Konu: Karkamýþ'daki Eserler de Taþýnmýþ

Sadece Zeugma deðil, karkamýþtan çýkarýlan eserlerinde Ankara Anadolu Medeniyetleri müzesinde sergilendiðini biliyormuydunuz ?

Güney Anadolu’daki en önemli Geç Hitit þehir krallýklarýndan biri olan [nz]Karkamýþ[/nz]dan çýkarýlan eserler yýllar önce müze bulunmadýðý için Ankara Anadolu Medeniyetleri müzesine taþýndý ve þuan orada sergileniyor. Nizip'de veya [nz]Karkamýþ[/nz]'da sergilenmesinin þimdilik hayal olduðu eserlerin hiç olmazsa Gaziantep'de sergilenmesi bölgemiz açýsýndan önemli olacaktýr.

Müzede en çok eseri bulunan Karkamýþ’ýn Uzun Duvar, Kral Burcu, Kahramanlar Duvarý ve Su Kapýsý olarak adlandýrýlan kabartmalarý müzede orjinal durumlarýna uygun olarak yerleþtirilmiþtir. Kabartmalar üzerinde Kubaba için yapýlan dinsel törenler, Kargamýþ Kralý Araras’ýn en büyük oðlu Kamanas’ýn veliahtlýða atanmasý sahneleri, savaþ arabalarý, Asurlular ile yapýlan savaþýn zafer sahneleri, karýþýk varlýklar betimlenmiþtir. bu kabartmalarda Hititli ve Asurlu özelliklerin bir arada kullanýldýðý görülmektedir.

Eserler Ankara Anadolu Medeniyetleri müzesinde görülebilir. Fotoya týklayarak sanal olarak gezebilirsiniz.

Aðzýmýzdakini bir kýrarsak... Allah Kerim
yetkililere bir sürü iþ çýktý yine...

Ýþin þakasý bir tarafa gerek müze olmadýðý için gerek baþka sebeblerle bu bölgenin tarihsel zenginlikleri kesinlikle yine bu yörede sergilenmelidir.
Belki sýra ona gelinceye kadar baþka iþler var ama eðer zeugma bir turizm merkezi olacaksa bunun yanýnda tarihi Karkamýþ kalýntýlarý ve eserleri de olmalý.

Þimdi biraz geniþ düþünelim.
Þimdiki sebze halinin alanýný bir düzlük diye düþünelim.
Sebze halinin arkasýnda ne var Kilise.
Çeþitli rivayetlere göre Bu kilise Dünyanýn en eski kilisesi diye biliniyor.
Þimdi parçalarý birleþtirelim.
O boþ alanla kilise bir kültür parký yapýlamaz mý?
2009 yýlýnda kültür merkezi yapýlacak diye bir proje dönüyor þuan.
o proje böyle bir çalýþma içine girilse nasýl olur.
Hiçbir gezi turunda Nizip'in ismi geçmiyor.
Eðer böyle bir çalýþma yapýlýrsa Nizip'in ismi geçer mi?
G.antep nerdeyse müze sayýsýný 5 e ulaþtýrdý ama Nizipte hala bir tane yok.
Burda benim aklýma þu geliyor kimse alýnmasýn.
Belkýs civarýna yapýlan barajýn adý Nizip barajý yada belkýs barajý olmasý gerekirken siyasetsizliðimizden birecik barajý yapýldý.
Acaba Nizip'e müze yapýlmamasýnýn sebebi yine siyasilerimizin dirayetsizliði mi?
Bu zeugma, karkamýþ Nizip'e baðlý deðil miydi?
Bunlarýn sergilenmesinde 1. öncelik Nizip olmasý gerekmiyormuydu?
Nizip tarihine karþý biraz duyarsýz mý?
sorular sorular...

nizip turzminin geliþmesi açýsýndan bu eserler çok önemli rol alabilirdi
ama ne yazýkkki geç kalýnmýþ bazý projeler yüzünden eserler teker teker yuvadan uçtu.
dünyanýn en eski mozaik þehrine sahibiz ama bunlarý sergileyecek bir müzemiz bile yok
zeugma kazýlarý baþladýgý dönemler nizipe müze açma çalýþmalarý baþlatýlmýþ olsaydý belkide hiç bir þey için geç kalýnmýþ olmazdý..

