16. yy Nizip, Rumkale, Birecik Nufusu

[yusuf]

KAZA-I BÝRECÝK
Köyün adý
Nefs-i Birecik
Nahiye-i Mezbur
Nahiye-i Surûc
Cemaat-i Dünbalî
Cemaat-i Berâzî
Hane
49.5
12
5
1

Býrecik-ýn Mahalleleri

Mahalle-i Medrese
Mahalle-i Merkez
Mah. Bâb-ý Halep
4
12
2
Yekûn: 67 J Baki: 62 ve rub'
KAZA-Ý RUM - KAL'A
Kövün adý
Nefs-i Rum-kal'a
Enhaþ
Hüseyin Ali
Hüseyin
Halfeti
Kefer Kâb
Tâb-ý Atik ma'a
Teli ve Ma'an
Alak
Erðan
Yekûn: 20
Hane
3
1
1
1,25
0,75
1
1,5
1
1
Kövün Adý
Aranî
Arah
Aktemuri
Venne
Kefer Hâb
Kelik
Bilasuz
Bilâs
Arratân
Hane
0,50
1,5
1
0,50
0,50
1
0,25
0,25
3

1616 TARÝHLÝ HALEP AVARIZ-HANE DEFTERÝ

283

Kövün adý

Nizib
Havrancýk
Sucuk
KeferTût
Haramoðlu
Çerkeþ
Kefere
Kanye
Kerkes
Gevrek
Þer'a
Þeybek
Murc-i Hums
Haraylus (?)
Selselî
Güdavir
Kefer Benek
Görmüþ
Alagöz
Belkeri
Kantara
Gürbüz
( )
Zan
Mukbilî
Gemrek
Kersenttaþ Timar
Yekûn:37

5

Hane

6,5
1
0,50
0,50
0,50
1,5
1
0,25
0,50
0,50
0,50
1
0,50
1,5
0,50
0,50
0,50
0,50
0,50
0,50
0,50
040
0,50
040
1
0,50
0,50
KAZA-I NIZIB
Kövün Adý
baki: 0,25 Konaca Bük
Sakýt
Ýkizce
Siyaka
Hasnuz
Peyamluca
Darbük
Ýncirlice
Kara Cürun
Neccâr
Günlüce
Maðaracýk
Bu seyre (?)
Sabrîn
Aðcakend
Furûn
Narlýca
Karmit Has
Kefer Þeyh
Ferrîn
Nuhi
Karmit-i Timar
Zaðim
Allûr (?)
Kara Ali
Tel Ma'ar
Filcan

not: affiniza maruren burda gece 1, ayrinti, duzenleme ve isimleri yarin nakledecegim. Osmanli Halep(Avariz hane defteri) arsivinden alintidir

[müslüm akpek]

Güzel bir araþtýrma, Kaynak neresi onuda belirtirmisin.

Bizim Ançeket dediðimiz, kayýtlarda Akçakent geçen köyümüzün ismi burada Aðcakent geçiyor, bunlarýn hangisi doðru acaba.

[oktay.cankesen]

Osmanli Halep(Avariz-i hane defteri) arsivinde bizim köyde kayýtlýmý acaba nerden ulaþabiliriz

[müslüm akpek]

Oktay sizin köyü adamdan saymamýþlar galiba.

[oktay.cankesen]

Evet müslüm abi bende saydýrmak için ugraþýyorum

[YusufSerce]

Degerli hemsehrilerim, halu hazirda basta sevgili adminimiz Akif bey olmak uzere onde gelen zevatla hararetli 'ozel' mesajlasdigimiz cun bu konuya el atamiyorum)) Ancak en kisa zamanda ozellikle Osmanli hakimiyetinden 20. yy'a kadar olan kisimlari derleyip sizlere ulastiracagim. Ondan kelli Abbasiden Sumerlere kadar uzanan genis yelpazede ulasabildigim kaynaklari sizlere aktaracagim.

