Bir çocuðun hiçbir müdahale olmadan kendi diliyle henüz kavramlaþmayan kelimelerle Allah’ý tasvir etmesinin güzelliðini kýzým Zerha’nýn tarifinde gördüm.Ýman esaslarýný konuþtuðumuz aile sohbetinde imanýn ilk basamaðý olan ‘Allah’a iman’ýn çocuk zihninde ne mana ifade ettiði,Allah denildiðinde nasýl bir var(lýk) tasavvur ettiðini sordum kýzýma.Utanarak, sýkýlarak ama söylemek zorunda olduðunu da ifade ederek baþladý tarifine;
“Bana göre Allah baþýnda büyük bir kavuðu olan,üstüne uzun entarisi cübbesi olan, kalýn ve gür sakallarý ve mavi gözleri olan biri.Boyu da uzun!” Evet bu Zehra’mýn tarifi.Baþlýðý da bu sebepten ‘Zehra’mýn Allah’ý’ olarak deðil de ‘Zehra’mýn Tanrýsý’ olarak tayin ettim.Çünkü tanýmlanan bir varlýk artýk ‘Allah’ olmaktan çok ‘Tanrý’ olarak tanýmlansa yeridir.Ýhata edilen,tanýmlanan dahasý detaylarýna kadar tasvir edilen bir varlýk Allah olamaz diye düþünüyorum.Allah’ýn bir çocuðun idrakinde bu þekilde tasviri hiç kuþkusuz ki;diðer bütün çocuklarýmýz için de geçerli.Nitekim büyük kýzým da kardeþinin tarifi karþýsýnda tebessüm ederek; “ biz de çocukken baþka þekilde de olsa Allah’ý kendimizce tasvir ederdik.” Dedi.O ara kendi çocukluðuma gittim.Beni çevreleyen o minik köy ve 70’li yýllarýn sosyo-kültürel ortamýnda nasýl bir Allah tasavvur ettiðimi hatýrlayamadým doðrusu.Zehra’nýn tasvirinde öne çýkan unsurlar en kestirme yoldan bir padiþah,bir kral tasviriydi.Osmanlýnýn son zamanlarda yeniden ihya edilmesi,izlediði çizgi film kahramanlarý v.b. unsurlar Allah tasvirinde Zehra’mý besleyen unsurlardý kuþkusuz.O an aklýma deðiþik Müslüman ülkelerde yaþayan ve deðiþik sosyo-kültürel ortamlarý teneffüs eden dahasý,acý,savaþ,emperyal baskýlar altýnda yaþayan çocuklarýn Allah tasavvuru geldi aklýma.O yavrularýn zihinlerindeki Allah’ýn daha baþka þekillerde tasvir edildiði muhakkak.
Büyüklerin daha çok tenzihe yakýn tavsifleri ne kadar tabii ise,çocuklarýn teþbihe yakýn tasvirleri de o kadar doðaldýr.Bu zeminde büyüklere düþen görev tenzih ettiklerinin teþbihe konu olduðunu hatýrlarýndan çýkarmamalarý,inandýklarý Allah adýna, hayat içinde icra ettikleri bütün müktesebatlarýnýn çocuklar için Allah tarifini besleyen unsurlar olduðu gerçeðini unutmamalarýdýr.
Bir adým daha ileri giderek,Zehra’larýmýzýn Allah telakkisinde yetiþkinler olarak nasýl rol aldýðýmýzý öðrenme sadedinde;
Peki kýzým bu senin mavi gözlü Tanrý’n insaný nasýl sever?O’nun için; Seven,acýyan,merhamet eden… diyoruz bunu nasýl anlýyorsun ? diye sordum.Cevap hayli ilginçti.
“Annemden dolayý biliyorum.Annem bana kýzmýyor,beni seviyor Allah da beni seviyor.” Soru sevgi ile merhamet konusunda yönlendirilmiþ bir soruydu.Muhatabýmýn çocuk olmasýndan hareketle bu iki kavramý öne çýkardým.Allah(c.c.)ýn diðer sýfatlarý için de ayný yaklaþýmýn olacaðýný dikkate aldýðýmýzda, biz büyüklerin çocuklarýmýzýn din tasavvurunda model roller olduðumuzun hangi boyutta olduðu da aþikar ve bir o kadar da önemli.Mesela Allah(c.c.)ýn ‘El Adil’ adalet sahibi olduðunu çocuðumuzdan istediðimizde bizim aile içindeki adalet anlayýþýmýz baþta olmak üzere,sokaðýmýzýn,köyümüzün,mahallemizin…bu sýfatýn görünür kýlýnmasýnda nasýl baþat unsurlar olduðunu da görmemiz gerekiyor.Teþbihte hata olmaz kabilinden söylersek;bizler adeta Allah’ýn yeryüzündeki aynalarý gibiyiz!Resullerin model þahsiyet olarak bizlere sunulmalarý da dikkate alýndýðýnda olayýn boyutlarý vuzuha kavuþmakta.Hele buna “Allah’ýn ahlaký ile ahlaklanmak” kavlini de eklersek mesele anlaþýlacaktýr sanýyorum.Durum böyle olunca Doðu Anadolu,Güneydoðu Anadolu,Karadeniz bölgelerimizde belirgin bir þekilde öne çýkan çocuklar arasýnda erkeklerin kayýrýlmasý,miras konusunda kýz çocuklarýnýn haklarýnýn neredeyse yok mesabesinde olmasý!evlatlarýmýzýn zihninde farklý bir adalet anlayýþý doðurmaktadýr.Bu v.b. kavramlarla hayat içindeki ülfet ile ünsiyetimiz dinin sonraki nesillere aktarýlmasýnda büyük önem arz etmektedir.
Zehra’mýn cevabý önümüzü aydýnlattý doðrusu.O minicik idraklerin nasýl oluþturulduðunu,bu oluþum sürecinde dahlimizin boyutlarýný gördüm.Ben Zehra’mýn Tanrý’sýný sevdim doðrusu.Zehra’mýn,Zehra’larýmýzýn Tanrý’sýnýn kendisini bize bilebileceðimiz kadarýyla tavsif eden Allah(c.c) inancýna dönüþmesi için O’na dua ediyorum.Bizden kaynaklanan çirkinliklerle din ile diyanetleri hakkýnda menfi kanaat sahibi olan her çocuktan da kalbi manada özür diliyorum.Çocuklarýn bu yorumu anlayacak seviyeye geldiklerinde ayný dikkat ile rikkati taþýmalarýný da yüce mevladan niyaz ediyorum.