Kabir hayatý, ölümden sonra baþlayýp, kýyamet kopuncaya kadar olan süredir. Buna ayný zamanda berzah alemi denir. Burada münker ve nekirin sorularýna cevap verilecek. Tabi ilk gömüldüðü akþamýn gecesinde sorgulama baþlayacak. Biraz sonra bu sorularý yazacaðým. Sorularý iyice bilip cevabýmýzý ona göre hazýrlamamýz ve kekelemeden söylememiz gerek. Orada kimse hangi partidensin, hangi tarikatýn mensubusun, hangi cemaateüyesisin diye sormayacak. Kürtmüsün, türkmüsün yoksa hangi millettensin de demiyecek. Sorularý bilip neyi soracaklarsa o doðrultuda hazýrlanalým. sorulmayacak þeyler üzerinde de durmayalým.
Hz. Aiþe (r.ah) validemiz anlatýyor: Rasulullah (s.a.v) buyurdu ki: "Kim Allah'a kavuþmayý severse, Allah da ona kavuþmayý sever. Kim Allah'la buluþmayý hoþ görmezse Allah da onunla buluþmayý hoþ görmez." Ben bunu duyunca: "Ey Allah'ýn Rasülü! Bu bahsettiðiniz durum ölümü hoþ görmemek midir? Halbuki bizim hiçbirimiz ölümden hoþlanmaz." diye sordum; Rasulullah (s.a.v) þöyle buyurdu: "Hayýr durum o deðil. Fakat mü'mine ölüm geldiðinde melekler tarafýndan kendisine Allah'ýn rahmeti, rýzasý ve cenneti müjdelenir. Ýþte o zaman mümin Allah'a kavuþmayý sever, Allah da ona kavuþmayý sever.
Ölen kafir ise ona Allah'ýn azabý ve gazabý haber verilir. O zaman kafir Allah'a kavuþmayý hoþ bulmaz, Allah da ona kavuþmaktan hoþnut olmaz."(Hadir muttefekun aleyhtir)
"Kulumun kitabýný (ismini ve amelini) "illiyyin"e yazýn ve sonra onu bedeninin olduðu yeryüzüne götürün." buyurur. Ruh bedenle kabirde buluþur. O anda iki melek gelir. Bunlara "Münker ve Nekir" melekleri denir. Melekler ölüyü kabrin içinde oturturlar ve ona:
"Rabbin kim?" diye sorarlar. O:
"Rabbim Allah'týr." diye cevap verir. Melekler:
"Dinin nedir?" diye sorarlar. O:
"Dinim Ýslam'dýr" diye cevap verir. Melekler:
"Size gönderilen þu kimse (Muhammed (s.a.v) kimdir, onun hakkýnda ne diyorsun?" diye sorarlar. O:
"O, Allah'ýn peygamberidir." diye cevap verir. Melekler:
"Amelin nedir?" diye sorarlar. O:
"Allah'ýn kitabýný okudum, ona inandým, içindekileri tasdik ettim." diye cevap verir. Bunun üzerine, gökten bir münadi þöyle seslenir:
"Kulum doðru söyledi. Ona Cennet'ten güzel düþekler hazýrlayan, rahat ettirin, kendisine Cennet elbiseleri giydirin. Onun için Cennet'e bakan bir kapý açýn." denir. Hepsi yapýlýr, kendisine Cennetin güzel kokularý gelir. Sonra kabri gözünün görebildiði kadar geniþletilir. O arada ölen kimsenin yanýna güzel yüzlü birisi gelir, kendisine güzel müjdeler verir. Vefat eden kimse: "Sen kimsin? Yüzün hayýr getiren bir yüz" der. O da:
"Ben senin güzel amelinim" diye cevap verir. Bunun üzerine vefat eden kimse:
"Ya Rabbi! kýyameti kopar da aileme ve malýma kavuþayým." der.
