Ýnebahtý Deniz Savaþýndan Sonra Osmanlý’nýn Yeni Bir Donanma Yapmalarý
Osmanlý Devleti 1571 yýlýnda korsan yataðý haline gelmiþ olan Kýbrýs adasýný Venediklerden alýnca Papa’nýn öncülüðünde bir haçlý donanmasý oluþturuldu. Bu donanma, Ýnebahtý’da Osmanlý donanmasýný ani bir baskýnla yok etti. Sadece Uluç Ali Reis’in komutasýndaki gemiler kurtulabildi. Osmanlý Devleti, geniþ topraklara ve sahillere sahipti. Bunlarý korumak için güçlü bir donanmasýnýn olmasý gerekiyordu. Þimdi bütün donanmasý yok edilmiþ, sýnýrlarý düþman saldýrýlarýna açýk hale gelmiþti.
Ýþte burada Osmanlý’nýn nasýl güçlü ve disiplinli bir devlet olduðu ortaya çýktý. Bunu Sokullu Mehmet Paþa’nýn Uluç Ali Reis’e söylediði þu sözden daha iyi anlýyoruz. “Paþa Hazretleri! Sen henüz Osmanlý Devletini bilmiyorsun. Bu devlet öyle bir devlettir ki istese tüm donanmanýn direklerini gümüþten, iplerini ibriþimden ve yelkenlerini atlastan yapabilir.” Gerçekten de Sokulunun dediði gibi oldu.
Osmanlý, büyük bir azimle o yýl çalýþtý. Amaç, yaza kadar yeni bir donanma yapmaktý. Çünkü, eðer o yaz Akdeniz’e yeni bir donanma gönderilmese bütün sahiller ve Ýstanbul boðazý düþman donanmasý tarafýndan tutulacak, Osmanlý devleti kötü bir barýþ antlaþmasýna zorlanacaktý. Bütün ulus, tehlikenin farkýndaydý.
NASIL HAZIRLANDILAR
Osmanlý devleti büyük bir fedakarlýkla o kýþ çalýþtý. Hatta Padiþah, kendisine ait olan has bahçenin bir kýsmýný bile donanmaya verdi. Böylece daha fazla gemi yapýlmýþ olunacaktý. Donanma inþasý için sadece Ýstanbul deðil, Karadeniz’de; Sinop, Amasra, Kandýra, Kefken, Midye, Varna, Ahyolu, Süzebolu, Burgaz Marmara denizinde; Ýzmit, Gemlik, Biga Gelibolu, Doðu Akdeniz’de Edremit, Rodos, Antalya ve Alaiye ve diðer bazý limanlarda gemi yapýmýna baþlandý. Yani, bütün Osmanlý ülkesi o kýþý gemi yapýmý ile geçirdi. Sahil þehirleri olmayan, yani iç þehirlerde bu yapýma katýldýlar. Onlarda kumaþ yapýmý, direkler, keresteler, yelken bezi, kürek, zift ve donanma inþasý için gerekli olan diðer malzemeleri hazýrlamakla geçirdiler kýþý. Ülke, büyük bir tehlikeyle karþý karþýyaydý ve halk da bununun bilincindeydi. Denizlere egemen olmayan uluslar yok olmaya mahkümdü. Günümüzde bile ABD'nin gücü denizlerdeki egemenliðine dayanýr. Eðer güçlü bir filosu olmasaydý Irak'a saldýramazdý.
Malzemelerin dýþýnda gemiyi kalafatlamak için kalafatçýya, kürekçiye ve deniz askerlerine ihtiyaç vardý. Yani dört bir yandan hazýrlanýyordu Osmanlý. Devletin adý boþuna Devleti Aliye-i Osmaniye (Yüce Osmanlý Devleti) deðildi.
Bu sýrada Venedik elçisi Osmanlý donanmasýnýn yok edilmesinden dolayý Sadrazam’ýn yanýna geldi. Sokullu, elçinin bozulmuþ moralýný görmek istediðini anladýðýndan ona; “Biz sizden Kýbrýs’ý alarak kolunuzu kesmiþ oldu. Siz donanmamýzý yakarak sakalýmýzý traþ ettiniz. Kesilen kol yerine gelmez ama kesilen sakal yerine gelir” diyerek tarihe geçen cevabý verdi.
Osmanlý Devleti bir kýþ boyu tüm ulusuyla gece ve gündüz demeden çalýþarak 250 gemiden oluþan bur donanma yaptý. 1572 yýlýnýn Haziran ayýnda Akdeniz’e çýktý. Yani söylenen sözlerin boþ olmadýðýný göstermiþ oldu. Osmanlý Devletinin birkaç yýl Akdeniz’e çýkamayacaðýný düþünen haçlýlar, o yaz Osmanlý donanmasýyla karþýlaþýnca denize çýkamadýlar. Osmanlý Devleti, bütün bir yaz Akdeniz’i dolaþtý. Devletin ne kadar güçlü olduðunu ve baþarýnýn sadece askeri bir güçle deðil, halk desteði, teknik bilgi ve iman gücüyle olduðunu göstermiþ oldu.
Bize düþen de bu olaydan ders alarak devlet ve halkla birlikte yeni bir silkinme hamlesi gerçekleþtirmek ve tüm ulusça büyük bir çalýþmayla baþarýya ulaþmaktýr. Tarihini bilmeyen uluslar yok olmaya mahkümdür. Bizler, nice büyük iþleri birlik ve beraberliðimizle baþarmýþýzdýr. Genlerimizde imparatorluk mirasý vardýr. Bugünkü küçük kavgalarýn suni olduðunu anlamamýz için birazcýk geçmiþe bakmamýz yeterlidir. Bizler dayanýþma içinde olursak, batýyý bugün bile dize getirebiliriz. Yeterki buna iman edelim.
ÝBRAHÝM HALÝL ER