G.Antep/ Nizip Dili Aðzý Hanek Þivesi lehçesi

[MDEMÝRCÝ]

Zirtik - eþek tekmesi

[M.KÜÇÜK]

Benim en küçük bilader 5 yaþýnda Bursaya geldi þimdi 25 yaþýnda, geçenlerde ammel beter dedim o ne dedi ya...

[makin]

Tabi bilmez maho , sen evde o uþakken konuþmamýþsýn oda örgenmemiþ senden , sen de get " ambel beter " ol , þimdi yazarken aklýma geldi bu "beter" haneðini benzeyen bir hanekte ingilazca da da var , "better " diye sanýrým bu ingilazlar bizden çalmýþlar. :-)

[mtokdemir10]

Algýn...Hastalýklý Mariz
Ayel... Eþ(Kadýnlar için)
Arýstak...Direkli tavanda duvar ile tavan arasýndaki boþluk
A diya...Ýþte orada
A ha ...Ýþte
Aðzýna ökünmek...Konuþmasýný alaylý bir biçimde taklit etmek.
Alahey basmak...Yüksek sesle koro halinde kýnama.
Bayak...(bayakleyin)Demin.
Biterge...Menfaat.
Balak...Paça(pantolon yada Þalvar için)
Geçmiþten günümüze NÝZÝP kitabýndan ilgimi çekenler alýnmýþtýr.devam edecek.

[mtokdemir10]

Cibeltmek :Þýmartmak
Cývýk :Sulu yemek
Cýmcýlýk :Sýrýlsýklam
Cýfýt :Yahudi
Camýz :Manda
Cahal :Cahil
Cücük çýkarmaz:Sebatsýz
Cýllýmak :Çamura yatmak.
Calba :Ýri yapraklý ot
Kaynak Geçmiþten Günümüze Nizip Kitabý.

[müslüm akpek]

Bu kelimelerin kökeni nereden çok merak ediyorum.

[mtokdemir10]

Çalacak :kibrit

[mtokdemir10]

Çul :Küçük kilim
Çangal :çengel
Çeltik :Zeytin posasý
Çaðýl :Çakýl
Çemkirmek :Mimikli sertçe cevap Ör:Ýt kimi Çemkirdi.
Çömelen :Rahatca oturup kalkamayan için Kullanýlýr.Ör:Çömelen oldu.
Dudu :Papaðan
Diþ : Düþ,Rüya.
Davar :Küçükbaþ hayvan
Dubara :Hile
Desese :Is,Hile ile Tuzak kurma.(kendimden Ekleme)
Dümbelek: Darbuka
Düyen: Dükkan
Diyek: Diyelim
Dey: Diyor
Demey: Demiyor
Dambýra :Saz
Dulda :Gölge
Dehdüþmek: Dikkat etmek
Dombalak :Takla
Debel debel düþmek:Acý ile çýrpýnmak.
Kaynak Ayný.

[mtokdemir10]

Elematmak :Büyükbaþ hayvana yem vermek.
El gün :El Alem.
Eriþmek :Þakalaþmak.
Endeze :Aletler.
Elleþmek :Tokalaþmak dokunmak
Ellehem-Elleam:Galiba.
Fatey :Fatma
Firengi :Anahtar.
Firez :Anýz
Fireze yayýlmak:Emeði boþa gitmek
Günülemek :Kýskanmak.
Gidiþmek :Kaþýnmak.
Gelin Bacý :Yenge.
Göpcük :Sigara izmariti.
Ayný kaynaktan devam.

[mtokdemir10]

ilenç :Yengeç
Ýrhan :Reyhan,Fesleðen
Ýbibik :Hüthüt kuþu
Ýdiþ(Ýðdiþ) :Enek
Ýðdiþ Etmek:Enemek
Ýrezil :Rezil
Ismarýç :Sipariþ
Istýfýl olun :Aranýzda halledin
Ýçirik :Mitil
Ýpçek,Ýbicek:Kura
Irgalamak :Hafifçe Sallamak
Horsunmak:Küçümsemek
Hýmsýmak :Bozulup kokuþmak
Hasýtlamak :Kýskanmak
Hayýr :Ýncir
Hörme :Haným
Herif :Evli erkek
Hanifi :Musluk
Hara :Nereye Neresi
Haneðin Uluðu:Gereksiz söz
Hafiye uvarda sabit sandýk
Hort :Çentik
Hallik :Havara taþ kýrýklarý
Kaynak G.G.Nizip Kitabý.

[mtokdemir10]

ilenç :Yengeç
Ýrhan :Reyhan,Fesleðen
Ýbibik :Hüthüt kuþu
Ýdiþ(Ýðdiþ) :Enek
Ýðdiþ Etmek:Enemek
Ýrezil :Rezil
Ismarýç :Sipariþ
Istýfýl olun :Aranýzda halledin
Ýçirik :Mitil
Ýpçek,Ýbicek:Kura
Irgalamak :Hafifçe Sallamak
Horsunmak:Küçümsemek
Hýmsýmak :Bozulup kokuþmak
Hasýtlamak :Kýskanmak
Hayýr :Ýncir
Hörme :Haným
Herif :Evli erkek
Hanifi :Musluk
Hara :Nereye Neresi
Haneðin Uluðu:Gereksiz söz
Hafiye uvarda sabit sandýk
Hort :Çentik
Hallik :Havara taþ kýrýklarý
Kaynak G.G.Nizip Kitabý.

