Sofi Kimdir?

[Mustafa Bilici]

Çoðu insan zanneder ki sofilik çok ilim ve menkýbe bilmekle olur. Öyle deðildir. Bunlarý bilmenin elbette faydasý vardýr ama esas olan bildikleriyle ahlâkýný güzelleþtirmektir. Sofi, mürþidinin kemalâtýndan aldýðý ölçüde olgunlaþýr, iyi olur. Allah Tealâ buyurur: “Erkek ve kadýn mümin olarak kim iyi bir amel iþlerse onu mutlaka güzel bir hayatla yaþatýrýz.” (Nahl, 97)

Þu halde Allah yolundaki sofinin yetiþmiþliðinin ölçüsü, terazisi vardýr. Herkes kendini o terazide tartsýn. Allah’ýn ilminden, büyüklerin kemalâtýndan kendisinde ne kadar güzel sýfat ortaya çýktýysa iyidir. Güzel vasýflar oluþmamýþ, günahý hayrý karýþtýrmýþ ise aldanmýþtýr. Onun için “Yirmi senelik, otuz senelik sofiyim!” demekle olmaz.

Sofiliðe girdiðinde yüz çeþit günahýn varken bunu otuza, yirmiye indirebildinse sofilik olur. “Kâmil þeyh buldum!” demekle de her þey hallolmaz. Böyle olsaydý peygamberlerin oðullarý peygamber, gavslarýn oðullarý hep gavs olmasý gerekirdi. Hatýrlamak lazým, Nuh Aleyhisselam’ýn oðlu Kenan babasýnýn gemisine binmemiþtir.

Allah, kâmil sofinin kemalâtýný, yemeye, içmeye, çaya, sohbete, ilahiye deðil, amel-i salihe, itaate baðlamýþtýr. Tasavvuf büyüklerinin söylediði gibi yeme, giyme, evlenme, barýnma ihtiyaç oranýnda olursa dine uygundur. Ýslâm’ýn hakikatine aykýrý deðildir. Bu dünya hazlarýndan uzak kalmak mümkün olsaydý, insan onlarý terketmeyi, faydalanmamayý fýrsat bilirdi. Lakin insan, bedeninin gücünü, sýhhatini korumaya muhtaçtýr.

Ýnsan, yemekle, içmekle, uyumakla sýhhat kazanýr. Bedene iyi bakýlýrsa Allah’a itaat ve ibadetini de güzel yapar. Beden týpký bir binek gibidir. Bakýlmaz, harap býrakýlýrsa dünyaya da ahirete de yaramaz. Ýslâm’a uygun þekilde yemek içmek, evlenmek, barýnmak makbuldur. Ýslâmî ölçülere uymazsa vebal olur.

Kiþinin kendisini ilgilendirmeyen iþlerden, mevzulardan uzaklaþmasý da güzel müslüman oluþundandýr. Kendisini ilgilndirmeyen boþ meselelerle ömrünü tüketenler ziyan içindendir. Kendisini ilgilendiren Ýslâm hükümlerine göre hayatýný tanzim etmesi gerekir.

Müslüman, aile hukukuna bu hükümlere göre dikkat eder. Rýzkýný kazanmasý, kimseye muhtaç olmamasý onun en büyük saadetidir. Muhtaç olanlara yardým etmek ise müminin yapacaðý en güzel iþlerden biridir.

Sofi iyi bilmelidir ki, iþin esasý yaratýlýþýmýzdaki nefsi terakki ettirmektir. Eðer nefsler terakki etmeseydi Allah bizi bununla mükellef kýlmazdý. Nefsi terakki ettirmek, nefs-i emmareden levvameye, mülhimeye vs. geçmekle olur.

Nefs, evin kirliliði gibi süpürgeyle temizlenmez. Nefsin sýfatlarýný deðiþtirmek gerekir. Ýnsan nefsini güzel ahlâk, ibadet ve taat ile temizlerse terakki eder. Nefs, yaratýldýðý sýfatla kendi haline býrakýlýrsa ahsen-i takvim (en güzel yaratýlýþ) sýrrýndan uzaklaþýr, esfel-i sâfilîne (aþaðýlar aþaðýsýna) düþer.

