Antep fýstýðý sakýzýnýn ekonomik deðeri NEDÝR?

[Kasým Böler]

Antepfýstýðýnýn üretim ve iþleme merkezi olan ilçemizde son yýllarda artan erken hasat dolayýsýyla (Boz kýrým) fýstýk iþleme tesislerinde dýþ kabuðundan ayrýlan fýstýðýn en dýþtaki kabuk ve çöplerinde bulunan sakýz (reçine) ve diðer maddeler hakkýnda hiç bir araþtýrma yapýlmamasý ve bu posanýn tamamen atýl olarak Nizip çayýna býrakýlmasý yada atýlacak yer aranmasý ne kadar acý...!

Rakamlarla ifade edecek olursak mesela bu yýlki rekolteyi ele alalým;tahmin edilen antepfýstýðý rekoltesi 80-100 bin ton bu rakamýn yaklaþýk %30 erken hasat yani 30 bin ton civarýnda erken hasat var, çöpleri ile birlikte buradan elde edilecek posa miktarý yaklaþýk 10 bin ton civarýnda, içerisinde ilaç, boya, kimya ve gýda sanayisinde kullanýlabilecek maddeler bulunan bu antepfýstýðý posasýnýn tamamý çöpe atýlýyor deðerlendirilemediði gibi çevre kirliliðine sebeb oluyor ayrýca ve belediyenin günde 3-5 defa týkanan kanalizasyon borularý açabilmesi için mesai harcamasýna sebeb oluyor

þu aþaðýdaki habere lütfen bir göz atýn yanlýz bir þey söylemek istiyorum bu konu ile epeyce bir araþtýrmama raðmen buna Antepfýstýðý Araþtýrma Merkezi dahil net bir bilgi edinemedim bazý dostlar sayesinde ABD ve ÝRAN'dan bilgi istedik Ýnþaallah elimize geçerse bu konuyu deðerlendirmeye çalýþacaðýz ayrýca eðer bilgisi olan arkadaþlarda var ise lütfen yazýversinler...

******************************************************************************

Normal sakýz üretimi ile ilgili üretim þekli aþaðýdaki gibi;
iþçilikli, üretim miktarý düþük ve çok pahalý,


Nasýl Bir Bitkidir?[/b]
Sakýz bitkisi; Sakýz Adasý ve Çeþme yöresinde doðal olarak yaþayan ve reçinesinden yararlanýlan bir bitkidir. Sakýz bitkisi; 4-5 m. boyda, herdem yeþil aðaçcýk veya çalý þeklindedir. Diþi ve erkek çiçekler ayrý bitkiler üzerindedir Erkek bitkilerin sakýz randýmaný disilerden fazladýr. Tek veya üç-dört gövde üzerinde terbiye edilir. Dekoratif görünümü ve hoþ kokusu nedeni ile bahçe düzenlemesinde de kullanýlabilir. Herdem yeþil olmasý ve topraðý örtmesi nedeni ile toprak erozyonunu da önlemektedir. Kökler 20-25 metre derinliðe kadar uzanabilir. Bu nedenle, kuraklýða dayanýklýlýðý incir ve zeytinden daha iyidir.
Arazi yangýný gibi kötü koþullarda bile kýsa sürede kendini yeniler. Kýyý bölgelerinde tuza dayanýklýdýr Yavaþ geliþir ve 100 yýldan fazla yaþar 5 yaþýndan itibaren sakýz salgýlar. 15 yaþýndan itibaren bitki baþýna 1-2 kilo sakýz verir. Bir kilo sakýzýn fiyatý kalitesine göre 60-100 Dolar civarýndadýr.

Çiftçiler Bitkiyi Nasýl Üretebilir?
Çiftçiler bitkiyi tohumla, çelikle ve aþý ile üretebilirler.
Tohumdan fidan yetiþtirmenin sakýncasý, sakýz randýmaný düþük diþi bitkilerin de meydana gelmesidir Çelikle üretim, yeþil ve odunsu çelik þeklinde yapýlabilir. Çitlenbik veya diþi sakýz üzerine aþýlanabilir. Aþýlama; göz ve kalem aþý þeklinde uygulanýr.