[mtokdemir10]

Kuþtaðasý :Tavana yakýn pencere(Bece)
Kel kumkumu :Kertenkele
Kýzýl önlük :Yemek Borusu(Hayvanlarda)
Kubur :Tabanca kýlýfý
Kuþlukça :Sabah ile öðle arasýndaki zaman
Kuma :Bir erkekle evli iki kadýnýn birbirine göre durumu.
Kölük :Boynuzsuz keçi
Kürüz :Kulaðý normalden küçük keçi.
Karemet :Ýftira
Kennaa :Halbuki
Kummüz(kumbiz):Kambur
Kayim :Saðlamcý
Kakacý :Artçý
Kapama :Bulgur ve otla yapýlan pilav
Kanne :Þiþe
Kaypek :Kaygan, dönek
Kýç :Ayak
Kötek ayak
Köroðlu :Haným
Kelle :Eti yenen Hayvan baþý
Kestel :Melez
Karaf(Haraf) :Kuyu dolabý
Köynek :Fanila yerine giyilen bezden yapýlmýþ uzun iç giyeceði.
Karakol :Asmanýn kalýn dalý
Kahke :Simit
Kýyyýk :Çuvaldýz
Kurk :Kuluçka
Kulunç :Sýrt
Kubara býrakma:Ekili tarlayý çapalayýp bir süre susuz býrakma.
Kaynak:G.G.Nizip Kitabý.

[mtokdemir10]

Lengeri :Lerger(Lengeri yayvan tepsi olarak biliyorum Lerger nedir ben bilemedim)
Leymun :Limon
Livan :Sofa,Hol
Lazýmlýk :Çocuk oturaðý
Mýndar :Mýrdar
Mismil :Temiz
Mihdar :Muhtar
Mahsere :Ezim evi,pres(zeytin için)
Mayýs :Büyükbaþ hayvanlarýn taze pisliði
Mýraz :Heves
Mýhsýçtý :cimri
Meles köynek :Ýpek köynek
Mýccýk :Bataklýk çamuru
Müdü :Münafýk
Mecimek :Mercimek
Merem :Zira,Çünkü
Mýtýrýp :Mutrip,Çalgýcý
Muþtuluk :Sevindirici haber karþýlýðýnda verilen armaðan
Oklaa .Oklava
Örtme altý :Kemer altý
Namýs :Namus
Neçye :Kaç para,fiyatý ne?
Nahýr :küçükbaþ hayvan sürüsü
Nakör(Nöker) :Kuma
Neþel :Nasýl
Nare önmedolap
Nidiyn :Ne yapýyorsun?
Nedeyn :Ne diyorsun?
Nalbat :Nalbant
Pirpirim(pürpürüm):Semizotu
Peþkir :Havlu
Petek :Bulgur konan çamurdan yapýlmýþ sandýk
Palta : Balta
Pakla :Bakla
Pin :kümes
Petekevi :Kiler
Pir :Havuç ve Turp yapraðý
Pusmak :Saklanmak,Sinmek
Peþtimal :Peþtemal
Rafýk :Arkadaþ
Raðbý :Kapora

[mtokdemir10]

Söve :Kapýnýn yere dayanan sivri ucu
Sýndý :Makas
Suppa :Sýpa
Satýl :Madeni kova
Sarat :Büyük kalbur
Samsak :Sarýmsak
Suvarmak :Sulamak
Sakov :Ceket
Sille :Tokat
Silik yüzlü :Yüzü kýzarmaz,Utanmaz
Sýfat :Yüz ,Çehre
Salýklamak :Tarif etmek
Þýrpýtmak :Heveslendirmek
Þiþek :Koyunla kuzu arasý diþi kuzu
Þetil :Fidan
Þellek :Sýrtta taþýnacak yük
Þelleklemek :Sýrtlamak,pohpohlamak
Tiyek :Sebze kökü
Tuman .Don
Tay :Eþit,Denk
Tahým :Tarla arasý bölme
Toga(Taða) :Pencere
Teh(Tehek) :Yazýk
Tummak almak
Tahalak :Makara
Tus :Siper
Tusa yatmak :Bir þeyin arkasýna gizlenmek.
Kaynak Ayný.

[mtokdemir10]

Uþak :Çocuk
Uluk :Çürük
Yerimek :Yürümek
Yaðlýk :Büyük mendil
Yumak :Yýkamak
Yunmak :Yýkanmak
Yamýk :Þark çýbaný izi
Yülük :Týraþlý
Yirik :Yýrtýk
Yoorum :Yahu(yavrum'dan)
Yýlýndýrmak :Aralamak
Yeriþ getirmek:Baskýna gitmek
Zahre evi :Kiler
Zingil :Hamura batýrýlýp kavrulmuþ Bastýk
Zýbarmak :Ölmek
Zanturlu :Þatafatlý
Zýkkým,zukkum:Zehir
Yukarda Yedi günde yazdýklarýmýzýn hepsi Geçmiþten Günümüze NÝZÝP Kitabýndan
olduðu gibi alýnarak yazýlmýþ olup;Kitaba emeði geçen herkese Teþekkür eder Saðlýk
ve sýhat dilerim.