GÖÇÜN NÝZÝP’ÝN SOSYAL VE KÜLTÜREL YAPISINA ETKÝLERÝ
Yýl 2006 aylardan kasým. Nizip.com. Öðretmenler günü münasebetiyle bir kültür yarýþmasý düzenledi. Nizip’in kültürüne, sosyal yaþantýsýna ve geleceðine yönelik yeni umutlarý, düþünceleri, Nizip’le paylaþmak için bu tür bir faaliyet düzenlendi. Ben de Nizip’te yaþayan sorumlu bir eðitimci ve yazar olarak bu yarýþmaya göç konusuyla katýlýmda bulunuyorum.
Göç; insanlarýn yaþadýklarý yerleþim biriminden her hangi bir nedenden dolayý farklý bir yerde yaþamalarý için yaptýklarý yolculuktur. Bu yolculuðun sonunda göç eden insanlar yeni kültürler, deðerler ve yaþam tarzlarýyla karþý karþýya kalacaklardýr. Göçü bu açýdan ele aldýðýmýz zaman, göç yapýlan yerde negatif ve pozitif bir takým yeni oluþumlar göze çarpacaktýr.
Biz bu çalýþmamýzda göçün Nizip’e ve Nizip’ten olmak üzere iki kategoride deðerlendirmekle birlikte, bu göçlerin Nizip’imiz üzerindeki etkilerini sorgulamaya çalýþacaðýz.

1-Nizip’ten göçün etkileri
1-A- Kültürel anlamda etkileri
Bu konuyu ilk önce gençlerimizin üniversite nedeniyle ayrýlýþlarý çerçevesinde deðerlendirilmesi gerekir diye düþünüyorum. Bu göçü pozitif olarak ele alabiliriz. Çünkü o güne kadar Nizip’in dar sýnýrlarý içinde, yeni kültürlerden habersiz, kendi halinde yaþayan gençler, hem kendilerine hem de memleketlerine geniþ ufuklar açacak birçok yeni bilgiler ve kültürlerle karþýlaþacaklardýr. Kendilerini ve memleketlerini düþünen bir perspektifle yaþamý kucaklayan gençler, yeni donanýmlarýyla doðduklarý ve ekmeðini yiyip, suyunu içtikleri Nizip’lerini çaðdaþ bir þehir seviyesine çýkarabilecek önerilerle döneceklerdir. Paylaþýlan bu deðerler dikkate alýndýðýnda, giriþimci ve kendine güven duyan gençlerin hayata daha umutla bakmasýný saðlayacaktýr.
Bu bakýmdan gençlerimizin yeni yerleri görmeleri ve farklý kültürlerle tanýþarak bir açýlým kazanmalarý için mutlaka üniversite imtihanýna iyi hazýrlanmalarý gerekmektedir.
Bunun menfi sonuçlarý olmayacak mý? Tabi olmasý muhtemeldir. Milli ve manevi donanýmý yeterli olmayan gençlerimizin gittikleri yerlerde bölücü ve zararlý bir takým gruplarýn içine girerek kendi deðerlerinden soyutlanmasý da mümkündür. Bunun olasý etkileri; kuþak çatýþmasý, kültür yozlaþmasý ve deðer kaybýdýr. Bu hususta en önemli görev baþta anne babalarýmýza, sonra da öðretmenlerimize düþmektedir. Dýþarýya açýlacak gençlerimize yeni düþüncelere açýk, deðerlere sadýk olma bilinci vermek gerekir.
Bu beyin göçünün Nizip’e tekrar kazanýmý için yerel yönetimlerin yapmasý gereken en önemli çalýþma ise burslarla onlarý kazanmak olmalýdýr.
Nizip’ten göçüp de çeþitli yerlerde akademik çalýþmalar yapan beyinlerin Nizip’in kalkýnmasýna katkýlarý noktasýnda onlarla dirsek temasýna geçilmesi ve bu konuda çalýþmalar baþlatýlmasý, kaybedilmiþ gibi görünen beyinlerin farklý bir þekilde kazanýlmasýný saðlamasý açýsýndan önemli olacaðýný düþünüyorum. Bu konuda þu örnekler verilebilir; yrd. Doç Dr. Özlem Erdoðrul, Yrd Doç Dr. Ali Kaygýsýz, Yrd. Doç Dr. Çetin Körükçü sanatçýlardan Edip Akbayram, Ressam Fatma Þenol Benlier. Prof. Dr. Cahit Tanyol, Prof.Dr. Yaþar Büyükoðlu* Bu ve benzer beyin göçlerinin bir þekilde Nizip’e katkýlarýnýn saðlanmasý açýsýnda onlarla kurulacak irtibatýn Nizip’in kültürel açýlýmýna katký saðlayacaðýný düþünüyorum.
