ENDÜSTRÝ MÜHENDÝSLÝÐÝ

[Subutay]

Endüstri Mühendisliði (EM) nedir?

Öncelikle o klasik sorudan baþlayalým. Endüstri Mühendisliði (EM) nedir? EM'nin en kýsa ve yalýn tanýmý, imalat (fabrikalar, atölyeler vs.) ve hizmet (hastane, bankacýlýk, eðitim vs.) sektörlerinde insan ve makinadan oluþan sistemlerde her iki öðenin bir arada uyum içinde çalýþmasýný organize eden, kontrol eden ve de geliþtiren bir mühendislik alanýdýr. EM, temel felsefe olarak üretimdeki birim maliyeti düþürürken verimlilik ve de üretkenliði mümkün olan en yüksek düzeyde tutmayý saðlar. Buna literatürde "En Ýyileme (Optimizasyon)" denir. Bu kadar yeter. Gerisi daha çok akademik olaylardan ibarettir.

EM'nin çalýþma alanlarýna deyinecek olursak bir çok sektör ve alan sayabiliriz. Örnek vermek gerekirse:

· Piyasaya sürülecek yeni bir ürünün veya hizmetin satýþ tahmininin, fiyatlandýrma ve maliyet analizlerinin yapýlmasý
· Ürünü veya hizmeti üretecek tesisin yerinin seçilmesi, kapasitesinin belirlenmesi, sistemin kurulmasý ve verimli bir þekilde iþletilmesi
· Üretim, depolama ve daðýtým gibi alt sistemlerinden oluþan geniþ ölçekli bir tedarik zinciri sisteminin kurulmasý ve iþletilmesi
· Bilgisayar destekli yönetim bilgi sistemlerinin tasarýmý ve otomasyonu
· Saðlýk sistemlerinin optimizasyonu. Týbbi cihazlarýn geliþtirilmesi veya organ nakli gibi zor kararlarýnýn verilmesini saðlayacak matematiksel modellerin geliþtirilmesi
· Üretim/servis planlanlarýnýn hazýrlanmasi ve stok kontrolunun saðlanmasý
· Lojistik sistemlerin tasarýmý ve iþletilmesi
· Ýmalat sistemlerinin ve montaj hatlarýnýn otomasyonu
· Verimlilik ve modernizasyon çalýþmalarýnýn yapýlmasý
· Karmaþýk sistemlerin bilgisayar modellerinin geliþtirilmesi ve simulasyonu
· Toplam kalite yönetiminin saðlanmasý
· Endüstriyel projelerin ekonomik açýdan deðerlendirilmesi
· Bankacýlýk, gýda, saðlýk, ulaþtýrma, turizm gibi servis sistemlerinin analizi, tasarýmý ve kurulmasý

gibi birçok iþ alaný sayýlabilir. Ama siz bunlarý UNUTUN! Çünkü maalesef ülkemizde EM'nin kýymeti bilinmemektedir. EM, bizim gibi henüz sanayileþme sürecinde olan ülkeler için gerekli olan temel mühendislik dallarýndan biridir. Baþta da belirttiðim üzere EM verimlilik ve maliyet üzerine çalýþan bir dal olduðu için iþletmelerin buna gerekn önemi vermesi gerekir.


Peki ülkemizde her yýl mezun olan bu kadar EM ne iþ yapmaktadýr?

Ülkemizde Endüstri Mühendisleri en fazla Üretim Planlamacý olarak çalýþmaktadýrlar. Üretim Planlama; “Hangi üründen, hangi zamanda, hangi miktarda üretilmeli ki müþteri beklentileri karþýlanabilsin?” gibi biraz karmaþýk bir soruyu cevaplamak üzere çalýþmalar yapmaktadýr. Bunun yanýnda günümüzün kurumsallaþma sürecini tamamlamýþ iþletmeler, Endüstri Mühendislerini:
- Ýnsan Kaynaklarý,
- Lojistik yönetimi,
- Satýþ ve Pazarlama yönetimi,
- Metot Mühendisliði,

gibi alt branþlarda sýnýrlý sayýda da olsa istihdam etmektedirler. Bu konularda daha doðrusu Üretim Planlamanýn dýþýndaki alanlarda çalýþmak isteyen Endüstri Mühendisleri okulda verilen eðitimin yaný sýra dýþarýdan özel kurslarla eðitimlerini desteklemelidirler. Bu yüzden de üniversite okuyacaðýnýz þehrin sosyal açýdan tatmin edici düzeyde olmasý gereklidir.