Doðadaki Sakýz Bitkisinden Nasýl Yararlanýlabilir?
Çalý þeklinde ve toprak yüzeyine yatmaya eðilimli bitkilerin etek kýsmý açýlarak, üçdört gövde üzerinde aðaçcýk gibi terbiye edilir.
Bakým Iþleri Nelerdir?
Kapama bahçe tesisinde 4-5 m. sýra arasý ve sýra üzeri mesafeyle dikim yapmalýdýr. Tek sýralý sýnýr dikiminde ise 3-4 m aralýk yeterlidir.
Sakýz bitkisinde budama oldukça önemlidir. Zamansýz budamalar elde edîlen sakýz miktarýný azaltmaktadýr. Her yýl, 15 Haziran'dan itibaren hafif budamalar yapýlarak, gövde açýlmalý ve güneþ ýþýnlarýnýn girmesi saðlanmalýdýr. Gerektiðinde, toprak analizi sonucuna göre hayvan gübresi yanýnda, ticari gübreler de kullanýlabilir.

Ne Zaman ve Nasýl Çizilir?
çeþme yöresinde aðaç gövdeleri 15 Haziran'da çizilmeye baþlanýr. Genç ve ince kabuklu gövde; ucu inceltilmiþ tornavida ile çizilir çizikler, fazla derin olmamalý (odun kýsmýna geçmeden kabukta yapýlýr), 10-15 cm aralýklarla ve 4-5 cm uzunlukta yapýlmalýdýr. Yaþlý ve kalýn kabuklu gövdenin Çizilmesi; normal tornavida ile kabuk hafifçe kaldýrýlarak yapýlýr. Bu iþlem Ekim ayýna kadar bir-iki ay ara ile iki kez tekrarlanýr. Ikinci cizimler çapraz yapýlýr .
Aþýrý çizimler bitkinin erken yaþlanmasýna sebep olur. Gövde uygun bir þekilde çizildiðinde reçine kývamýnda bir sývý akar. Bu madde pýhtýlaþtýðýnda sakýz elde edilir. Baþlangýçta donuk yeþil renkte olan sakýz recinesi daha sonra sarý renk alýr.
Çizim öncesi aðacýn dibi, taç izdüþümü içi düzeltilerek temizlenir ve zemin kireçli beyaz toprakla örtülür. Beyaz zemine dökülen sakýz damlalarý elle veya süpürge ile toplanýr. Çiziklerdeki donmuþ reçine ise özel spatula ile hasat edilir

Toplanan Sakýzlar Nasýl Temizlenir?
Hasat edilen sakýz; toz, toprak, taþ gibi yabancý maddelerden temizlenir Sonra sakýzlar, iþine sabun tozu konmuþ olan soðuk suda çalkalanýr. Temiz suda durulanarak, bez üzerine kurutulmak üzere serilir Kuruyan sakýzlarýn üzerine yapýþmýþ olan yabancý maddeler ufak çaký yardýmý i!e temizlenir Temizleme sonrasý, iriliklerine göre sakýz damlalarý boylarýna ayrýlýr.
Çoðu zaman; üretilen 100 gram sakýzýn 11 gramý Pitta, 27 gramý Iri Gözyaþý, 62 gramý da Ufak Gözyaþý olmaktadýr Elde edilen sakýz, kalitesinin korunmasý için eksi 20 C'da muhafaza edilmelidir.

Sakýz Nerelerde Kullanýlmaktadýr?
Sakýz, yüzlerce yýldýr sakýz reçinesi ve sakýz yaðý þeklinde, ilaç, kozmetik, boya, gýda ve içki sanayinde kullanýlmaktadýr


Kaynak:
Sakýz Üretimi
Doç.Dr. Þenol BOZTOK
EGE ÜNÝVERSÝTESÝ TARIMSAL UYGULAMA ve ARAÞTIRMA MERKEZÝ Çiftçi Broþürleri
</div

[Kasým Böler]

(Kaynak:
Sakýz Üretimi
Doç.Dr. Þenol BOZTOK






EGE ÜNÝVERSÝTESÝ TARIMSAL UYGULAMA ve ARAÞTIRMA MERKEZÝ Çiftçi Broþürleri)
bu bilgiyi eklememin sebebi sakýzý bu þekilde çok zahmetli ve zor þartlarda elde etmeye çalýþýyorlar ve oradaki ekonomik deðerinin 60-100 dolar olduðu belirtilmiþ;
bizim elimizde böylesi bir imkan var iken atacak yer bulamýyoruz
iþin bu kýsmý çok acý deðil mi?