Nizip.com’dan takip ettiðimiz Nil Gülsüm Gül Haným ise Nizipli olmanýn verdiði bilinçle bizlere çeþitli sanatçý, yazar ve akademisyenin düþüncelerini röportajlarla aktarmaktadýr. Bu da Nizip’e kültürel anlamda ayrý bir kazanç saðlamaktadýr. Çünkü Gül Hanýmýn çalýþmalarý sayesinde Nizip birçok kiþi tarafýndan da tanýnmýþ olmaktadýr. Ýþte Nizip’ten ayrýlan beyin göçleri bu tür çalýþmalarla hem Nizip’i tanýtma, hem de Nizip’e kültürel anlamda bir katkýda bulunma güzelliðini yaþamaktadýr.
Ramazan Tarhan Bey ise Nizip dýþýnda olmasýna raðmen Nizip’in tanýtýmý ve kaynaklarýnýn kullanýmý üzerine kendi alanýyla ilgili birikimlerini sunarak Nizip için yeni açýlýmlara kapý aralamaktadýr. Ancak bu birikimleri deðerlendirebilmemizin yolu, onlarý anlamaya çalýþmaktan geçer. Çünkü onlar geliþmiþ bir kültürün ve farklý mozaiklerin bulunduðu büyük þehirlerde yaþamaktadýrlar. En güzel özellikleri de bu kültürel sermayelerini Nizip’le paylaþýyor olmalarýdýr.
Beyin göçü bir þehrin okumaya ve bilgiye ne kadar deðer verdiðinin bir göstergesidir. Ama kaybedilen beyinler altýn kaynaklarýnýn boþa harcanmasýndan farký olmayacaktýr. Beyin göçünü bu açýdan ele aldýðýmýzda altýn kaynaklarýmýzý iyi deðerlendirmemiz, Nizip’in kültürel açýdan büyük bir kazanýma sahip olmasý ve tanýtýmý açýsýndan önemlidir.

1-B- Sosyal ve Ekonomik Açýdan Etkileri
Nizip’ten göçün sosyo ekonomik açýdan oldukça büyük bir önemi vardýr. Bunu sermaye göçü olarak ele alabiliriz. Özellikle ekonomik açýdan geliþmiþ bir potansiyele sahip Niziplilerin ayrýlýþý, kendi içinde bir takým negatif unsurlarý taþýmaktadýr. Sermaye göçü beraberinde insan göçünü de getirmektedir. Bunu sonucunda yerli Nizipliler Nizip’i ter ederken, dýþarýdan baþka yerleþimciler gelmektedir.
Sermaye göçünün Nizip’te kalmasýný saðlayýcý bir takým önlemler alýnmasý, beraberinde büyük bir ölçüde iþsizlik sorunun da azalmasýna katkýda bulunacaktýr. Bu hususta yerel yönetimlere büyük görevler düþmektedir. Kendileriyle görüþtüðüm bazý Nizipliler þu tespitlerde bulundurlar; insanlar ekonomik açýdan belli bir refah seviyesine ulaþýnca sosyal ve kültürel etkinlikleri yaþamak istemektedirler. Nizip bu açýdan yeterli bir geliþmiþliðe sahip olmadýðý için bu etkinlikleri gerçekleþtirecekleri yerler cezp edici bir etken olmaktadýr. Bunun sonun da kalmasý halinde Nizip’te büyük bir iþletmeciliðe ve sosyal yaþam standardýnýn yükselmesine katkýda bulunabilecek sermaye Nizip’i terk etmektedir. Bu da Nizip açýsýndan büyük bir kayýp olmaktadýr.
Ýþte onlardan birisi; “1949 yýlýnda Nizip’te doðan Fikret Öztürk, Ýstanbul Çapa Yüksek Öðretmen Okulu’nu bitirdikten sonra birçok lisede fizik öðretmenliði yaptý. Öðretmenliði býraktýktan sonra 1980 yýlýnda kurduðu Öztürkler Petrol Limitet Þirketi ile petrol daðýtým þirketlerinin akaryakýt ve madeni yað bayiliklerini aldý. Öztürkler Petrol giderek Türkiye’nin önemli madeni yað ve akaryakýt distribütörlerinden biri haline geldi.
