T.C.
SAÐLIK BAKANLIÐI
Basýn ve Halkla Ýliþkiler Müþavirliði
Basýn Açýklamasý
Kaygý kiþinin herhangi bir uyaranla karþý karþýya kaldýðýnda yaþadýðý fiziksel, zihinsel ve davranýþsal deðiþmelerin duygu durumudur. Kaygýnýn öðrenme ve baþarý üzerinde olumsuz etkileri vardýr. Sýnav öncesinde öðrenilen bilginin sýnav sýrasýnda kullanýlmasýna engel olan, baþarýnýn düþmesine yol açan yoðun duygu hali ise sýnav kaygýsýdýr.
Sýnav kaygýsýnýn belli düzeyde her bireyde hissedilmesi olaðandýr. Bu kaygý motivasyonumuzu da arttýracaðý için beraberinde baþarýmýzý da destekleyecektir. Kaygý rahatsýz edici boyuta ulaþtýðýnda ise yani panik telaþ ve aþýrý heyecan durumunda ne kadar akademik olarak hazýr olunsa da var olan bilgileri kullanmak zorlaþacaktýr.
Kaygýnýn rahatsýz edici fizyolojik boyutlara ulaþmasýný saðlayan bireyin ta kendisidir. Bireyin olaylarý deðerlendirme ve yorumlama biçimi, düþünme þekli kaygýnýn ve stresin temel kaynaðýdýr.
Önemli olan stresten kaygýdan kaçmak deðil, onunla birlikte yaþamayý becerebilmektir. Özgüvenini kaybetmeyen, olaylarýn kontrolünü elinde tutan hatalarýný bilen, hatalarýyla baþa çýkma yollarýný arayan ve öðrenen birey kaygýyý en aza indirgeyendir. Motivasyon düzeyi kaygýnýn en önemli etkenlerinden biridir. Yapýlacak bir iþ basit ve kolaysa yüksek derecede güdüleme verimi artýrýr. Buna karþýn yapýlacak iþ matematik testi çözümü gibi biliþsel süreçleri içeren karmaþýk bir durumu gösteriyorsa o zaman yüksek güdüleme verimi azaltýr. Sýnavýn sadece bilgilerimizi sýnamak olduðu düþünüldüðünde baþarýmýz o oranda artar. Dolayýsýyla sýnav kaygýsý baþarýnýn önündeki en büyük engeldir.
A- Öðrencilerin Sýnav Kaygýsý Yaþamalarýnýn Sebepleri Nelerdir?
1- Aile ve çevrenin yüksek beklenti düzeyi
2- Hedefi gözünde büyütme
3- Baþarýsýzlýk ve sýnav sonuçlarý hakkýnda saplantýlý düþünceler
4- Çalýþma zamanýný plansýz ve doðru kullanamama
5- Verimsiz çalýþma alýþkanlýklarý
6- Sorumluluklarý erteleme, baþarýsýz deðerlendirilme korkusu
7- Dikkati toplayamama ve aþýrý heyecanlý olma korkusu þeklinde sayýlabilir.
B- Sýnav Kaygýsýnýn Fiziksel ve Duygusal Belirtileri Nelerdir.
1- Fiziksel Belirtiler: Karýn aðrýsý, baðýrsak hareketlerinde deðiþme ( ishal, kabýzlýk ), mide þikayetleri, kalp çarpýntýsý, nefes darlýðý, hýzlý nefes alma, terleme, titreme, baþ aðrýsý, baþ dönmesi, huzursuzluk, uyku, uyuþukluk, yorgunluk, yeme alýþkanlýðýnda deðiþiklikler,
2- Duygusal Belirtiler: Sinirlilik, karamsarlýk, hayal kýrýklýðý, korku, mutsuzluk, tedirginlik, endiþe, beklentilere cevap verememe gibi.
C- Sýnav Kaygýsý Ýki Boyutta Ele Alýnabilir.
1- Endiþe: Bu sýnavda baþarýlý olamam. Eyvah üç gün sonra sýnav var. Konularý bildiðim halde iþlem hatasý yapmak istemiyorum. Sýnav esnasýnda bildiðim her þeyi unutabilirim.
2- Yoðun Duygular: Kalbim yerinden çýkacakmýþ gibi çarpýyor. O kadar gerginim ki midem alt üst olmuþ durumda. Çok periþan durumdayým. Paniðe kapýldým. Elim, ayaðým titriyor. Hiçbir þey bilmiyorum. Midem bulanýyor. Gözlerim kapanýyor. Soðuk soðuk terliyorum.
D-Sýnav Kaygýsýyla Baþa Çýkmanýn Yollarý Nelerdir?
Bununla baþa çýkmanýn 2 aþamasý vardýr. 1. aþamasý: Sýnavdan önce sýnava iyi hazýrlanýlmýþ olarak girilmeli, uykusuz ve aç olunmamalý, asitli içecekler( kola vb., kýrmýzý et ve baharatlý yiyecekler stresi arttýrabileceðinden bu tür yiyeceklerden kaçýnýlmalýdýr. Bunlarýn yerine stresi azaltan meyve ve taze sebze yenilmelidir. Sýnav yerine zamanýnda gidilmeli, acele edilmemeli, son ana kadar ders çalýþýlmamalý, sýnavdan önce gevþeme egzersizleri yapýlmalýdýr.
2. aþamasý: Baþaramayacaðým, sorular zor olacak, bilmediðim konular çýkacak gibi kendinizle iç konuþmalar yapýlmamalýdýr. Varolan kaygýnýzý paniðe dönüþtürmeyiniz. Eðer aþýrý bir kaygýya kapýlmýþ iseniz 2 dakika sýnavý býrakýnýz. Düzgün nefesler alýp vererek sýnavdaki diðer insanlara bakarak yalnýz olmadýðýnýzý ve dahasý herkesin heyecanlý olduðunu düþününüz. Zamaný doðru ayarlayýn, rahatlamak için arada bir oturma pozisyonunuzu deðiþtirin, sizden önce sýnavdan çýkanlarý görüp endiþeye kapýlmayýn, son dakikaya kadar zamanýnýzý iyi kullanýnýz.
E- Doðru Nefes Almanýn Kaygýnýn Azalmasýndaki Etkileri Nelerdir?
Kaygýlarý azaltma yolunda en önemli adým doðru ve derin nefes almayý öðrenmektir. Aþýrý kaygýdan dolayý panik yaþandýðý zamanlarda kan damarlarý daralýr ve vücut sýcaklýðý düþer. Doðru ve derin nefes alýnýrsa kan vücudun bütün noktalarýna yayýlýr ve bu sayede kaygýnýn þiddeti azalýr.
F- Aileler Sýnav Öncesi Çocuklarýna Nasýl Yardýmcý Olmalýdýrlar?
Öncelikle öðrencinin; baþarýsýz olursam aileme ne derim, tanýdýklarým benim hakkýmda ne düþünürler gibi sorulardan arýndýrýlmasý gerekir. Aileler çocuklarýna sadece baþarýlý olduklarýnda deðil, her zaman yanlarýnda olduklarýný hissettirmelidirler.
Kamuoyuna saygý ile sunulur