Ýbrahim 27 forumda anlamlý bir konuya deðinmiþ. Tebrikler ve teþekkürler.Evet!..Nizipli olup da lakapsýz kalan azdan da az kimse yok gibidir. Bunun (yani, lakaplanmanýn) üç bariz nedeni vardýr:
Birincisi, yerleþim birimindeki insan (bay ve bayan) adlarýnýn çok kullanýlýr olmasýndandýr. Ahmet, Mehmet, Ali, Hasan, Hüseyin, Ömer, Osman, Fatma, Ayþe, Zeynep,Elif, Hatice gibi isimlerin çok kullanýldýðýndan…
Ýkincisi, soyadý kanunu çýkmazdan önceki kiþi tarifinin atasýnýn sosyal ya da mesleki konumundan ve de baba adýnýn mutlak anýlmasýndan (Mustafa ibni Abdullah, gibi)…
Üçüncüsü ise, kiþinin bireysel meziyetlerinden, baþarýlarýndan, ustalýklarýndan, hata ya da sakarlýk veya ahmaklýk gibi, saflýk ya da uyanýklýk gibi veya hizmet, beceriklilik, fedakarlýk, iþ bitirme gibi çabalarýndan ötürü; Uyuz mamet, Cingöz Ali, Mýhým Tahir, Azeme haddüç, Zýlgýtçý Emmun, Hancý Hösün, Abdal Hanifi, Haçanoz Halil vs vs türü lakaplar oluþur. Ve kiþi artýk ölünceye kadar bu adla anýlýr… Ki çocuklarýna ve torunlarýna dahi bu lakaplarý ‘istese de istemese de’ miras olarak býrakýr. Bir de etnik lakaplar vardýr ki (hakaret ve aþaðýlama içermesiz) o da Nizip’te çok kullanýlýr; Arnavut Hakký (Yumurtacý Hakký diye de bilinir), Avþar Ali, Gavur Murat (Tatlýcý Murat diye de bilinir), Arap Yahye, Kürt Hasan, Muhacýr Eþref vs vs gibi, uzar da uzar Niziplilerin saymakla bitmeyecek türden lakaplarý…
Ben, af buyurursanýz babam, rahmetli Pamuk mamet’in lakabýna deðinmek istiyorum. Yani, O’na neden Pamuk Mamet (Mamet Emin Efendilerden Mehmet CENGÝZ) denilmiþ?.. Bu lakabý babam atasýndan almamýþ. Kendisine layýk görülmüþtür, arkadaþlarýnca… 1912 doðumlu olan babam, Osmanlýca olan ilk mektebte okurken okul mümessilidir. O günkü koþullarda okul idaresinin kestiði cezayý mümessiller uygularlarmýþ. Ceza genellikle falaka türü… Üç deðnek, otuz deðnek… Neyse babam cezayý uygularken þiddet kullanmaz, acýtacak türden vurmaz, ama vuruyormuþ gibi yaparmýþ. Düþünün, üç, dört bin nüfuslu Nizip’te kaç yüz erkeðin adý Mehmet?.. Babam da bu yüzlercesinden biri. Kendisinin olmadýðý gruplarda, meclislerde kendisinden bahsedilirken ‘’hangi mamet?’’ denilince; ‘’Yahu, bize falaka cezasýný pamuk gibi uygulayan mamet’’ dene dene babamýn lakabý Pamuk Mamet olmuþ… Þu gün için dahi bizleri tarif ederlerken pamuk mamedin oðlu, kýzý derler…
Laf lakaptan açýlýp Pamuk Mamet’ ten devam edince þunlarý söylemek lüzumunu hissettiðimi de bilmenizde fayda görüyorum. Pamuk Mamet (Mehmet Cengiz) Nizip’in ilk tüccarýdýr. Vergi Numarasý GA 10 dur.. Nizip sabununu Nizip dýþýna çýkaran, Güneydoðu ve Doðu Anadolu’ya tanýtan ilk insandýr… Ortaðý ZerdeGümlü Mamed ile birlikte Nizip’in fýstýk ve üzüm borsasýný açan ilk tüccardýr. O gün için Pamuk Mamed ya da Zerdegümlü Mamed üzüme yada fýstýða fiyat vermemiþlerse kimse mal almaya cesaret edemezdi. Mekaný cennet olsun ki, ölünceye kadar boðazýndan bir lokma haram geçmediði gibi bir kelimelik yalanýna da hiçbir Nizipli þahit olmamýþtýr…
Dilerim tüm Nizip Com’lular örnek lakaplara mahzar olurlar.
15. 06. 2007