Aradan 100 sene bile geçse her tarihi eser eninde sonunda yerine geri döner ve dönecektirde, henüz daha iþ iþten geçmedi, eðer yöneticilerimiz ve sivil toplum örgütleri bu iþe el atarsa sanýrým birþeyler yapýlabilir.

Kat. No: 207 Adý: Broþ Cinsi: Altýn Geliþ Yeri: Nizip Geliþ Þekli: Satýn alýnma 9.12.1969 Boyutlarý: Uz.: 4,4 cm.; gen.: 2,4 cm. Aðýrlýðý: 3,37 gr. Dönemi: Hellenistik dönem Kýsa kenarlarýnda ikiþer kulak yapan oval bir altýn plaka yay biçiminde bükülmüþtür. Kulaklarýn altýna birer göz yerleþtirilmiþtir. Broþun ve gözlerin çevresi yivli telkari bir çerçeve ile çevrilmiþtir. Plaka, bir saç örgü motifi ile ortasýndan enlemesine ikiye ayrýlmýþtýr. Dar kenarýn bir tarafýnda, dýþta saç örgüsünün ucunda çevresine ince düz bir tel geçirilmiþ bir adet sarmaþýk yapraðý bulunmaktadýr. Arkasýnda tokasý eksiktir.

Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesinde

Bir Ceylanýn Bazalttan (Karataþ) Rölyefi
(Basalt Relief Of A Gazelle)
Neo-Hitit, M.Ö. 9. Yüzyýl
Karkamýþ, Güneydoðu Anadolu
Bu bazalt rölyef Neo-Hitit þehri Karkamýþ’tan gelmiþtir. Milat’tan önce birinci milenyumda Karkamýþ Fýrat Nehri kenarýnda bir yüksek hisar kümesinden oluþmaktaydý. Þehir iki kýsýmdan oluþurken içerdeki þehrin etrafýnda surlar vardý. Kazýlar, fýrtýna tanrýsýnýn tapýnaðýna ve hisara varan, anýtsal bir merdiven olan bir dizi yolu açýða çýkardý. Bütün yapý bazalt ve kireç taþý heykellerle süslenmiþti. Rölyefin nereden geldiði tam net deðildir: anýtsal merdivenin bizzat kendisini süslemiþ olabilir. 1876’da British Museum’dan George Smith tarafýndan çizildi ve 1879’da müzeye getirildi.
Hitit Ýmparatorluðu’nun M.S. 1200’lerde çökmesiyle, Hitit kültürü daha önce de Hitit’lerin kontrolü altýnda olan Karkamýþ gibi yerlerde yaþamaya devam etti. Bu Neo-Hitit’ler, Hitit diliyle alakalý olan ve ilk kez milattan önce ikinci milenyumda görülmüþ hiyeroglif harfleri kullanan “Luwian” dilini kullanmýþlardýr.
D.G. Hogarth, Carchemish I (London, The British Museum Press, 1969)

En: 78.700 cm
Boy: 81.300 cm
Konsolos Philip Henderson tarafýndan 1879’da Karkamýþ’tan alýnmýþtýr.
ME 125006
Orta Doðu

Subutay kardeþimiz British müzedeki karkamýþ eserlerinin tanýtýldýðý sayfalarý tercüme edip bu konuya ekliyor. Kendisine teþekkür ediyorum.

Karkamýþtan bu eserler nasýl gitmiþ oralara ya, hiçbirþeyimize sahip çýkamýyoruz, definecilik yasasýnýn çok acil yeniden düzenlenmesi gerekiyor yoksa kaçak kazýlardan dolayý herþey yurt dýþýna kaçýrýlýyor.

