Zeytincilerin 11 yýllýk özlemi (UZK)

[opera27]

Zeytinyaðýnýn da desteði ile grip belasýndan kurtulmaya çalýþýrken dostumuz Murat Narin aradý. Türkiye’nin Uluslararasý Zeytinyaðý Konseyi (UZZK)’ne yeniden üye olmasýný saðlayacak yasa tasarýsýnýn meclisten geçtiðini müjdeledi.
Murat’ýn da iþaret ettiði gibi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu 1 Aralýk Salý günü zeytincilik sektörü açýsýndan tarihi bir karara imza attý.
Türkiye’nin yeniden Uluslararasý Zeytinyaðý Konseyi’ne üye olmasýný öngören yasa tasarýsýný oybirliði ile kabul etti.
TBMM’de kabul edilen ”2005 Uluslararasý Zeytinyaðý ve Sofralýk Zeytin Anlaþmasýna Katýlmamýzýn Uygun Bulunduðuna Dair Kanun Tasarýsý” ile Türkiye, 1998’de ayrýldýðý Uluslararasý Zeytinyaðý Konseyi(UZK)’ne yeniden üye olacak.
UZK üyeliði Türkiye için neden önemli?
Bu soruya yanýt vermeden önce UZK’ yý biraz tanýmakta yarar var.
Uluslararasý Zeytin Konseyi (UZK) olarak 1956’da kuruldu. Birleþmiþ Milletler’ in öncülüðünde kurulan ve ülke bazýnda üye kabul edilen Konsey’in merkezi , dünyanýn en büyük zeytin üreticisi olan Ýspanya’da.
2006 yýlýnda adý Uluslar arasý Zeytinyaðý Konseyi olarak deðiþtirildi. Zeytin ve zeytinyaðý konusunda dünyanýn en etkili kuruluþu olan Konsey’e Arnavutluk, Arjantin, Portekiz, Cezayir, Belçika, Mýsýr, Fransa, Ýngiltere, Yunanistan, Irak, Ýran, Ýtalya, Ürdün, Fas, Ýspanya, Tunus, Ýsrail, Lübnan, Libya, Suriye, Montenagro(Karadað), Hýrvatistan, ve Sýrbistan üye.
Ýspanya, Ýtalya, Yunanistan, Tunus ve Suriye gibi zeytincilikte dünyada söz sahibi ülkelerin tamamýnýn üye olduðu Konsey’de Türkiye’nin yer almamasý çok büyük eksiklikti.
Kaldý ki, Türkiye, UZK’ ya üye olduðu 1963’ten 1998’e kadar konseyin teknik desteði ile zeytincilikte ciddi atýlýmlar yaptý. Zeytin ve zeytinyaðýnda dünyada tanýnan bir ülke oldu. 1980’li yýllarda Tariþ Genel Müdürlüðü görevini üstlenen Ahmet Çetinbudaklar, bir dönem UZK baþkanlýðý yaptý.
Yýllar sonra, 1998’de dönemin hükümeti ve özellikle de Dýþ Ticaret Müsteþarlýðý bürokratlarýnýn iþgüzarlýðý yüzünden Türkiye, konseyden ayrýldý. Ayrýlma gerekçesi ise hiç de inandýrýcý deðildi. Türkiye’nin yýlda 500 bin dolar aidat ödediði konseyin hiçbir faydasýný görmediði, bu para ile Türkiye’nin zeytinyaðýný kendisinin tanýtacaðý ifade edildi. Baþka gerekçeler de öne sürüldü.
Fakat, gerekçesi ne olursa olsun zeytin ve zeytinyaðý sektöründe hiç kimsenin onaylamadýðý bir kararla Türkiye konseyden ayrýldý.
Ayrýlma kararýna tepki olarak 1998’de Türkiye’de ulusal bir konseyin kurulmasý için çalýþmalar baþlatýldý. Bu çalýþmalarýn ana hedefi Türkiye’yi bir gün yeniden UZK’ ya üye yapmaktý. Bir avuç zeytin gönüllüsünün çabalarý ile baþlayan bu çalýþmalar Ulusal Zeytin ve Zeytinyaðý Konseyi (UZZK)’nin kurulmasý ile sonuçlandý.