Allah Tealâ buyuruyor: “... Bir toplum kendilerinde bulunan özellikleri deðiþtirinceye kadar, Allah onlarda bulunaný deðiþtirmez. Allah bir topluma kötülük diledi mi, artýk onun için geri çevrilme diye bir þey yoktur. ...” (Ra’d, 11)

Bunun gibi, insan kötü ve çirkin hallerini deðiþtirip Allah’ýn rýzasýna uygun hale getirmedikçe sofi olmaz. Kalb-i selime ulaþmanýn birinci yolu da gayret etmektir. Dinini kendi aklýna göre deðil, ilmihal kitaplarýnda alimlerin bildirdiði gibi yaþayýp, tasavvuf ilminin de usullerine göre vazifelerini yerine getirmektir.

Mehmet ILDIRAR • 126. Sayý

[m altay]

ellerine saðlýk çok güzel bir metin
içindeki bilgiler boþ deðil

[müslüm akpek]

Ben istesem sofi olabilirmiyim, yaþým elli ama??

[Ramazan Tarhan]

Mustafa ilk önce Sofi ile Sufi'yi birbirinden ayýrt etmek gerekir.Sofi,tasavvuf ile uðraþan kiþiye verilen addýr.Yani tasavvuf müziði icra eden kiþiye de sofi denilir.Dergah ve misafirlerine hizmet eden kiþiye de sofi denilir..Sufi ise katýksýz saf iman eden kiþidir.Ýmanýn üç merhalesi vardýr..Kur'an-ý Kerim'de Maun suresinde geçen ilmel yakin-aynel yakin ve hakkal yekin mertebeleri imanýn baþlýca ölçütleridir.Ýlmal yakin bilgi olarak iman etmektir.Yani dil ile söylemektir.Yan duyulan ve ögrenilene göre akledip tamam kabul ettim ve iman ettim manasýndaki imandýr.Aynal yakin ise görerek iman etmektir.Þahid olmaktýr.Akýl ve bilgi ile tamamlanan iman görme ile daha da yüksek bir seviyeye ulaþýr.Hakkal yekin ise tadarak iman etmektir.Yani imanýn en üst kademesidir.Basit bir örnek vererek bunu izah edebiliriz.Mesela hayatýnda hiç ateþ görmeyen bir insana ateþin varlýðýný anlatýn.O insan ikna olur ve ateþin varlýðýný kabul ederse ilmal yakin seviyesinde imana sahip olur.Daha sonra o insanýn yanýnda ateþ yakarak bizat alev ve dumanlarý gösterirseniz o insan hakkal yakin bir þekilde ateþi görmüþ olur.Yani görerek inandýðý þey daha da kuvvet kazanýr..Bir de bu ateþ neyin nesidir deyip merak ederse eline aldýðý bir köz ile o ateþin tadýna baktýðýnda iþte bu da hakkal yakin imandýr..Týpký cehennem ateþine duyulan iman gibi..Ýþte Sufi demek Hakkal yakin mertebesinde iman eden kiþidir.Katýksýz ve saf..duru ve temiz bir þekilde.Gelelim Müslüm AKPEK'in sorusuna..Bence onun imaný henüz ilmal yakin mertebesindedir.Hatta bazen bunda bile tereddütlere düþmektedir.Ama neden olmasýn..aynal yakin ve sonra da hakkal yakine ulaþýp sufi olabilir...Ama asla sofi olamaz..Çünkü o sofileri sevmez..ben de pek sevmem...

[dervisdörtbudak]

Ben istesem sofi olabilirmiyim, yaþým elli ama??

Yaþýn önemi yokta, bu kafadan! seninki zor müslüm abi.

[xxhidayet]

