BİR KAZAN SABUNUN
NİZİP VE ÜLKE EKONOMİSİNE KATKISI
Sabun ve sabun imalatı deyip geçmeyiniz!.. Sabunculuğun Nizip ekonomisine olan katkısı ‘ki bir zamanlar’ en üst düzeyde idi. Nizip’in yaşam standardını belirleyen tek sanayi dalıydı, sabun... Ve Nizip’in adı ‘abartısız’ sabun ile özdeşleşmiş idi.. Tabii ki, 90’lı yıllardan (50’li yıllar) öncesine kadar.
Nizip’te üretilen sabun (o günkü koşullarda ilkel, sergi sabunculuğu tipi sabunlar da olsa) temel hammaddesi zeytin yağı olduğundan Türkiye genelinde aranılan bir marka idi; NİZİP SABUNU. Yani, NİZİP GARLI SABUNU; bu ad ile anılmasının nedeni (çok kaliteli ve en pahalı yağ türlerinden olan) KARÇİÇEĞİ YAĞI ve DEFNE YAĞI kullanıldığı içindir.
Sonra, ne olduysa oldu!...
Nizip ekonomisindeki yeri, ikinci, üçüncü, dördüncü kaleme düştü. Ve hâla düşüyor. Nedenlerine-niçinlerine cevaplar üretmesi gerekenler ‘sanırsam’ başta Sanayi ve Ticaret odaları olmak üzere, hâla sabunculukla uğraşan sanayicilerimizdir.
Ben, işin başka bir boyutuna değinmek istiyorum; BİR KAZAN SABUNUN NİZİP EKONOMİSİNDEKİ YERİ konusuna...
BİR KAZAN SABUNDAN KAÇ AİLE GEÇİM SAĞLAR
Yani, önce Nizip’te sonra pazarlaması yapılan il ve ilçelerde bir kazan sabun üretiminden kaç aile (kaç kişi) ekmek yer? Bu istifade birimlerine değinip sıralamak istiyorum. Şöyle ki;
1- Sabun pişirmek için gerekli olan temel hammaddeler, katkı maddeleri, dolgu maddeleri, incelticiler, boyar maddeler, kostik, silikat vs. maddeler;
Tüm bu yağ, yağ asidi ve diğer kimyasallar (Zeytin yağı, prina yağı, don yağı, rendelik yağlar, çiçek ve pamuk yağları, yemeklik yağ artıkları ile kostik, silikat gibi maddeler) tankerlerle ya da fıçılı ise kamyonlarla gelir.
a-) Alındıkları yerdeki işletmeler ve çalışanları ekmek yer...
b-) Nakliyat şirketi ve nakliyatçı (tankerci ya da kamyoncu ve de muavini) ekmek yer...
c-) Yüklemeyi yapan tarafın serbest çalışan işçileri (hamalları) ile gelen yere indime ve istifleme yapan hamalları (en az 4 kişi) ekmek yer...
d-) Tuz satıcıları ekmek yer; tuzu getiren nakliyeci ekmek yer, boşaltanlar ekmek yer...
e-) Sergi kağıdı satan, getiren ve de indiren ekmek yer...
f-) Ambalaj malzemesi; sabunda karton kutulama yapılıyorsa kutu imalatçısı; bez ya da telis torbalara konuluyorsa, torba dikicileri ve yine nakliyeciler ve serbest işçiler... Ekmek yer. Ve de bez, telis, kaneviçe torbalar için ağız dikme ipi satıcıları...
g-) Pişen ve sergide kesilen sabunu ambalajlamak için, imalathanenin çıvarındaki 13-15 yaş grubundaki çocuk-gençler (en az 10 kişi) ailelerine katkı sağlar, ekmek yer...
2-Sabun pişirmek için;
a-) Bir kazan ustası; iki kazan işçisi...
b-) Pişen sabunu maşaralara serip, kuruduktan sonra (istenilen biçim ve ağırlıkta ölçü verip ve de damgalayan) kesen ( biri kesici ustası, en az 10 kişilik) kesici ekibi...
c-) Kesilen sabunlar kafeslenecek ise, kesici ekibinin ekmeğinin ikiye katlanması..
d-) Fueloil; satıcısı, nakliyecisi de ekmek yer
Satılan sabunların sevkıyatı için nakliyeci ve yükleme hamalları ekmek yer...
Gittiği (yani, satıldığı yerdeki) ili, ilçenin toptancısı; toptancının perakendeci esnafları; köy çerçiler ve yine taşıyıcı emekçiler ekmek yerler...
Sabun için gerekli olan maddeler gelirken de, sabun satılıp giderken de en az iki benzin istasyonu da sevaplanır.
Sabun imalatçısının kendisi, pazarlamacıları, çerçileri, (muhasebeci gibi) çalışanları da ekmek yerler...
Hadi şimdi sayınız!... Normalde 10 tonluk bir sabun kazanı bir sefere mensup üretim yaptığında kaç tür meslek erbabına ve çalışana ekmek yediriyor? Yani, bir kazan sabunun, başta Nizip olmak üzere ülke ekonomisine katkısı hangi düzeyde? Bu, istihdam yaratma açısından az bir iş midir?
Bundandır ki, benim gönlüm NİZİP SABUNCULUĞUNUN tekrar (ama kalite ve teknik yönden kendini yenileyerek) ülke ve dünya çapında markalaşmasından yana.
Not: kostik (sıvı ya da taş halde)s ve tuz yağları sabunlaştırmak içindir.