[admin]

Kardeþ sen bir cevhersin. Senin gibi bilinçli üreticilerimizde Nizipde var. Umarým onlarýda buralara çekebiliriz.

[Kasým Böler]

http://www.turkishtime.org/28/tr_79.asp&#39;alýntý

POTANSÝYEL &gt;&gt;Ege Üniversitesi&#39;nin araþtýrmasý sonucu, Çeþme Yarýmadasý&#39;ndaki .

sakýz aðaçlarýndan elde edilen reçinelerin, dünyada tek sakýz reçinesi üreticisi olan Sakýz Adasý&#39;ndaki reçinelerle ayný kalitede olduðu ispatlandý. Baþta ilaç, boya, kozmetik, gýda ve içki sanayi olmak üzere geniþ bir kullaným alaný olan sakýz reçinesinin dünya piyasalarýndaki fiyatý kilogram baþýna 150 dolar. Yetkililerin açýklamasýna göre halihazýrdaki çalý formundaki bitkilerin terbiye edilerek reçine alýnabilecek duruma getirilmesiyle, hemen üretime geçilerek önce yurt içi talebin karþýlanabileceði, arkasýndan da uzun soluklu plantasyon programlarýyla bu deðerli maddenin ihracatýnýn gerçekleþtirilebileceði belirtildi..

[yusuf]

"akif beye" katiliyorum....

emin olunuz zamanla o da olacaktir yeterki ciddiyeti elden birakmayalim...

[Kasým Böler]

boz fýstýk sezonu hemen hemen sona erdi, fakat ilçemizin belli noktalarýnda biriken posalar belki dikkatinizi çekmiþtir,

mesela; E-90 karayolu üzerinde demiryolu üst geçitinin bitiminde sað taraftaki boþluk alana atýlan fýstýk posalarýný gördünüzmü? (Birecik yönüne giderken sað taraf)

benzer bir kaç yer daha var ama buraya yazmak pek uygun olmayacaðý için belirtmek istemedim,

havalarýnda aþýrý sýcak olmasý nedeni ile oradan geçen her sürücü kokudan rahatsýz oluyordur bence görüntü kirliliðide ayrý bir boyut...

[admin]

Kasým bey bu posalar zeytin çeltiðine karýþtýrlýp yakýlamazmý ?
Giriþimci fabrika sahipleri bunu þimdiden alýp biriktirseler ve sezon geldiðinde zeytin çeltiðine katsalar.
Yazýk oluyor ekonomik deðerdir bunlar.

[Kasým Böler]

alýntý:
"quote" admin demiþki:
Kasým bey bu posalar zeytin çeltiðine karýþtýrlýp yakýlamazmý ?
Giriþimci fabrika sahipleri bunu þimdiden alýp biriktirseler ve sezon geldiðinde zeytin çeltiðine katsalar.
Yazýk oluyor ekonomik deðerdir bunlar.
aslýnda yakýlabilir fakat ilçemizde son zeytin pirinasýndan (çeltikten) yapýlan odun kuru sistemle yapýlýyor yani neredeyse sýfýra yakýn rutubetteki çeltik büyük bir sýkýþtýrma kuvveti yardýmýyla preslenerek odun haline getiriliyor,

fýstýk çeltiðide devlüplerden çýkýþ hali itibarýyla %60-70 lere varan rutubete sahip ayrýca rutubeti tutma özelliðine sahip,

burada iki seçenek ortaya çýkýyor,

Birincisi eskiden yapýlan yaþ sistem çeltik odunu tekrar yapýlýrsa içine sanýrým katýlabilir,