Suf...sufi...Sofi....??? (Kelime manasý esas alýnarak..)
SUF kelime itibariyle yünlü demek olup eskiden yünlü elbise giymek tevazu iþareti sayýlýrdý.Çünkü bugünkü gibi apre ve fiksaj iþlemleri ile yünü yumuþatma imkaný olmadýðýndan yünlü elbiseler insan vücudunu tahriþ eder,pamuklu ve ipekliler kadar rahatlýk vermezdi.Sufiler Hz. MUSA as. nýn yünlü giydiði rivayetleri esas alýnarak suf giymeyi adet olarak benimsemiþlerdi.Zira Ýbn Mesudun rivayetine göre Hz.PEYGAMBER(SAV) buyurmuþtur ki:”MUSA RABBINA mülaki olup O-nunla konuþtuðunda üzerindeki elbisesi,cübbesi pantolonu ve baþlýðý hep yündendi.(týrmizi-libas-10)
RABBÝYLE mülaki olmaya gitmiþ büyük bir peygamberin yün libas giyme geleneði HZ PEYGAMBER(SAV) ve ashabýnda da devam etmiþ,abid ve zahid kimselerin geleneksel kisvesi haline gelmiþtir.Hatta bu yüzden hicri ikinci asýrdan itibaren abidler yünlü giyen manasýna gelen “sufi” lakabýyla anýlmýþ ilimlerine de ayný kökten tasavvuf denilmiþtir.

Kelime yapýsý itibariyle incelediðimiz suf,sufi ya da sofi mufhumu Kur-an da geçmemekle birlikte anlatýlmak istenen Kur-an da övülen takva sahibi kiþiler için kullanýlmaktadýr.taklit ehli olmayan velilere ve velayetinde yüksek kemalat seviyesine ulaþanlara sufi denir; çünkü bu kelimenin çok geniþ ve yüksek bir manasý vardýr.Zira manasý sözlerle deðil yaþamla anlaþýlacak ölçüdedir.
Ýmam Kuþeyri ks. : “bu isim halleri ve yollarý meþhur veliler topluluðuna verilmiþ bir lakaptýr” (Kuþeyri-risale-2-550)buyurmuþtur.
Tasavvuf terbiyesinde bir mürþit elinde manevi terbiyesini tamamlayan ve takvaya ulaþýp olgun mümin olan kiþiye veli ya da sufi denir.
Sühreverdi(ksa.) “Kur-an-ý Kerimde sufi ismi yoktur.Ancak bunun yerine mukarrebun kelimesi kullanýlmýþtýr.(suhreverdi-gerçek tasavvuf-16)
Sonuç itibariyle takva sahibi olabilmek (muttaki) ve ALLAH-u TEALAYI bilmek (marifetullah) için tasavvuf yoluna girenlere halk “sufi” veya yaygýn tabiriyle “sofi” demiþlerdir.Lakin bu isimler mecazidir;hakiki manasýnda deðildir.Çünkü “sufi” ismi terbiye iþinin baþýnda olanlara deðil,sonunda olanlara ve Kur-an-ý Hakimin ifadesiyle “muttaki” sýfatýný alan kamil Müslümanlara verilen isimdir.

[xxhidayet]

Ben istesem sofi olabilirmiyim, yaþým elli ama??

Cevabý alabildin mi abicim..?!!

[Ramazan Tarhan]

Yaþýn önemi yokta, bu kafadan! seninki zor müslüm abi.

derviþ kafa derken ))

[dervisdörtbudak]

Arkasýna ünlem koydum. kim ne anlar orasýný bilmem

[müslüm akpek]

Benim sufi yada sofi olabilmem için kýrk fýrýn ekmek yemem gerektiðini kendimde biliyorum, bu sorunun amacý kendini sufi yada sofi görenlerin biraz daha düþünmelerini saðlamaktý, hepiniz saðolun varolun.

[xxhidayet]

Benim sufi yada sofi olabilmem için kýrk fýrýn ekmek yemem gerektiðini kendimde biliyorum, bu sorunun amacý kendini sufi yada sofi görenlerin biraz daha düþünmelerini saðlamaktý, hepiniz saðolun varolun.

O nasýl söz abicim; Rab'bim ancak ve ancak amellerimize ve kalbimize bakar...

[müslüm akpek]

Yok ya nerde benim sofi mofi olmam, mümkün deðil.

[Ramazan Tarhan]

Yok ya nerde benim sofi mofi olmam, mümkün deðil.

Bence kapasite var sende.Zaten bu erdemlik sufi olabilirligin almetidir.Hem gizli sufi de olabilirsin...ben bi sürü gizli chp li sufi tanýyorum..

[müslüm akpek]

Ver gazý heheeee.

[xxhidayet]

Yok ya nerde benim sofi mofi olmam, mümkün deðil.

Biþr-i Hafi (r.alyh.) Hazretlerinin hayatýný okumanýzý tavsiye ederim...