Bununla birlikte bir önemli isim daha;Aydýn Erbay, 1955 yýlýnda Nizip’te doðdu.3 anneden toplam 9 kardeþ olan Erbay ailesi geçim sýkýntýsý nedeni ile farklý uðraþlar peþinde koþuþturdular.1974 yýlýnda Bursa’ya yerleþir ve Konfeksiyon ile uðraþmaya baþlar.1979 yýlýnda Nizip’e döndüðünde yanýnda biriktirdiði para ile bir plastik ayakkabý fabrikasýna ortak olur.Aydýn Erbay’ýn Lescon’a uzanan serüveni iþte buradan baþlar.Ýlk olarak Yýldýz Plastik diye marka tescili alan Erbay’ýn hedefi adidas gibi bir marka olmaktý.1980 yýlýnda yavaþ yavaþ plastik ayakkabýnýn yerini spor ayakkabýlarý alnýnca o da bu sektöre girmeye baþlar.1985 yýlýnda yeni bir ad ve yeni bir üretimle Lescon firmasýný kurar.Ýlk olarak halý saha ayakkabýsý olarak tanýnan Lescon spor ayakkabýlarý Türkiye genelinde tutulunca kaliteli ve saðlýklý ürünlerin üretimi bu aþamadan sonra baþlar. Bugün Almanya’da bile futbol klüpleri Lescon giyiyor. Ve Lescon’un sahibi Aydýn Erbay 5 yýl içinde Türkiye’deki tüm klüplerin ve Milli Takým’ýn göðsünde Lescon yazdýrmayý hedefliyor.”**
Aslýnda engelleyemediðimiz sermaye göçünü, farklý yerlerde olmasýna raðmen çeþitli platformla ve çalýþmalarla Nizip’in geliþmiþliðine etki edecek bir unsur olarak da deðerlendirebiliriz. “Nizip’i Geliþtirme ve Kalkýndýrma” projeleri çerçevesinde yerel yönetimlerin, dýþarýdaki Niziplilerle duygusal bir yakýnlýk içine girmesi sadece sermayenin deðil, düþünce yüklü bir ekonominin kazandýrýlmasýna vesile olacaktýr. Bu hususta þehrimize bir park ve acil ünite servisi kazandýran hayýrsever Nizipliyi verebiliriz. Bu yüreðin sýcaklýðýný yansýtan pozitif enerji yeni giriþimcileri umut ýþýðý olacaktýr. Buna benzer uygulamalarýn artmasý halinde göç halindeki sermaye gücünden de Nizip adýna yararlanýlmýþ olunur.
Yerel yönetimlerin bu hususta yapacaðý en önemli çalýþmalardan birisi Nizip’ten ayrýlan beyin göçlerinin bir çetelesini tutarak bunu kitaplaþtýrmasýdýr. Çünkü bu çalýþma Nizipli gençlere büyük bir oranda ilham kaynaðý olacaktýr. Nizip’te yetiþmiþ olan bu ünlü simalarýn sanayicisiyle, sanatçýsýyla, akademisyeniyle Nizip’in haklý gurularý olarak gençlerimizin ulaþacaklarý hedefleri olmalarý açýsýndan büyük bir öneme sahiptir. Özellikle Nizip’te yetiþmiþ ve Nizip’in kültürünü almýþ bu insanlarý bir þekilde Nizip’e kazandýrmak gerekir.