(fakat son yýllarda çevre ve orman bakanlýðýna baðlý çevre saðlýk md.&#39;lüklerinin müeyyideleri var ona uymasý lazým)

ikincisi , içindeki reçine alýnmak istenirse fýstýk çeltiðinin rutubeti kesinlikle %8 yada daha aþaðý çekilmek zorunda bu iþlem için teknolojik yöntemlerle kurutma yapýlýr içindeki reçine alýnýrsa haliyle son ürün olarak fýstýk çeltiði rutubetsiz olarak çýkar, o zaman da zeytin çeltiðine rahatlýkla katýlarak odun yapýlabilir,

bir þeye dikkat çekmek istiyorum benim yaptýðým araþtýrmalar neticesinde zeytin pirinasýnýn içindeki yaðýn alýnma prensibi ile fýstýk çeltiðinin içerisindeki reçinenin alýnýþ prensibi hemen hemen ayný bu zeytin ve fýstýk üretimi bakýmýndan belirli bir kapasiteye sahip olan ilçemiz için büyük bir avantaj çünkü ilçemizdeki pirina yað fabrikalarý fýstýk çeltiðinin reçinesini iþletmelerinde küçük deðiþikliklerle alabilme þansýna sahipler

fakat esas problemlerde bundan sonra baþlýyor bu kýsým hem teknikhem bürokratik hemde ekonomik olarak sorunlarý içeriyor

konuyu uzatmak istemiyorum þu anda bu atýðý en iyi deðerlendirebilme þekli

ne yazýk ki organik gübre sanayi.

saygýlarýmla

[Kasým Böler]

Yeni sezonda yine tonlarca fýstýk çeltiði deðerlendirilemeden, kanalizasyonlara, çöplüklere yada boþ alanlara atýlacak. Bu projeyi destekleyecek birilerine ihtiyacýmýz var (teknik olarak) eðer bu desteði alabilirsek aynen zeytin çeltiði gib,i fýstýk çeltiðide atýk deðil, hammadde olacak.

[admin]

Avrupa birliðinden tanýtým için destek alýnabilirmi abi?

[Kasým Böler]

Ticaret odasý vasýtasý ile böyle bir desteðin alýnabilme ihtimali var,

[safak_muhendislik]

Kasým beye bu konuyu forumda açtýðý için ve konuyla ilgilenen diðer arkadaþlara teþekür ediyorum.

antep fýstýðý ve antep fýstýðýndan elde edilen ürünlerin saðlýk üzerindeki olumlu etkileri bilimsel araþtýrmalarla kanýtlanmýþ olmasýna raðmen yeterli bir tanýtýmýn yapýlmamýþ olmasýndan dolayý dünya piyasalarýnda henüz antep fýstýðý hakettiði yeri alamamýþtýr.

Kasým beyin belirttiði gibi antep fýstýðý sakýzý da saðlýk, kozmetik, kimya sanayi gibi alanlarda kullanýlabilir. örneðin bir bardak süte 2-3 gram antep fýstýðý sakýzý karýþtýrýlýp sabahlarý aç karýna içilmesi öksürük tedavisinde bilimsel olarak ýspatlanmýþtýr. fakat sakýzýn direkt fýstýk aðacýndan elde edilebilmesi olanaksýz bir durumdur. nedeni ise sakýz aðaçlarýndan sakýz elde edilmesi için aðaç kabuðunun cizilmesi gerekir, antep fýstýðý aðacýnýn kabuðu çizildiði zaman aðaca kurt bulaþmasý ve aðacýn kurumasý söz konusu olur.

Antep fýstýðý sakýzýnýn elde edilmesi ancak erken hasat döneminde (boz fýstýk dönemi) toplanan fýstýklarýn kabuðundan elde edilebilir. bu fýstýk kabuklarýndan sakýzýn elde edilebilmesi için ise kabuklarýn ekstraksiyona tabi tutulmasý gerekmektedir. ekstraksiyon maliyeti ile elde edilen sakýz verimi konusunda bir maliyet araþtýrmasý yapmadýðým için bunun ne derece ekonomik olacaðý hakkýnda þu an bir bilgi sahibi deðilim.