Türkiye, tam 11 yýl UZK’ dan ayrý kaldý. UZK’ nýn yaptýðý tanýtým çalýþmalarýnda yer alamadý. Tariþ Zeytin ve Zeytinyaðý Birliði’nin çabalarý ile birkaç yýl önce iliþkiler yeniden kuruldu. Konsey’in üst düzey yöneticileri Türkiye’ye gelip gitmeye baþladý.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyaðý Konseyi, Türkiye’nin yeniden UZK’ya üye olmasý için yoðun çaba gösterdi. Ege Zeytin ve Zeytinyaðý Ýhracatçýlarý Birliði, Tariþ Zeytin ve Zeytinyaðý Birliði, Marmarabirlik, zeytin üretiminin yapýldýðý illerdeki oda ve borsalar, yerel yönetimler, Tarým ve Köyiþleri Bakanlýðý ve diðer ilgili bakanlýklar baþta olmak üzere zeytincilikle ilgili kamu ve özel sektörün büyük bölümü geçen bu 11 yýllýk sürede yeniden üyelik için emek harcadý.
Sonunda, Türkiye’nin yeniden UZK’ ya dönüþünü saðlayacak yasa tasarýsý TBMM’de oy birliði ile kabul edildi. Meclisteki görüþmeler sýrasýnda zeytinciliðin sorunlarý bir kez daha ayrýntýlý olarak tartýþýldý. Ýktidar ve muhalefet partilerinin temsilcileri zeytinciliðe verilen desteðin yetersizliðinden yakýndý. Umarýz bu konuda da oybirliði ile destekler artýrýlýr.
Türkiye UZK’dan ayrýldýðý 1998’de ilk kez zeytinyaðýna prim desteði vermeye baþladý. O yýl verilen destek 0.40 dolardý. Bu yýl açýklanan destek 25 kuruþ. Avrupa Birliði’nde, komþumuz Yunanistan’da destek 1 Avro’nun üzerinde.
Zeytincilik sektörü açýsýndan son derece önemli olan ve 11 yýllýk özlemi sona erdiren karar, Türkiye zeytinciliðinde yeni bir dönemin baþlangýcý olacaktýr. Ayrýca yeniden yapýlanma sürecindeki Uluslararasý Zeytinyaðý Konseyi’nde Türkiye’nin yeniden üye olmasý konsey açýsýndan da önemli bir kazaným olacaktýr. Çünkü, geçen 11 yýllýk süreçte, Türkiye zeytin varlýðýný 90 milyon aðaçtan 160 milyon aðaca ulaþtýrdý. Ýspanya’dan sonra dünyanýn ikinci büyük zeytin ve zeytinyaðý üreticisi olma hedefi ile çalýþmalarýný sürdürüyor.
Özetle, Türkiye’nin UZK’ya dönüþü iki taraf için de muhteþem olacak.

[müslüm akpek]

Ben bu olayý yeni duydum, UZK dan ayrýlmak nasýl bir mantýk anlamadým Ýran,Irak bile oradayken bizim bürokratlar nasýl oluyorda UZK dan ayrýlma kararý almýþlar hayret, neyseki yanlýþtan dönülmüþ ve yeniden üye olabileceðiz.

Ancak bazý sorularým var, Meclisten bu karar çýkmýþta bizi yeniden aralarýna alacaklarmý?
Birde bu 500 Bin dolar aidat niye, bu kadar yüksek bir aidatýn sebebi nedir, sonuçta herkes karlý çýkýyor bu iþten, neredeyse 23 ülke üye bizide alýrlarsa 24 olacak buda 12 milyon dolar yapar bu kadar para nereye harcanýyor, yoksul ülkelere zeytin fidaný yada teknik desdek mi saðlanýyor, ben UZK nýn iþlevini merak ettim doðrusu.