T. E. Lawrence’den (Arabistanlý Lawrence) Leonard Woolley’e Mektup
(Letter From T.E. Lawrence (Lawrence Of Arabia) To Leonard Woolley)
Halep, Suriye, M.S. 1913
Karkamýþ’taki kazý sürecinin raporu
1911 ile 1914 yýllarý arasýnda British Museum’dan bir ekip Karkamýþ’ýn antik yerlerinde kazýlar yaptýlar. Karkamýþ bir zamanlar Hitit Ýmparatorluðu’nun parçasýydý ve imparatorluðun M.Ö. 1200’lerde çökmesinden sonra 500 yýl kadar varlýðýný devam ettirdi. Kazý ekibi büyük kalesiyle, oymalarýyla ve kitabeleriyle birlikte yýllardýr yer altýnda olan þehri gün yüzüne çýkardý. Karkamýþ’ta çalýþan arkeologlardan biri de ekibe 1911 yýlýnda Oxford’daki Jesus Kolejini býrakarak katýlan T. E. Lawrence (1888-1935) idi. Bu mektup Lawrence’dan kazýnýn Ýngiltere’de bulunan lideri Leonard Woolley’e gönderilmiþtir. Halep’teki Baron’s Hotel’den yazýlmýþtýr. Mektup, kazý alanýndaki þartlarý anlatmaktadýr.
“Bu sene hava korkunç yaðýþlý ve çok fazla kar var. Köyde aþaðý yukarý 20 ev çöktü. Yatak odalarýmýz, banyolarýmýz ve oturum odalarýmýz hemen hemen dayanýklý – ama diðerleri resmen sünger.”
Lawrence mektupta ayrýca yapýlmakta olan ve Karkamýþ’tan geçen yeni Baðdat Demiryolu’ndan da bahsetmektedir.
Bu mektubun yazýldýðý yýldan sonraki yýl Birinci Dünya Savaþý baþladý ve kazýlar birkaç yýllýðýna sekteye uðradý. Woolley Mýsýr’da askeri istihbarat subayý oldu. Lawrence ise Orta Doðu’daki askeri faaliyetleri ile ünlü oldu. The Seven Pillars of Wisdom’da (1926) bahsedildiði gibi.
D.G. Hogarth, Carchemish I (London, The British Museum Press, 1969)
C.L. Woolley, Carchemish III (London, Trustees of the British Museum, 1952)
C.L. Woolley, Carchemish II (London, The British Museum Press, 1969)

En: 200 mm
Boy: 270 mm
Arþiv CE32/17/1

Kireçtaþýndan (Havara Taþý) Silindirik Mühür
(Limestone Cylinder Seal)
Hitit, M.Ö. 14.-13. yüzyýllar
Karkamýþ
Bu kireçtaþýndan yapýlma silindirik mühür Leonard Woolley tarafýndan Karkamýþ’ýn kuzey surlarýnýn altýndaki bir maðara temizlenirken bulunmuþtur. Þehir bu noktada çapraz duvarlarla bölünmüþ çift surlarla korunmaktaydý. Surlarýn bir ucu uçuruma dayanmaktaydý ve maðara dýþtaki surun altýndaydý – aslýnda duvar bu noktada bozulmuþtu çünkü maðara tavaný, maðaranýn aðzý dolaylarýnda çökmüþtü.
Ýç surlarýn yanýndaki üç adet kayadan yapýlma mil maðaraya eriþimi saðlýyordu. Bu millerin bir yapýya uzandýðý surun temelinden anlaþýlmýþtýr. Maðara yalnýzca savaþ halinde kullanýlmak üzere yapýlmýþ bir acil çýkýþ olabilir ve barýþ halinde kapalý tutulmuþ olmasý muhtemeldir: ilk aþamada maðaranýn giriþi bir duvar ile kapatýlmýþtý. Maðaranýn içi yapay olarak þekillendirilmiþti. Dolayýsýyla tavan, zemin ve duvarlar düzdü.
Maðara Roma’nýn son dönemlerine kadar kullanýldý. Silindir mühür, dolgusuyla birlikte bulundu. Mührün Hitit dönemine ait olduðu söylenebilir.
Mühür; bir geyik ve boðayý, iki kamayý, ýþýnlarýyla birlikte bir güneþi ve boðanýn üstünde sekiz rakamý þeklinde bir kalkan tutan ve geyiðin boynuzunu kavrayan etekli bir figürü tasvir etmektedir. Geyik, Hitit av tanrýsýný ve boða ise iklim tanrýsý olan Hatti’yi simgeliyor olabilir.
C.L. Woolley, Carchemish II (London, The British Museum Press, 1969)