2-NÝZÝP’E GÖÇÜN ETKÝLERÝ
2-A- Nizip’e Göçün Kültürel Etkileri
Göçün tüm yerleþim birimlerine etki ettiði gibi Nizip’e de etkisi genelde olumsuz yönde olmuþtur. Çünkü kozmopolit bir anlayýþýn ve kültürel farklýlýðýn oluþmasýna zemin hazýrlamýþtýr. Ýnsanlar dýþarýdan getirdikleri kültürel anlayýþlarý buraya aktarmaya çalýþýnca birinci dereceden bir kültür çatýþmasý yaþanmaktadýr. Hoþgörüsüz bir anlayýþýn sonunda insanlar birbirine karþý mesafeli ve art niyetli yaklaþýmlarý öngörü olarak yaþayacaklardýr. Bu göçün birinci etkisi diye düþünüyorum
Aslýnda kültürel etkileri ele alýrken eðitim ve öðretimi göz ardý etmemek gerekir. Ýlk önce göçün kültürel anlamdaki en önemli sonuçlarýndan birisi olan farklý mozaiklerin oluþumunu saðlamasýdýr demiþtik. Bu açýdan ele aldýðýmýzda üniversiteli gençlerin çeþitli þehirlerden gelerek, kendi kültürel anlayýþlarýný toplumda yaþanýlýr bir tarzda pratize etmesi yeni bakýþ açýlarýnýn oluþmasýna zemin hazýrlamaktadýr. Bu açýdan üniversitenin Nizip’te olmadýðý zamanki yapýsý ile þimdiki yapýsý arasýnda ciddi farklýlýklar gözlenmektedir.
Üniversiteli gençler yeni bakýþ açýlarýna zemin hazýrladýklarý gibi, Nizip’li anne babalarýn çocuklarýna güven duygusunu da etkilemektedir. Kendileriyle bu konuyu konuþtuðum birçok genç, anne babalarýnýn güven duygusunun sarsýldýðýný dile getirdiler. Çünkü gençlerin toplumda sergiledikleri tutum ve davranýþlarýn Nizip’in geleneðiyle uyuþmadýðýný söylediler. “Sizler de böyle olacaksýnýz.” Sözleriyle kendi çocuklarýna güveni sarstýðýný ifade ettiler. Tabi bu bakýþ açýsý insanlarýn durduklarý yere göre müspet ve menfi tarzda ele alýnabilir.
Bunun yaný sýra bu göç gençlerle anne babalar Arasýnda kuþak çatýþmasýna zemin hazýrlamaktadýr. Geliþime ve deðiþime açýk gençlerin, üniversitelilere özenmelerini ve kendilerine yeni bir tarz oluþturmalarý, ebeveyn tarafýndan olumlu karþýlanmamaktadýr. Bu da gençlerin sýkýntýlý, içe kapanýk veya hýrçýn davranmalarýna neden olmaktadýr. Bunun sonunda evde huzursuzluklar çýkmaktadýr. Bunu önlemenin yolu gençlerin deðiþime kontrollü bir þekilde hazýrlamak ve en önemlisi de deðerlerden uzak olmadan yeni bir tarz geliþtirmelerine müsaade edebilmekten geçer.
Öðretmenlerin göçüyle birlikte eðitimde ve kültürde gözle görülür bir geliþme olmaktadýr. Çünkü her öðretmen kalabalýk bir sýnýfýn azalarak öðrencilerle daha yakýn bir ilgi demektir. Bu da çocuklarýmýzýn baþarýsýnýn artmasýnda büyük bir öneme sahiptir. Hele idealist öðretmenlerin yerleþimiyle birlikte sanat ve kültür alanýnda ciddi atýlýmlar ve canlýlýklar yaþanmaktadýr. Bu baðlamda “Baðbozumu” tiyatro ekibinin “Sandýktaki Sýr” adlý oyunu çok önemli bir örnektir. Bununla birlikte Altýnbaþ Lisesindeki Nizipli gençlerin, öðretmenleri Mehmet Göral Beyin yönlendirmesi sonucu “Reis Bey” gibi aðýr ve ciddi bir oyunu büyük bir performans ve yetenekle ortaya koymalarý ellerinden tutulduðu zaman çok daha güzel çalýþmalara imza atabileceklerini göstermesi açýsýndan oldukça önemlidir. Çünkü o güne kadar Nizipli gençler bir kültür faaliyeti için kültür merkezi Ýstanbul’a gitmemiþlerdi. Sadece bu olay bile Nizipli gençlerin dýþ dünyayla tanýþmalarýna vesile olmasý ve yeni yerler ve kültürlerle tanýþmalarýna imkân vermesi açýsýndan üzerinde durulmasý gereken bir olaydýr. Yerel yönetimlerin öðretmenlerimizin Nizipli gençlerin kültürel faaliyetlerde kendilerini ifade etmelerine olanak saðlayan bu çalýþmalarýna destek vermeleri halinde büyük yeteneklerin Nizip’ten çýkabileceðine büyük inancým vardýr. Bu ve buna benzer çalýþmalar, Nizip’te Niziplilerin de özgün oyunlar ortaya koyabileceklerini göstermesi açýsýndan dikkate deðer bir sonuçtur. Önemli olan bu yetenekleri fark etmektir. “Reis Bey” çalýþmasý Nizip’in baðrýndan yeþeren filizlerin su, gübre ve bakýmýný yerinde ve yeterince yapýldýðý zaman ulusal alanda kendini ifade edebilecek çok yetenekli sanatçýlarýn yetiþebileceðinin sinyallerini vermektedir. Sinyaller doðru okunursa ilerisi için büyük umutlar vaadetmektedir.
