlamasý yapýlan il ve ilçelerde bir kazan sabun üretiminden kaç aile (kaç kiþi) ekmek yer? Bu istifade birimlerine deðinip sýralamak istiyorum. Þöyle ki;
1- Sabun piþirmek için gerekli olan temel hammaddeler, katký maddeleri, dolgu maddeleri, incelticiler, boyar maddeler, kostik, silikat vs. maddeler;
Tüm bu yað, yað asidi ve diðer kimyasallar (Zeytin yaðý, prina yaðý, don yaðý, rendelik yaðlar, çiçek ve pamuk yaðlarý, yemeklik yað artýklarý ile kostik, silikat gibi maddeler) tankerlerle ya da fýçýlý ise kamyonlarla gelir.
a-) Alýndýklarý yerdeki iþletmeler ve çalýþanlarý ekmek yer...
b-) Nakliyat þirketi ve nakliyatçý (tankerci ya da kamyoncu ve de muavini) ekmek yer...
c-) Yüklemeyi yapan tarafýn serbest çalýþan iþçileri (hamallarý) ile gelen yere indime ve istifleme yapan hamallarý (en az 4 kiþi) ekmek yer...
d-) Tuz satýcýlarý ekmek yer; tuzu getiren nakliyeci ekmek yer, boþaltanlar ekmek yer...
e-) Sergi kaðýdý satan, getiren ve de indiren ekmek yer...
f-) Ambalaj malzemesi; sabunda karton kutulama yapýlýyorsa kutu imalatçýsý; bez ya da telis torbalara konuluyorsa, torba dikicileri ve yine nakliyeciler ve serbest iþçiler... Ekmek yer. Ve de bez, telis, kaneviçe torbalar için aðýz dikme ipi satýcýlarý...
g-) Piþen ve sergide kesilen sabunu ambalajlamak için, imalathanenin çývarýndaki 13-15 yaþ grubundaki çocuk-gençler (en az 10 kiþi) ailelerine katký saðlar, ekmek yer...
2-Sabun piþirmek için;
a-) Bir kazan ustasý; iki kazan iþçisi...
b-) Piþen sabunu maþaralara serip, kuruduktan sonra (istenilen biçim ve aðýrlýkta ölçü verip ve de damgalayan) kesen ( biri kesici ustasý, en az 10 kiþilik) kesici ekibi...
c-) Kesilen sabunlar kafeslenecek ise, kesici ekibinin ekmeðinin ikiye katlanmasý..
d-) Fueloil; satýcýsý, nakliyecisi de ekmek yer
Satýlan sabunlarýn sevkýyatý için nakliyeci ve yükleme hamallarý ekmek yer...
Gittiði (yani, satýldýðý yerdeki) ili, ilçenin toptancýsý; toptancýnýn perakendeci esnaflarý; köy çerçiler ve yine taþýyýcý emekçiler ekmek yerler...
Sabun için gerekli olan maddeler gelirken de, sabun satýlýp giderken de en az iki benzin istasyonu da sevaplanýr.
Sabun imalatçýsýnýn kendisi, pazarlamacýlarý, çerçileri, (muhasebeci gibi) çalýþanlarý da ekmek yerler...
Hadi þimdi sayýnýz!... Normalde 10 tonluk bir sabun kazaný bir sefere mensup üretim yaptýðýnda kaç tür meslek erbabýna ve çalýþana ekmek yediriyor? Yani, bir kazan sabunun, baþta Nizip olmak üzere ülke ekonomisine katkýsý hangi düzeyde? Bu, istihdam yaratma açýsýndan az bir iþ midir?
Bundandýr ki, benim gönlüm NÝZÝP SABUNCULUÐUNUN tekrar (ama kalite ve teknik yönden kendini yenileyerek) ülke ve dünya çapýnda markalaþmasýndan yana.
Not: kostik (sývý ya da taþ halde)s ve tuz yaðlarý sabunlaþtýrmak içindir.