Bu arada Muslum abi, koyumuzun adi(sonunda beni de Akcakent'li yaptiniz) Akcakenttir! Harf ve soylenis fakrliliklari ozu etkilemez ve Ak=ag=kent turemistir. Ancakent ise halk agizli soylemidir! Ustte 'koylerini bulamayanlar' o zamanlarda koylerinin varolmadigindan emin olabilirler. Cunku bu evraklar titizlikle hazirlanmistir

[müslüm akpek]

Bu arada Muslum abi, koyumuzun adi(sonunda beni de Akcakent'li yaptiniz) Akcakenttir! Harf ve soylenis fakrliliklari ozu etkilemez ve Ak=ag=kent turemistir. Ancakent ise halk agizli soylemidir! Ustte 'koylerini bulamayanlar' o zamanlarda koylerinin varolmadigindan emin olabilirler. Cunku bu evraklar titizlikle hazirlanmistir

Bu bilgi için teþekkür ederim, Yusuf kardeþim.

[fsoyarik]

Zergil köyü nerede.Selamlar

[fsoyarik]

SOYAÐACINI ARAÞTIRMAK ÝSTEYENLERE TAVSÝYELER
[Bu sayfadaki bilgiler, T. C. Baþbakanlýk Devlet Arþivleri Genel Müdürlüðü, Osmanlý Arþivi Daire Baþkanlýðý, Arþiv Uzmaný Ahmet Kýlýç'tan derlenmiþtir.
Kendisine teþekkürü borç biliriz.]
Soyaðacý araþtýrmasý yapmak isteyenler metod olarak öncelikle günümüzden geriye doðru gitmelidirler. Bu konudaki en önemli kayýtlar nüfus kayýtlarýdýr. Öncelikle gidilecek yer kiþinin baðlý olduðu nüfus idaresidir. Nüfus kütüklerinde cumhuriyet dönemi kayýtlarýnýn hepsine ulaþmak mümkündür. Cumhuriyet öncesi nüfus kayýtlarýna ise "Atik Nüfus Defterleri" diye adlandýrýlan kayýtlarda rastlanýlabilinir. Cumhuriyet dönemi öncesi kayýtlarý türlerine göre þöyle sýralayabiliriz:
I- Nüfus Sayýmlarý ve Nüfus Defterleri
II- Temettüat Defterleri
III- Tapu-Tahrir Defterleri
IV- Sicill-i Ahval Kayýtlarý
V- Biyografik Eserler
VI- Vakýf Belgeleri
VII- ATASE Genelkurmay Arþivleri
I- Nüfus Sayýmlarý ve Nüfus Defterleri
-1831 Sayýmý (II. Mahmut Dönemi)
-1841 Sayýmý (Abdülmecit Dönemi)
Bu iki sayýmla ilgili kayýtlara Osmanlý Arþivinin tasnifi tamamlanmýþ fonlarý arasýnda henüz rastlanmamaktadýr. Bu yüzden bu defterlere ulaþma imkanýmýz þimdilik yoktur.
-1894 Sayýmý (II. Abdülhamit Dönemi)
-1904 Sayýmý (II. Abdülhamit Dönemi)
II. Abdülhamit Döneminde yapýlan bu sayýmlar Osmanlý dönemi nüfus Kayýtlarýnýn en esaslý ve düzenli olanlarýdýr. Ayrýca MERNÝS Projesi kapsamýnda yer alan ilk kayýtlardýr. MERNÝS Projesine göre isteyen herkes 1800'ün sonlarý ya da 1900'ün baþlarýna kadar olan soy bilgilerine ulaþabilme imkanýna sahip olacaktýr. Þu anda MERNÝS Projesinin bir sonucu olarak il ve ilçe nüfus müdürlüklerinden ve ayrýca Ýçiþleri Bakanlýðý Nüfus ve Vatandaþlýk Ýþleri Genel Müdürlüðü'nden þecere bilgileri öðrenilebilmektedir.