Yine öðretmenlerin okullarýnda çýkardýðý dergiler, Nizipli yeni yeteneklerin yazarlarýn, þairlerin, romancýlarýn ortaya çýkmasýna uygun þartlar hazýrlamaktadýr. Bu çalýþmalar beraberinde okuyan, üreten ve sorgulayan bir gençliðin oluþmasýna katký saðlamasý açýsýndan büyük bir ehemmiyete sahiptir.
Ancak sivil göç beraberinde hem kültürel hem de sosyal yaþam açýsýndan sýkýntýlý ve sancýlý geçiþlerin yaþanmasýna neden olmaktadýr. (Bu tabiî ki sadece Nizip için deðildir. Ancak küçük bir yerleþim yerinde bu sýkýntý kendisini daha fazla hissettirmektedir.) çünkü yerleþim yerlerinin kültürel mozaikleri farklý farklýdýr. Gençlerin ve yetiþkinlerin bu deðiþime uyum saðlamasý uzun yýllar almaktadýr. Bu ayrýca ve bir tez konusu olarak ele alýnacak mesele olduðu için kýsaca geçiyoruz.
Bu noktada geçiþte ki sýkýntýlý noktalardan birisini kalabalýk sýnýflar olarak ele alabiliriz. Çünkü nüfus oranýndaki artýþa oranla yeterli okullarýn olmayýþý sonucu çocuklarýn kalabalýk sýnýflarda ders görmelerine neden olmaktadýr. Bu da eðitimi ve öðretimi menfi açýdan etkilemektedir. Çünkü normalde otuz kiþilik sýnýflarda iþlenecek dersler ellilere çýkmaktadýr. Bu durum ise hem öðretmenin, hem de öðrencinin baþarýsýna olumsuz bir þekilde yansýmaktadýr. Özellikle son iki yýlda ek bina yapýmýyla bu sýkýntý aþýlmaya çalýþýldý.
Göçün Nizip’in kültürü üzerindeki bir diðer etkisi ise Nizip aðzýnýn yaþamdan kalkmasý þeklinde gerçekleþmektedir. Kendine has aðzýyla Nizip özgün bir kültürü yansýtýrken artýk Ýstanbul aðzýný kullanýr olmaya baþlamýþtýr. Ýþte Nizip aðzýna örnekler;
Amadan; Tepsi
Ayel; Kadýn, kiþi
Balcan; Patlýcan
Beee kele; Hayret ifade eden bir deyim.
Culup; Açýlan çukurlarla oynanan oyun
Çýkýn; Boça
Dale; Sayfa
Eci; Nine
Elam; Galiba
Hak et; Hikaye
Ýstifil ol; Hadi git rezil ol.
Kanne; Þiþe
Mahsim; Zavallý
Naare; Dönme dolap
Ölbe; Çiçek kutusu
Pöç; Kalça
Sah; Gerçek
Sahre; Piknik
Tamatez; Domates
Yuka; Ýnce
Yellahçi; Zengin yaðcýsý
Zembil; Lastikten yapýlmýþ sepet
Zumzuk; Yumruk
Göç zaman içinde Nizip’in kendi aðzýný kaybederek özgünlüðünden uzaklaþmasýna neden olmuþtur. Artýk bu ifadeler birer nostalji olarak yaþanmaya baþlamýþtýr. Bunun için en azýndan bu ifadelerimize sahip çýkmak ve bu kültürümüzü muhafaza ederek geçmiþimizi edebiyatýmýzda bile olsa yaþatmaya çalýþmalýyýz.