Kafir veya münafýk bir kimse de dünyadan iþi bitip ahi-rete yönelince kendisine siyah yüzlü ve ellerinde kalýn çullar bulunan melekler gelir. Gözünün gördüðü kadar geniþ bir alaný doldururlar. O arada ölüm meleði gelir, baþýnda durup:
"Ey küfür ve isyanla kirlenmiþ habis ruh! Allah'ýn gazap ve azabýna çýk!" diye seslenir. Ruh cesetten ayrýlýr, zorla çýkar. Ölüm meleði ruhu eline alýr. Bu arada diðer melekler çýkan ruhu ölüm meleðinin elinden kaparak getirdikleri kaim kirli çullara sararlar. Ondan, dünyadaki en kötü leþten beter bir koku çýkar. Melekler onu alýp yükselirler. Yanlarýndan geçtikleri melekler: "Kim bu pis kokulu" diye sorarlar. Onlar da onun dünyadaki en kötü ismini vererek: "Falan oðlu filandýr" diye tanýtýrlar. Dünya semasýna gelirler, göðün kapýsýnýn açýlmasýný isterler, açýlmaz" Hz. Rasulullah (s.a.v) burada þu ayeti okudular:
"Ayetlerimizi yalanlayýp da onlara karþý kibirlenen ve imana yanaþmayanlar var ya, onlara gök kapýlarý açýlmayacak ve onlar, deve iðnenin deliðinden geçmedikçe Cennet'e giremeyeceklerdir. Biz suçlularý iþte böyle cezalandýrýrýz."( A'raf, 40.) Efendimiz (s.a.v) bu ölünün halini anlatmaya þöyle devam etti:
"Yüce Allah meleklerine: "Onun kitabýný yerin en alt tabakasýndaki "Siccîn"e=Cehennem'liklerin isim ve amellerinin yazýldýðý deftere yazýn." emrini verir. Ruhu þiddetli bir þekilde atýlýr. Ruh bedenle kabirde buluþur. Yanýna iki melek gelir, onu oturturlar. Kendisine:
"Rabbin kimdir?" diye sorarlar. O:
"Ne! Ne! Bilmiyorum!" diye cevap verir. Melekler:
"Dinin nedir?" diye sorarlar. O:
"Ne! Ne! Bilmiyorum!" diye cevap verir. Melekler:
"(Hz. Muhammed'i (a.s) kasdederek): Þu size gönderilen þahýs hakkýnda ne diyorsun? diye sorarlar: O:
"Ha, ha! Bilmiyorum" diye cevap verir. Bu arada semadan bir münadi þöyle seslenir:
"Hep yalanladý. Ona ateþten bir döþek serin. Kendisi için Cehennem'e açýlan bir kapý açýn." denir. Hepsi yapýlýr, Açýlan kapýdan kabrine Cehennemin sýcaklýðý ve zehirli alevleri ulaþýr. Kabir onu öyle bir sýkar ki, kaburga kemikleri biribirine geçer. Karþýsýna çirkin yüzlü pis kokulu birisi gelir ve: "Bu sana va'dedilen gündür; seni üzüntüden periþan edecek akýbeti bekle." der. Adam: "Sen de kimsin, bu ne uðursuz yüz" diye sorar. O çirkin suratlý kimse: "Ben senin çirkin, kötü amelinim." diye cevap verir. Adam: "Ya Rabbi! sakýn kýyameti koparma, helak olurum." der.( Ahmed, Müsned, III, 3; IV, 287; Ebu Davud, No: 4753; Hakim, Müstedrek, l, 37-40; Acurri, eþ-Þeriatu, No: 879.)
"Sonra melek onun baþýna elindeki tokmakla bir darbe vurur. Adam öyle bir sayha atar ki, onu insan ve cinlerden baþka bütün canlýlar iþitir."( Buhari, Cenaiz, 51; Müslim, Cennet, bab: 17.)
*Kabir ahiretin ilk duraðýdýr. Orada hesabý kolay olanýn mahþerdeki iþi de daha kolay olacaktýr. Kabirde hesabý zor olanýn, mahþerdeki iþi ve hesabý daha zor olacaktýr.
*Herkes kabirde Cennet veya Cehennem'deki gideceði yeri görecektir.
*Kabirdeki kimse, kabrin dýþýndaki sesleri iþitir; söylenenleri anlar. Selam verenin selamýný duyar ve alýr. Selama karþýlýk verir; ancak bunu insanlar duymaz.
*Ölü, hayatta olanlardan kendisi için hayýr dua ve istiðfar edenin, Kur'an okuyanýn, sadaka verenin yaptýklarýndan fayda görür.
*Kabir, ya Cennet bahçelerinden bir bahçedir; mü'min orada hoþça vakit geçirir. Ya da Cehennem çukurlarýndan bir çukurdur; kafir ve münafýk orada azap görür.
*Ölüm döþeðinde olan bir kimsenin yanýnda onun duyacaðý bir sesle "la ilahe illallah" kelime-i tevhidini söylemek faydalýdýr.
*Kabir suali ölü kabre konduktan sonra baþlar.
*Sual meleklerine "Münker-Nekir" denmesi, yaratýlýþ ve görüntülerinin çok deðiþik oluþundandýr. Onlar, insanýn gördüðü veya duyduðu hiçbir varlýða benzemezler. Acaib, farklý bir yaratýlýþlarý vardýr. Ancak mü'minlere güzel gözükürler. Onlara selam verirler.
*Ruhun kabirdeki cesetle buluþturulmasý ve kabirdeki hâli ortak yaþamalarý, dünyadaki ruh-ceset buluþmasýna benzemez. O alemin kendine has bir hayat tarzý vardýr. Mahþere kadar o hâl üzere kalýnýr. Kabir hayatý, kýyametin kopmasýyla biter.