Çap: 1,4 cm
Boy: 3,7 cm
D.G. Hogarth and C.L. Woolley tarafýndan kazýlmýþtýr (1911-14).
Orta Doðu 116141
Oda 54: Antik Türkiye

Bazattan (Karataþ) Yapýlma Aslan Baþý
(Basalt Lion Head)
Neo-Hitit, M.Ö. 9. Yüzyýl
Bir heykel üssünden koruyucu aslan.
Bu Neo-Hitit dönemine ait bazalt aslan baþý D.G. Hogarth ve Leonard Woolley tarafýndan 1911-1914 yýllarý arasýnda Karkamýþ’ta gün yüzüne çýkarýldý. T. E. Lawrence da onlara yardým etti (ki Lawrence daha sonralarý I. Dünya Savaþý sýrasýnda Arabistan’daki askeri baþarýlarý ile üne kavuþacaktý). Kazý ekibi boða ve aslanlarla süslenmiþ pek çok heykel merkezi, havzasý ve sunaðý buldu. Bu aslan baþý, bir üssü (þimdi Ankara’da) koruyan bir çift aslanýn parçasýdýr. Bu iki aslan, tanrý heykeli ile desteklenmekteydi ve Karkamýþ’ýn “Aslan Giriþi”nin (“Lion's Gate” of Carchemish) yanýnda durmaktaydý. Aslanlar, eli baþýn sol tarafýnda açýkça görülen bir griffin (kartal baþlý aslan gövdeli ejderha) tarafýndan tutulmaktadýr. Üs ve heykel Birinci Dünya Savaþý esnasýnda yaðmacýlar tarafýndan parçalanmýþtýr.

D.G. Hogarth, Carchemish I (London, The British Museum Press, 1969)
C.L. Woolley, Carchemish III (London, Trustees of the British Museum, 1952)
M. Vieyra, Hittite art, 2300-750 BC (London, A.Tiranti, 1955)

En: 33 cm
Boy: 58 cm
Yükseklik: 48 cm
D.G. Howarth and C.L. Woolley tarafýndan kazýlmýþtýr (1911-14).
ME 118993
Middle East

Fýrtýna Tanrýsýný Gösteren Bir Bazalt (Karataþ) Rölyef
(Basalt Relief Showing A Storm-God)
Neo-Hitit, M.Ö. 10. yüzyýl
Bu kýrýk rölyef parçasý Suriye fýrtýna tanrýsýný tasvir etmektedir. Topuz þeklinde ve boynuzlu baþlýðýndan, uzun kývýrcýk saçýndan ve savurduðu baltadan tanýnmýþtýr. Rölyefin geri kalaný (Ankara’dadýr) tanrýya bir aslaný öldürmesi için yardým edilmesini tasvir etmektedir. Eser Karkamýþ’taki fýrtýna tanrýsýnýn tapýnaðýnýn karþýsýnda duran nam-ý diðer “Herald's Wall”dan* gelmektedir.
D.G. Hogarth, Carchemish I (London, The British Museum Press, 1969)

En: 61 cm
Boy: 58,4 cm


D.G. Hogarth and C.L. Woolley tarafýndan kazýlmýþtýr (1911-14).
ME 117909
*Çeviri Notu: Haberci Duvarý