Ýþte tam bu sýrada Nizip’in efsaneleri konusunu da ele almadan geçmemeliyiz. Çünkü onlar da Nizip açýsýndan ayrý bir kültürel unsuru yansýtmaktadýr. Bu konuda araþtýrma yapan Yrd. Doç. Dr.Behiye KÖKSEL bu konu üzerinde durmanýn faydasýný þöyle dile getirmektedir; “Gaziantep efsaneleri üzerine yapmakta olduðum çalýþmalarýn bölgeye dikkat çekerek yapýlacak çalýþmalara bir kapý açacaðý ümidi ve dileðindeyim.” Bu konudaki Nizip efsaneleri araþtýrmalarýný ise þu þekilde sergilemektedir;
“Nizip’in batýsýnda bulunan Taþbaþ denilen tepede bulunan ve insan siluetini andýran taþlar için þu efsane anlatýlýr:
1- Odun toplamak için bir tepeye çýkan yedi kýz kardeþ, kendilerine doðru gelen kötü niyetli yedi atlýdan korkarlar.
2- Kýzlar, atlýlarýn taþ edilmeleri için Allah’a dua ederler.
3- Kýzlarýn duasý kabul olur ve atlýlar taþ olurlar.
Bu efsanede, kötü niyetli olan kiþiler, savunmasýz kiþilerin bedduasý üzerine taþa dönüþmektedirler. Kötü niyetli insanlardan kurtulmak için yapýlan dua üzerine taþa dönüþme motifinin bulunduðu bir baþka efsane de Nizip Eren Köyü’ndeki Aþýk Taþý için anlatýlan efsanedir:
1- Evlenmelerine aileleri tarafýndan izin verilmeyen iki genç kaçarlar.
2- Fýrat’ýn kýyýsýndan karþýya geçerlerken kýzýn ailesi yetiþir.
3- Delikanlý taþ olmalarý için dua eder.
4- Delikanlý ve kýz bulunduklarý yerlerde taþa dönüþürler.
Nizip’e baðlý kale Meydaný Köyü’nde Fýrat’ýn kýyýsýnda Aþýðýn Baþý denilen bir yer vardýr. Burada kýyýda bulunan kaya parçasý için þu efsane anlatýlmaktadýr:
1- Birbirini seven iki genç, kýzýn ailesi evlenmelerine izin vermediði için kaçmaya karar verirler.
2- Fýrat’ýn kýyýsýna indiklerinde kýzýn ailesi yakalar ve kýzlarýný alýrlar, oðlan yüzerek karþý kýyýya geçer.
3- Oðlan taþ olmayý diler ve Fýrat’ýn diðer tarafýnda taþ olur.
Nizip’ten tespit edilmiþ olan yukarýdaki ilk iki efsanede zor durumdan kurtulmak için taþa dönüþmeyi görüyoruz Böyle bir durum üçüncü efsanede de sezilmektedir. Ancak, Taþbaþ efsanesinde kötü niyetliler taþa dönüþmektedirler, Burada bir beddua söz konusudur. Âþýk Taþý efsanesi ile Aþýðýn Baþý efsanesinde efsane kahramanlarý zor durumdan kurtulmak için taþa dönüþtürülmelerini dilerler. Âþýðýn Baþý efsanesinde de bir anlamda zor durumdan kurtulmanýn söz konusu olduðu anlaþýlmaktadýr.”***
Bu efsaneler Nizip için bir zenginlik ve kültürel mirastýr. Yerel yönetimlerin bu kültürel mirasa sahip çýkarak, buralarý bir þekilde modernize ederek insanlarýn ziyaretine sunulabilir. Yerel yönetim bünyesindeki Kültür Müdürlüðü’nü Nizip’in bu ve benzer unsurlarýný ele alarak ulusal basýna ve medyaya taþýyarak Nizip’i tanýtýlmasýna çok güzel bir materyal olarak sunabilir.

2-b- Nizip’e Göçün Sosyal ve Ekonomik etkileri
Yýl 1960 Nizip nüfusu 15 bin. %95 i Nizipli. Yýl 2006 Nüfus 70 bin.