hepimizin bildiði gibi ve sizlerin de belirttiði gibi kavlatma tesislerinden çýkan kabuklar oldukça fazla ve çevreyi kirletici bir durumda bulunmaktadýr. çünkü sezonda her tesisten yaklaþýk olarak günlük 10-15 ton civarýnda kabuk çýkmakta ve sayýsý 40'ý bulan kavlatma tesisi gözönünde bulundurulduðunda günlük 500 - 600 ton kabuðun meydana geldiðini ve bu kabuklarýn büyük çoðunluðunun kanalizasyona ya da Nizip çayýna boþaltýldýðýný zaman zaman da geliþi güzel çevreye býrakýldýðýný görüyoruz. bu durum kaynak israfýna, doðal çevrenin bozulmasýna, toprak kirliliðinin oluþmasýna, rahatsýz edici kokularýn oluþmasýna, lüzumsuz mesai harcamasýna, sinek oluþmasýna, oluþan sineklerden ve kokulardan dolayý hastalýklarýn türemesine varan etkiler yaratmaktadýr. peki bu fýstýk kabuklarýnýn yukarda saydýðýmýz olumsuz etkilerini ortadan kaldýrmak ve bu durumu tersine çevirerek faydalý bir ürün haline getirme olanaðý yok mu? elbette ki bu mümkün.

fýstýk kavlatma tesislerinden çýkan kabuklar tesis alanýnda yapýlacak bir kaç sýzdýrmaz kapalý tank içerisinde biriktirilerek çürümeye býrakýldýðýnda 21 gün içinde çürümeye baþlar. çürüme olurken metan gazý açýða çýkacar. (metan yanýcý bir gazdýr) tanklarýn üst kýsmýndan bir boruyla bu gaz alýnarak ayrý bir tankta biriktirilebilir ve bu gaz enerji ihtiyacý için yakýlabilir. çürütme tanklarýnýn diplerinde kalan kabuklar ise alýnarak ya serilerek ya da kurutma makinalarýnda kurutularak biriktirilip zeytin sezonunda zeytin possasýyla karýþtýrýlarak prina odunu yapýlabilir. böylece fýstýk kabuklarýnýn olumsuz þartlarý ortadan kaldýrýlarak tam tersine faydalý bir ürün haline getirilmiþ olur. elde edilen gaz belirttiðim gibi tesisin enerji ihtiyacý için kullanýlabilir veya seralarda kullanýlabilir.

burda bu tür tesisleri çalýþtýranlarýn karþýsýna çýkacak bir problem vardýr o da ilk yatýrým maliyeti.

ancak þöyle bir durum var Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðýnýn baþlatmýþ olduðu Kýrsal Kalkýnma Yatýrýmlarýnýn Desteklenmesi Programý adý altýnda belli dönemlerde Tarým Bakanlýðý ve Avrupa Birliði proje kabul etmektedir. Tarým Bakanlýðýnýn kabul etmiþ olduðu projelerde 350.000 YTL'ye kadarki yatýrýmlarýn %50'sini Tarým Bakanlýðý hibe olarak karþýlamaktadýr. Fýstýk kabuklarýnýn bu þekilde bertaraf edilmesi de bu proje kapsamýnda deðerlendirilebilir bir proje olacaðý için bu hibeden faydalanýlarak yapýlabilir.

Tarým Bakanlýðý 2006 yýlýnda 3 defa 2007 yýlýnda 1 defa proje kabulu yapmýþtýr. Bu proje kapsamýnda 2006 yýlýnda Antepte kabul edilen 8 projenin 3 tanesini, 2007 yýlýnda Antepte kabul edilen 20 projenin 7 tanesini Nizip'e Þafak Mühendislik olarak kazandýrdýk.

Bu konuda yatýrým yapmayý düþünen yatýrýmcýlara yardýmcý olmaya hazýrýz. bana ulaþmak için 0 342 512 09 41 nolu telefonumuzu arayabilirsiniz. ilginiz için teþekür eder iyi çalýþmalar dilerim. Fuat KILIÇ

[Mustafa KANAL]

Sayýn Kasým abi! Antep fýstýðýnýn deðeri varmýkide; sakýzýnýn deðeri olsun.

