1927 Yýlýnda Nizip’te doðdu.Ýlk Ögrenimini Nizip’te tamamladý.O dönemlerde Nizip’te Lise olmadýðý için Lise ögrenimini Gaziantepte tamamladý.1942 yýlýnda Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi bölümünde Üniversite ögrenimine baþladý.1950 Yýlýnda Bu bölümden mezun olan AYDENÝZ ,Yüksek ihtisasýný da bu bölümde yaparak 1954 yýlýnda Ankara Üniversitesi Radyofizyoloji ve Toprak Verimliliði Kürsüsü Baþkanlýðý ve Dekan Yardýmcýlýðý görevlerinde bulundu., Yaptýðý birçok bilimsel çalýþma dünya çapýnda ses getirdi.Halen O’nun bulmuþ olduðu formüller ülkemizde ve dünyada birçok alanda kullanýlmaktadýr.Prof.Dr.Akgün AYDENÝZ’in kuraklýk ve yaðýþ ile ilgili 1973 yýlýnda geliþtirmiþ olduðu formül bu alanda buluþ niteliginde degerlendirilmektedir. Aydeniz özellikle kurak dönemlerin ve indislerin belirlenmesinde, sadece yaðýþ ve sýcaklýk parametrelerinin kullanýmýnýn yetersiz olduðunu ve gerçeðe yakýn deðerlerin elde edilmesinde nem-yaðýþ iliþkisi ile sýcaklýk-güneþlenme müddeti iliþkilerinin göz önünde bulundurulmasýnýn daha uygun sonuçlar vereceðini düþünerek bu alanda bir formül geliþtirmiþtir.Aydeniz formülünde yer alan parametreler ortalama sýcaklýk, yaðýþ, ortalama nem yüzdesi, ortalama güneþlenme yüzdesidir. Bu formülle yapýlan hesaplama sonucu nemlilik katsayýsý (Nks) ve kuraklýk katsayýsý (Kks) limitleri tespit edilmektedir. Bu limitlere göre 7 alt gruba ayrýlan indis deðerlerine göre ülkemiz genelinde herhangi bir noktanýn hangi kuraklýk sýnýfýna gireceði bulunmaktadýr.Prof.Dr.Akgün AYDENÝZ Adnan Menderes Üniversitesi Söke Meslek Yüksekokulu Müdürlüðünde Emekli olmuþtur..AYDENÝZ 19.05.2005 Tarihinde vefat etmiþtir.Söke Meslek Yüksekokuluna O’nun adý verilmiþtir.
Aydeniz iklim sýnýflandýrmasý
A.Ü.Ziraat Fakültesi öðretim üyesi Prof Dr. Akgün Aydeniz’in geliþtirdiði formülde, yaðýþ, sýcaklýk, nispi nem, ve güneþlenme süresi verileri kullanýlmaktadýr (D.M.Ý., 1988).
Burada;
Nks = nemlilik katsayýsý
Y = yaðýþ (cm)
Nn = nispi nem(%)
S = sýcaklýk (°C)
Gs = gerçek güneþlenme süresinin her enlem derecesine göre deðiþen teorik güneþlenme süresine oraný (%)
Np = nemli periyot % si. Nks deðeri 0.40’dan fazla olan ay sayýsý 12’ye bölünerek bulunur.
Aylýk hesaplamada Np yerine 12 konulur. 1/Nks ile de Kuraklýk Katsayýsý (Kks) bulunur
Prof. Aydeniz, elde edilecek indis deðerlerine göre 7 ayrý iklim sýnýfý tanýmlamýþtýr:
Nks Kks Ýklim Özelliði
0.40’dan az 2.50’den fazla Çöl
0.40-0.67 1.50-2.50 Çok Kurak
0.67-1.00 1.00-1.50 Kurak
1.00-1.33 0.75-1.00 Yarý Kurak
1.33-2.00 0.50-0.75 Yarý Nemli
2.00-4.00 0.25-0.50 Nemli
4.00’dan fazla 0.25’den az Çok Nemli
Aydeniz indis deðerleri ve bunlarýn iklim özellikleri
Formülün bölgelerin verilerine uygulanmasý sonucu elde edilen iklim özellikleri ise aþaðýdaki tabloda olduðu gibidir:
Bölge Adý Y(cm) Nn% S°C Gs% Np Nks Kks Özellik
Güney Doðu 56.82 0.50 16.66 0.65 0.64 0.70 1.42 Kurak
Ýç Anadolu 37.15 0.62 10.80 0.58 0.77 0.83 1.20 Kurak
D. Anadolu 48.87 0.58 9.63 0.57 0.75 1.04 0.96 Y.Kurak
Akdeniz 74.59 0.66 16.48 0.65 0.73 1.40 0.72 Y.Nemli
Ege 67.09 0.65 14.52 0.60 0.73 1.34 0.74 Y.Nemli
Marmara 66.62 0.73 14.05 0.52 0.94 2.05 0.49 Nemli
Karadeniz 97.90 0.72 12.82 0.44 0.97 3.31 0.30 Nemli
Aydeniz metodu ile Türkiye’nin uzun yýllýk verileri kullanýlarak yapýlan sýnýflandýrmada Konya, Karaman, Þanlýurfa ve Iðdýr çok kurak, Ýç Anadolu, Göller Yöresi, Güneydoðu Anadolu ve Van kurak, Ege Bölgesi ve Akdeniz’in kuzeyi yarý kurak, Karadeniz Marmara ve Akdeniz kýyýlarý ise nemlidir.
Aydeniz’e göre Türkiye Ýklimi (D.M.Ý.Klimatoloji Þubesi, 2004)
--------------------------------------------------------------------------------
Okunma: 102
Oy/Yorum: Rating:10 Votes:1 (Rating Scale: 1 = worst, 10 = best)
Tarih: 21.09.2006
Yazar/kaynak: Ramazan TARHAN
Yazar iletiþim: n/a
Gönderen: RamazanTarhan