Göç, sosyal ve ekonomik yaþamý da yakýndan ilgilendirmektedir. Dolayýsýyla Nizip’in etkilenmemesini düþünmekte yanlýþ olur. Bu konuda kendileriyle görüþtüðüm birçok Nizipli bundan yirmi, otuz yýl önce Nizip’in daha sosyal olduðunu ifade etmektedirler. Ahmet Kocaslan bu konuyla ilgili þunlarý ifade etti; “1960 lý yýllarda Nizip’in kültürel ve sosyal yaþamý oldukça renkliydi. O zamanlar Nizip’te konserler verilir, dönemin önemli sanatçýlarý gelirdi. Bunlardan Ýsmail Dümbüllü ve Özcan Tekgül hatýrladýklarým. Bunlar o zamanýn popüler sanatçýlarýydý. Bunun yaný sýra çadýr tiyatrolarý da Nizip’e ayrý bir renk katardý. Hükümet binasýnýn çevresine kurulan çadýrlarda sanatçýlar çalýþmalarýný sergilerlerdi. Bunun la birlikte gezici sirklerle de çocuklar ve büyükler neþeli vakitler geçirirdi. Ýnsanlar aileleriyle sinemaya gider, çocuklar sahurlarda ekmek almaya gönderilirdi.” Bu da sosyal yaþamda güven unsurunun ne kadar önemli olduðunu göstermektedir. Çünkü o zamanlar insanlar birbirini yakýndan tanýyor, birbirine güven duyuyor ve yapýlacak her hangi bir kötülükten dolayý birbirinden utanýyordu. Çok güzel bir Nizip deyimi vardýr; “Yüz yüzden utanýr.” Bundan dolayý birçok olumsuz davranýþlar bu “yüz utanmasý” nedeniyle engellenebiliyordu. Ama zamanla farklý insanlarýn yerleþimiyle birlikte bu güven unsuru yavaþ yavaþ ortadan kalktý. Tabi bunu salt göçmenler noktasýnda ele almak ve genellemek doðru deðildir. Bu göçün kozmopolit þehirleþme etkisinin en önemli sonuçlarýndan birisidir.
Bunun Nizip’in ekonomik yapýsýna etkisi de büyük olmuþtur. Nüfusun ekonomik giriþimcilikle ters orantýlý olmasý beraberinde iþsizliðin artýþýný getirmektedir. Bu da Nizip’te sosyal yaþam standardýnýn düþmesine neden olmaktadýr. Nüfus göçünün çokluðu ilk etapta fýstýkçýlýk ve zeytincilikle geçimini saðlayan Nizip için ucuz iþ gücü görüntüsünde güzel bir sonuç gibi ele alýnabilir. Ancak bunun soysa psikolojik sonuçlarýna baktýðýmýzda hiç de pozitif olmadýðýný anlayabiliyoruz.
Ucuz iþgücü olmak sosyal yaþam standardýnýn düþmesine neden olan en önemli etkenlerdendir. Çünkü kiþi normalde otuz liraya çalýþýlacak bir iþ de, iþ bulamamasýnýn sonucu on liraya çalýþmayý kabul etmektedir. Bu da gelir gider dengesizliði sonucunda bireylerde bir çöküntüye neden olarak bir takým psikolojik sorunlar yaþamasýný saðlamaktadýr.
Bu depresyon ve stres unsuru sonuçlar aileye ve topluma drek olarak negatif bir düþünce ve yaþam olarak yansýmaktadýr.
Aileye etkisi noktasýnda çocuklarla ilgisizlik, ihtiyaçlarý karþýlayamamanýn verdiði olumsuz duygular sonucu kavga ve boþanmalar, çatýþma halinde ailede yaþama sonucu psikopat gençler, sokaklara mahkûm edilen çocuklar karþýmýza çýkmaktadýr. Suça meyilli ve yönelen gençlere baktýðýmýzda genelde bu tür ailelerin çocuklarý olduðunu görmekteyiz.
Topluma yansýmasý ise hýrsýzlýk, faiz gibi olumsuzluklarýn yaþanmasý þeklinde karþýmýza çýkmaktadýr. Ýnsanlar bu noktada can ve mal güvenilirliklerini kaybetmektedirler. Hýrsýzlýk yaþýnýn Nizip’te on üçe inmesi ve bu arþtýn sürekliliði Nizip için korkutucu bir gidiþattýr.