- Ara Nüfus Sayýmlarý (Nüfus Ceride Defterleri)
Bunlar ana nüfus sayýmlarýna ek olarak yapýlan 6 aylýk doðum ve ölüm kayýtlarýný içeren nüfus yoklama kayýtlarýdýr ki Osmanlý Arþivinin deðiþik fonlarýnda Nüfus Ceride Defterleri olarak rastlanmaktadýr.
- Bölgesel Sayýmlar (Atik Nüfus Defterleri)
1904 öncesi bölgesel olarak yapýlan sayýmlardýr. Ýl nüfus müdürlüklerinde bu kayýtlara ulaþýlabilmektedir. Ne yazýk ki bunlarýn önemli bir bölümü savaþlar ve yangýnlar nedeniyle günümüze ulaþmamýþtýr.
II- Temettüat Defterleri
1840'lardan sonra tutulmaya baþlanan kayýtlardýr. Yapýlan Nüfus sayýmlarýnda tespit edilen kiþilere ait mal varlýklarýný belirlemeye yönelik çalýþmalarý ihtiva eder. Osmanlýnýn doðu vilayetlerini kapsamamaktadýr.
III- Tapu-Tahrir Defterleri
Osmanlýnýn ilk dönemlerinden itibaren tutulmaya baþlanan bu defterler 5 yýlda bir yenlenmiþ olup bu kaynaklarda kiþi ve cemaat adlarýna rastlanmaktadýr. Köylerin gelir gider durumunu ve bazen hane sayýlarýný bildirmektedir. Bu kaynaklarda geçen kiþi adlarý lakaplarla birlikte yazýlmadýðýndan soyacaðý araþtýrmalarýnda çoðu zaman önemini yitirmektedir.
IV- Sicill-i Ahval Kayýtlarý
Genel Olarak 1879-1909 tarihleri arasýnda II. Abdülhamit Döneminde Osmanlý Devletinde Görev almýþ memurlara ait hal tercümeleridir ki bu kayýtlarda isim, mahlas, künye, baba ismi, sülalesi, göreve baþlayýþlarý, tahsil durumlarý, liyakat ve ehliyet dereceleri, gayrimüslim ise milliyeti yer almaktadýr. 92000 memurun sicil kayýtlarý 201 defterde toplanmýþtýr.
V- Biyografik Eserler
Osmanlý Döneminin önemli kiþilikleri hakkýnda bilgi veren çok sayýda biyografik eser çalýþmasý yapýlmýþtýr. Bunlar; Genel, Sadrazamlar, Þeyhülislamlar, Ulema, Kabdan Paþalar, Reisülküttablar, Hattatlar, Þuara Tezkireleri olmak üzere guruplandýrýlýr. (Eser adlarý için bkz. Mübahat S. Kütükoðlu-Tarih Araþtýrmalarýnda Usul)
VI- Vakýf Belgeleri
Elinde vakfiyeleri olan kiþiler bu vakfiyeler yardýmýyla kendi ailelerine ait vakýflarýn belgelerine Osmanlý Arþivleri ya da Vakýflar Genel Müdürlüðü Arþivinde ulaþabilirler. VII- ATASE (Genel Kurmay Arþivleri)
Kýrým Harbi sonrasý askeri kayýtlarý ihtiva eden bu arþivde askeri görevliler ve þahsiyetler hakkýnda bilgi bulunabilmektedir.