Endüstri Mühendisliði Bölümünü seçecek arkadaþlara bir takým tavsiyeler:

Öncelikle seçeceðiniz okulu iyi tanýyýn. Seçmeyi düþündüðünüz okulda okuyan ya da yakýn zamanda mezun olmuþ kiþilerle irtibata geçin. Hatta imkanýnýz varsa okula gidip Bölüm Baþkanýyla ve bölümün hocalarýyla, öðrencileriyle tanýþýn.

Seçeceðiniz bölümün bulunduðu þehirde sanayinin geliþmiþ olmasýna dikkat edin. Her ne kadar yukarýda EM’nin çalýþma alanlarýný geniþ tutmuþ olsak da ülkemizde çoðu Endüstri Mühendisi üretim sektöründe çalýþmaktadýr. Seçeceðiniz þehirde ne kadar çok iþletme varsa kýsmi zamanlý (part-time) çalýþma ve staj imkanýnýz o kadar fazla olacaktýr. Özellikle EM gibi uygulamanýn fazla olduðu bir meslek dalýnda deneyimin etkisi son drece fazladýr. Bu konuda öne çýkan iller, Ýstanbul, Ýzmir, Gaziantep, Bursa, Kocaeli gibi sanayi illeridir.

EM’nde yabancý dilin de etkisi büyüktür. Günümüzde Ýngilizcenin bir ayrýcalýðý kalmamýþtýr. Daha doðrusu bir mühendis için Ýngilizce bilmek ÞARTTIR! Bunu yaný sýra çalýþmayý düþündüðünüz sektörün iþ yaptýðý ülkenin dini konuþabilmek size her zaman avantaj saðlar. Örneðin yüksek teknolojili mallar üreten bir firmada çalýþacak Endüstri Mühendisi Almanca, Gýdada çalýþacak olan Arapça, vs.

EM’nde birçok uygulama bilgisayarla yapýlýr. Bunun için temel ofis yazýlýmlarýný (Word, Excel, Powerpoint ve Access) bilmek gereklidir. Özellikle Excel programý raporlamada iþinize çok yarayacak bir programdýr. Excel’in yaný sýra Visual Basic programlama dilini bilmeniz size yine raporlamada büyük kolaylýklar saðlayacaktýr.

Ýkidir raporlama yazýyorum. Bir mühendisin en temel bilmesi gereken uygulamalardan biri de raporlamadýr. Çünkü sizin yaptýðýnýz bir çalýþmayý amirinize açýklamak için rapor yazarsýnýz. Bu konuda bir anekdot aktarmak istiyorum: Çiçeði burnunda bir mühendis, amirinin isteði üzerine yeni bir yatýrým kararý için fizibilite etüdü (yapýlsýn mý, yapýlmasýn mý?) yapmaya baþlamýþ. Uzun uzun hesap kitap yapmýþ, sonunda 400 sayfalýk bir dökümaný amirine sormuþ. Amir dökümanýn kapaðýna þöyle bir bakmýþ ve
“Sonuç? Bu yatýrým karlý mý?” demiþ. Bizim çiçeði burnunda mühendis:
“Hayýr efendim, bu yatýrým karlý deðil.” demiþ. Amiri:
“Zaten ben de öyle düþünmüþtüm.” demiþ ve dökümaný çöpe atmýþ.

Bu kýsa anekdotdan da anlaþýldýðý üzere bir mühendis ne yaptýðýný karþýsýndakine anlatabilmelidir. Bu kiþi ilkokul mezunu bir patron ya da Harvard mezunu bir yönetici olsa da fark etmez.

Benim sözlerim bu kadar, sizin sormak istedikleriniz varsa yanýtlayabilirim.

[KONT]

Tercih sezonunda böyle bir ciddi konu açtýgýn için teþekürler...