Bunun yaný sýra birçok yerleþim yerinin baraj altýnda kalmasý sonucu Nizip merkezine gerçekleþen göç en çok emlak piyasasýný etkilemiþtir. Piyasada sýcak para sirkülâsyonu saðlamasý açýsýndan pozitif bir enerji gibi görünen bu tutum aslýnda Nizip için büyük bir kayýp olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Yatýrýma ve iþletmeciliðe yönelmeyen gelir, gayrimenkule yatýrýlýnca arz talep paralelinde büyük artýþlarýn yaþanmasýna neden oldu. Aslýnda iþletmecilik mantýðýyla deðerlendirilmesi halinde iþsizliðe büyük bir çözüm getirebilecek sermaye atýl duruma terk edilmiþtir. Bu da Nizip için büyük bir kayýp olarak karþýmýza çýkmaktadýr.


Bu çalýþmamýzda göçün Nizip üzerindeki etkilerini pozitif enerji ve negatif unsurlar çerçevesinde ele almaya çalýþtýk. Sonuç olarak þunlarý söyleyebiliriz;
1- Yerel yönetimler beyin göçünü tekrar Nizip’in geliþmesi için bir araya toplama gayreti içine girerse bunlar, Nizip açýsýndan kaybedilmemiþ birer cevher olarak tekrar Nizip’e kazandýrýlmýþ olur.
2- Sermaye göçünü çeþitli platformlarla bir araya getirerek hem düþünsel hem de ekonomik bir kazancýn Nizip’e yönelmesine katký da bulunabilirler.
3- Bir þekilde kendilerini ifade edebilen yetenekli gençlerin b u alanda yetiþmeleri için Nizipli sanatçýlarla irtibata geçilerek yeni yeteneklerin ortaya çýkmasýna zemin hazýrlanabilir.
4- Nizip’in kültürel zenginliklerini, efsanelerini,Zeugma’yý bir þekilde Nizip’in tanýtýlmasýnda öncü etkenler olarak kullanýlabilir.
5- Nizip için büyük bir öneme sahip Nizip aðzýný korumak için sivil kuruluþlar, yerel yönetimler, sanatçýlarla kültürel bir çalýþma yapýlarak geleceðe güzel bir eser býrakýlmýþ olur.
6- Çarpýk þehirleþmeye neden olan düzensiz göçün önünü alarak, suça eðilimli insanlarýn bir þekilde rehabilite edilmesini ve topluma o þekilde kazandýrýlmasý saðlanabilir.
7- Göçle birlikte gelir gider dengesinin bozulmasý sonucu, ucuz iþ gücüyle düþen sosyal yaþam standardýný sivil toplum örgütleri destekleyerek bir þekilde onlarý potansiyel suçlu konumundan kurtarmalarý gerekmektedir.
8- Sermaye sahibi bireyler, Nizip’in giriþimci ve cesaretli kiþiliðini yeniden canlandýrarak yeni iþ imkânlarý oluþturup, Nizip’in sosyal yaþam standardýnýn yükselmesine katkýda bulunabilirler.
9- Nizip’te doðmuþ, yetiþmiþ ve büyük atýlýmlara imza atmýþ iþ adamlarýmýzý gençlerimizin kendilerine güven duymasý açýsýndan, örnek þahsiyetler olarak tanýtýcý eserler hazýrlanarak Nizipli gençlere sunulabilir.
10- Kýsa metrajlý filmlerle Nizipli genç yeteneklere imkân tanýnarak hem Nizip, hem de Nizipli gençler için bir ufuk açýlabilir.


S.Ahmet UZUN
Hüseyin Yalçýn Çapan Lisesi

Yorumlayan: Tarhan tarih 22.11.2006
Gerek ulusal basýn ve gerekse yerel basýndan sosyolojik tahlilleri içeren güzel çalýþmalarýnýzý begeni ile takip ediyorum.Bu tür tespit ve tetkikler topluma olumlu yönde yansýmakta ve bireylere önemli kazançlar saðlamaktadýr.Emek dolu çalýþmalnýz için sizi tebrik ediyorum.

Yorumlayan: zeytin1955 tarih 27.11.2006
deðerli yorumlarý için yazara çok teþekkür ederim..Tespit edilen önerilerin zenginleþtirilerek hayata geçirileceðini umutederim..

Yorumlayan: Eðitim.Bir.Sen tarih 30.11.2006
ÜYEMÝZ OLAN SAYIN ÖÐRETMENÝMÝZÝ TEBRÝK EDÝYOR,BAÞARILARININ DEVAMINI DÝLÝYORUZ

Yorumlayan: mehmet2763 tarih 18.12.2006
Yorum ve tespitlerinizden ötürü teþekkürler ediyorum...