[er27]

Saygýdeðer Nizipliler, Avarýz hane kayýt defterinde vergiyle mükellef olan haneler sayýlýr. eðer listede köyünüzün ismi gözükmüyorsa, ya vergi mükellefi yoktur, ya da köyünüz o dönemde mezra veya daha küçük yerleþmedir. saygýlar

[handan_istanbul]

ya da sizin hiç köyünüz olmamýþtýr sizi kandýrmýþlardýr

[kasapoglu]

Oktay bizim köy neresi emmioðlu onu anlayamadým veya varda benmi bilmiyorum

[kuseyyir]

Kürep bu kayýtlarda geçmiyor zira 16. yy'da kürep köyü yok. Anladýðým kadarýyla II. MAhmut zamanýnda yapýlan iskanlar ile köy kuruluyor (takriben 1700'lü yýllarda). En son 18. yy Urfa þeriye sicillerinde Kürep (Kurâb) köyü Birecik'e tabi olarak ismi geçmektedir.

[müslüm akpek]

Kuseyyir bilgi için teþekkür ederiz.

[kuseyyir]

Rica ederim Müslüm bey. Urfa þeriyye sicilinden küreb'in isimin geçtiði bir bölüm 1849 senesine ait:

Seyh Seyyid Hacý Ali’nin Birecik Kazâsýna Tâbi‘ Kürâb Karyesinde
nsâ Kýlýnan
Câmi‘i Vakfeyledigi Baglar Sûretidir.
Medîne-i Ruha’da Siverekli mahallesi sâkinlerinden zât-ý ma‘ruf sâhibu’l-hayrât
ve’l-hasenât Rufâ‘î seyhi Seyyid Hacý Ali b. Diyâb meclis-i ser‘-i serîfi enverde
söyle takrîr-i kelâm ve ta‘bîr-i ‘ahdü’l merâm ider ki vakf-ý âtî el-beyân sudûruna
degin yedimde irsâd-ý mâlik ve mutasarrýfý oldýgým… karyesine tâbi Balýk Haraba
Depesinde vâký‘ taraflarý husûsî pederimin istirâ eyledigi bag ve Muhammed’in bagý
ve serbetçinin ve Ferhad oglý Muhammed’in bagý ile mahdûd… Kara nâm karyede
vâký‘ mülk-ü mevrûsum olan bagýn bir tarafý Siverek câmi‘i ve cebel tarafý tascý
re‘âya bagý ve sarkan Seyho’nýn oglý Osman’ýn bagý ve garben Osman’ýn bagý ile
mahdûd mezkûr baglarýmý vakf-ý sahîh-i… ve haps-i sarîh… ile vakf ve haps idüb
söyle sart ve ta‘yîn ile mesken-i mezkûr baglara ben mütevellî olam bir akçe yevmî
vazîfe ile ve yevmî iki akçe vazîfe dahi Birecik kazâsýna tâbi‘ Kürâb karyesinde
müceddeden insâ kýlýnan câmi‘-i serîfe simdilik ben mesîhýna tarîkiyle sâkin olub
Cuma giceleri sabah ve yatsu namazýndan sonra evrâd-ý ezkâr okunmasý sart
eyledim.Ben hayatda oldýkça ben okuyayým mezkûr iki akçeyi ben aldým. Bu vecihle
ben mutasarrýf olub bi-emrillahi te‘âl vefât eyledigimden sonra erbâb-ý istihkâkdan
evlâdým mutasarrýf ola ve mesîhate erbâb ise ol-dahi mutasarrýf olub mezkûr iki
akçeleri ala.Ba‘de vefâtehû evlâdým evlâdý erbâbdan mutasarrýf olalar ba‘de
inkirâzü’l külli câmi‘-ý mezkûrda mesîhan ile sâkin olan fukarâya mesrûta ola
didikde gýbbe’t-tasdîkü’s-ser‘î vâkýf mûmâ ileyhe kelâmýný semt-i âhire sarf olub
vakf-ý ‘akâr
mâm-ý A‘zâm ve himemi efhamü’l vazîfetü’l kevnî hazretleri… rucû‘-i
mesrû‘ ve
mam Muhammed b. Hasanü’s-seybânî hazretleri karz-ý vâkýf-ý menâfi‘
vakf-ý nefsine sart ile vakf-ý bâtýl oldýgýna binâen vakf-ý mezbûreden rucû‘ ve bâg-ý
mezkurlarý ke’l-evvel istidâd iderim diyecek hâkim-i mevkî‘ sadd-i küttabla hüsn-i
meâb efendi hazretleri ‘ârif-i samedânî Ebû Yusuf es-sehr-i bi’l-imâmi’s-sânî
75
hazretleri… vakýfý mücerred vakfet dimekle vakf-ý mezkûr sahîh ve lâzým oldýgý
esher oldýgýndan ‘âlimen bi’l-hilâfi’l cârî beyne’l eimmetü’l-eslâf… hâkim itmegin
min ba‘d vâkf-ý mezbur-ý sahîh ve lâzým oldugu kayd sed.
(H.13 Sevval 1270 / M.11 Mayýs 1854)

Kaynak: 205/1 NUMARALI SANLIURFA SER‘ÝYYE SÝCÝLÝ’NÝN
TRANSKRÝPSÝYON VE DEGERLENDÝRMESÝ
(H.1269- H.1272 / M.1852 -M.1855 )