[Subutay]

• Çeþme’de Kaymakamlýk, Ýlçe Tarým Müdürlüðü ve yetiþtiriciler sakýz kampanyasý baþlattý
  
  Çeþme Kaymakamlýðý sakýz konusunda 20 milyarlýk projesini hayata geçiriyor. Projeyle ilgili olarak sakýz yetiþtiricileri ile bir toplantý yapan Çeþme Kaymakamý Mehmet Baygül sakýz üreticilerine, “Bu projeyi sizlerin yardýmýyla uygulamaya koyarsak, sakýz ekonomisini çok daha iyi yerlere getiririz. Öyle tahmin ediyorum ki burada en büyük pay yine sakýz iþi ile uðraþan, sakýzýn gelir getiren bir kaynak olduðunu bilen sizlerin olacak. Projeyi uyguladýðýmýz takdirde Çeþme’ye en azýndan 5-8 sakýz üreticisi daha kazandýrabiliriz. Bizim amacýmýz hem sizin gibi fedakar insanlarý tanýmak, hem Çeþme’nin geleceðinde sakýzýn bir yerinin olduðunu herkese göstermek, hem de ülke ekonomisine önemli katký getirmek” dedi. Tarým Ýl Müdürlüðü personeli ile birlikte Çeþme’deki sakýz yetiþtiricilerinden 1000 tane sakýz fidesi yetiþtirmelerini isteyen Baygül sözlerine þöyle devam etti: “ Sakýz ilaç, gýda, boya sanayinde büyük ölçüde kullanýlan ve insan saðlýðýna da çok önemli etkileri olan bir bitki. Tarým teþkilatýmýz 90 civarýnda aðacýn bakýmýný yaptý. Aðaçlarý korumaya aldýk, etraflarýný temizledik, tel çektik, bir kýsmýný tabii korumada býraktýk. Projeyi sizlerin yardýmlarýyla uygulamaya koyarsak sakýz ekonomisini çok daha iyi yerlere getiririz. En büyük sýkýntýmýz tabii sakýz fidaný üretmiyor, ürettiremiyor olmamýz. Bu anlamda biz yolumuzun uzun, iþimizin çetin olmasýna raðmen hiç bir þekilde yýlgýnlýk göstermiyoruz. Bu toplantýnýn Çeþme için bir dönüm toplantýsý ve milat olabileceðini düþünüyorum. Sizi bir araya getirmemizde vereceðimiz çok cüzi teþviklerin faydasý olmasa da, sizin gönlünüzü hoþ edeceðini, bizim sizin yanýnýzda olduðumuzu düþüneceðinizi umuyoruz. Ýdare olarak buna gerçekten çok önem veriyoruz. Sakýzla ilgili halka açýk, geniþ bir seminer, sempozyum hatta teþvikleri büyük olan yarýþmalar yapýlabilir. Bu konudaki çalýþmalarý arkadaþlarýmýz hýzlandýrýyor. Sakýz bitkisi deyip geçmemek lazým. Ýlaç, gýda, parfüm, boya sanayinde yoðun biçimde, gýda sanayinde ise reçelinden tatlýsýna liköründen rakýsýna kadar sakýzdan yararlanýlýyor. Üreticilere hem külfetli, hem masraflý bir iþ ama, 3-5 yýl sonra artý bir gelir olacak, üstelik birinci sýnýf tarým arazisine de gerek yok sakýz aðaçlarý kireçli toprakta yetiþiyor.” Ekonomik getirisi olmasa da, boþ alanlarda ve hazine arsasý olan yerlerdeki sakýz aðaçlarýný budayarak, belki aþý yaparak ýslah etmek suretiyle Çeþme’yi yeþillendirebileceklerini söyleyen Kaymakam Mehmet Baygül, Kerasus’a giderken veya Sakýzlýkoy’da hatta Çiftlikköy’ün arkalarýndaki sakýz bitkileri ýslah edilirse aðaç formuna gelebileceðini düþündüðünü de sözlerine ekledi. Kaymakam Baygül’den sonra söz alan Ýlçe Tarým Müdürü, Çeþme’deki sakýz yetiþtiricilerinin, ilçenin bu meþhur ürününe sahip çýktýðýný belirterek, bundan sonra onlarýn yanýnda olduklarýný hissettirmek ve onlarý desteklemek amacýyla bu organizasyonu baþlattýklarýný söyledi. Toplantýya katýlan sakýz üreticisi Ýbrahim Topal, doðadaki sakýz aðaçlarýndan 150-200 tanesini budadýklarýný, ancak bunlarýn % 1-2’sinin ürün verdiðini söyledi. Diðer üretici Hacý Hüseyin Koç ise, uzun senelerdir sakýz yetiþtirdiðini, yabani sakýzýn sakýz yetiþtiricilerini çok aldattýðýný, yabani sakýzdan fide elde etmek için yapýlan çalýþmalarýn seneler sonra boþa çýktýðýnýn anlaþýldýðýný belirtti. Koç, kendi yetiþtirmekte olduðu sakýzlarýn yanýnda ayrýca Alaçatý Belediyesi’nin gösterdiði arazide de 137 sakýz aðacý yetiþtirdiðini ifade etti. • TURÝSTÝK ÇEÞME Sayý: 4498

[Subutay]

ÖNEMLÝ BÝR HABER


Yunanistan'ýn sakýz aðacý tekelini kýracak fidanlar özenle büyütülüyor

Yunanistan, Ýzmir'in Çeþme ilçesine sadece 10 kilometre uzaklýktaki Sakýz Adasý'ndan yýlda 5 milyar dolarlýk sakýz ihraç ediyor.
Yunanistan ayrýca sakýz üretiminde tekel durumunda. Bu gerçekle yola çýkan Ýzmir Çevre ve Orman Müdürlüðü, geçen yýl üç bin adet sakýz aðacý fidaný üretti. Fidanlar, üç yýl süreyle aþýlama ve iklimlendirme iþlemlerine tabi tutulacak. Bilimsel verilerin sonunda ise verimli sakýz fidanlarýnýn seri üretimi yapýlacak. Ýzmir Ýl Özel Ýdaresi tarafýndan desteklenen proje için þu ana kadar 21 bin YTL harcandý. Çevre ve Orman Müdürlüðü bünyesindeki Araþtýrma Enstitü Müdürlüðü'nün yürüttüðü çalýþmalar, Karþýya Orman Fidanlýðý'nda devam ediyor. Zaman'a proje hakkýnda bilgi veren Ýl Çevre ve Orman Müdürü Mehmet Ceyhan, tohumdan üretilmiþ olan yabani sakýz ve melengiç fidanlarýna aþý yaparak ekonomik anlamda sakýz üretilebilecek fidanlar elde etmeye çalýþtýklarýný söyledi. Açýk alanda ve serada yapýlan aþýlama çalýþmalarýnýn 15 Ekim tarihine kadar devam edeceðini aktaran Ceyhan, "Projenin üçüncü yýlýnda fidanlar araziye dikilip bir yýl gözlemlenecek. Tutma yüzdeleri ile verim oranýna bakýlarak vatandaþlara daðýtýmý yapýlacak. Bu sayede ülkemize ciddi anlamda döviz girdisi ve istihdam saðlanacak." þeklinde konuþtu. Sakýzýn son yýllarda týbbi alanlarda kullanýldýðýna dikkat çeken proje lideri ziraat mühendisi Salih Parlak, mide ülseri, diþ hastalýklarý, aðýz içi hastalýklar ve mide kanseri gibi çeþitli hastalýklara sakýzýn iyi geldiðini kaydetti. Bu sebeple Yunanistan'ýn bu tekeli kimselere kaptýrma niyetinde olmadýðýný aktaran Parlak, "Yunanlýlar, 'bize sakýz aðacýndan yapýlma odun kömürü lazým, 5 lira yerine 25 liraya' deyince bizimkilerde de aðaçlarý kesmiþ onlara odun kömürü yapýp satmýþ. Bu bir söylenti ama bana gayet mantýklý geldi." diye konuþtu. Tohumlama yöntemi ile üretilen fidanlara iki aydýr aþýlama yaptýklarýný, aþýlamada iki dokunun birbirine kaynamasýnýn çok önemli olduðunu vurgulayan Parlak, "Ayný organ nakli gibi, iki dokunun kaynamasý için sýcaklýk 25-27, nemin de yüzde 75'in daha yukarýsýnda olmasý gerekiyor. Melengiç üzerine sakýz aþýsýný tamamladýðýmýzda sadece Çeþme yarým adasýnda deðil diðer ilçelerde de üretilebilecek." diye konuþtu.
Ömer Oruç, Þerif Erdikci28 Mart 2008, Cuma