NÝZÝP SAVAÞI
Yýl 1839’dur. II. Mahmut ile Mýsýr Valisi Mehmet Ali Paþa kuvvetleri arasýnda meydana gelen “Nizip Savaþý”nda Osmanlý ordusuna Hafýz Ahmet Paþa komuta etmektedir. Hafýz Ahmet Paþa tecrübesizdir ve de komutasýndaki generallerden çok ulemanýn düþüncelerine önem vermektedir. Osmanlý ordusunda danýþman olarak Prusya’lý 3 kurmay subay bulunmaktadýr.
Bunlardan biri de Moltke’dir. Moltke’ye göre Nizip’te Osmanlý ordusunun önemli birliðini ya-yalar teþkil etmektedir. Erlere çarçabuk bazý þeyler öðretilebilmiþtir. Subaylar ise subaylýktan hiçbir þey anlamamaktadýrlar.
Mýsýr kuvvetlerinin baþýnda Ibrahim Paþa bulunmaktadýr. Onlarýn da durumu pek iyi deðildir. Sayý bakýmýndan iki ordu aþaðý yukarý eþittir. Nizip alanýnda bu iki ordu harp kurallarýna uygun olarak yerleþtirilmiþtir.
Prusya’lý kurmay su-baylar Osmanlý ordusunun Mýsýrlýlarý yenecek bir durumda iken hemen muharebeye giriþilmesi için Baþkomutan Hafýz Paþa’-ya tavsiyelerde bulunmuþ-lardýr. Ancak ordu içinde bulunan ulema o gün Cuma olduðundan harp yapýlmasýnýn Þer’an caiz olmadýðýný ileri sürmüþlerdir.
Bir gün sonra Prusya’lý subaylar bir gece baskýný yapýlmasýný önermiþlerdir. Ulema bu defa da haydut gibi ansýzýn gece baskýný yapýlmasýnýn padiþah askerlerinin þanýna yakýþmayacaðýný bildirmiþlerdir.
“Peki, ne zaman hücum edeceðiz?” sorusuna da.
“Keçinin kuyruðundan gelecek iþareti bekleyeceðiz.” cevabýný vermiþlerdir.
Bu arada Mýsýr ordusu Osmanlý kanatlarýný kuþatmýþtýr. Moltke, Hafýz Paþa’ya Birecik üzerine çekilip kuþatmadan kurtulmasýný tavsiye eder.
Ancak Hafýz Paþa geri çekilmeyi þerefsizlik saydýðýndan yerinden kýpýrdamamýþtýr. Mýsýrlýlar ise 29 Haziran 1839’da saldýrýya geçmiþler ve Osmanlý Ordusunu 4 saat içinde periþan edip daðýtmýþlardýr.
II. Mahmut çaresizdir. Ruslardan yardým istemiþ ve “Denize düþen yýlana sarýlýr” sözünü de iþte bu psikoloji içerisinde söylemiþtir.
CAHÝL KUMANDANIN SAVAÞI http://www.eskimalatya.com/malatya/id5.htm</SPAN>
NÝZÝP SAVAÞI: 1839 da, Osmanlý Ordusu kumandaný Hafýz Paþa, karargahýný Harput Mezra'dan Malatya'ya taþýyýnca, Eski Malatya tamamen terk edilmeye baþlandý. Askerlerini barýndýracaðý ev bulamayan Hafýz Paþa, baðlara göçen halkýn evlerine el koydu. Ordu, 1838-1839 kýþýný Malatya da geçirince kent halký baðlara sýðýnmak zorunda kaldý. Baðlarýn bulunduðu Aspuzu yöresi (bugünkü) Malatya olarak geliþmeye baþladý. Ordu Nizip Savaþý için Eski Malatya'dan ayrýldýktan sonra, halk harap olmuþ evlerine dönmedi.
Nizip Savaþý Türk Tarihi için çok önemlidir. Çünkü o dönemde Dünyanýn 2. Büyük ve modern ordusu olan Osmanlý ordusu (Asakiri Mansure-i Muhammedi'ye) ile Osmanlýya isyan eden Mýsýr Valisi Kavalalý Mehmet Ali Paþanýn ordusu arasýnda cereyan etmiþtir. Bu asi Vilayetimizin askerlerinin komutaný Kavalalýnýn oðlu Ýbrahim Paþadýr. Osmanlý Ordusu Asi Vilayetimizin ordusunu Nizip'te ters bir vaziyette yakaladý. Küçük rütbeli Osmanlý subaylarý ve Avrupalý Askeri danýþmanlar bunun bir fýrsat olduðunu hemen hücum edilmesi gerektiðini söylediler. Ne yazýk ki ýsrarlara raðmen Hafýz Paþa rahatsýz edilmemesini emir buyurup Ýstihare için uykuya yattý. Onun için rüyasýnda göreceði renkler çok önemliydi.(Ýslam'dan bihaber Müslüman) Bunu fýrsat bilen Ýbrahim paþa ordusunun cephesini düzeltti. Hiç bir hazýrlýk yapmayan Osmanlý ordusuna saldýrý emri verdi. Paþamýz uykudan kalktýðýnda maalesef Koca Osmanlý ordusu darmadaðýn olmuþtu. MTB
Not : Padiþah 2.Mahmut ordunun maðlubiyetini duyduðunda kalp krizi geçirdi. Üzüntüsünden dolayý Ayný yýl içinde vefat etti.
NÝZÝP SAVAÞINA BÝR ANEKDOT
HELMUT von MOLTKE
(1800 - 1891)
1836 - 1839 yýllarý arasýnda Türk ordusunda müþavirlik ve öðretmenlik yapan Alman Feld Mareþal Helmut von Moltke II. Mahmut döneminde Hafýz Mehmet Paþa'nýn maiyetinde müþavir olarak Nizip Savaþýna katýlmýþtýr. Kendi memleketinde otuz bir yýl, Genel Kurmayý yöneten mareþalin, ülkemizin olaylarý ve durumu hakkýndaki düþüncelerini tespit eden mektuplarý vardýr.
Mektuplarýnda Mareþal Moltke Nizip savaþý için,
"Orada yenilen Türk deðildi, kumandandý. Yenen de öbür taraf olmayýp, hurafelerdi.
Harp planýný, müneccimler vasýtasý ile çizen, hücum emrini yýldýzlardan alan kumandanlara karþý cesur Türk ne yapabilirdi ?.. Müneccimin Türkiye'den kovulduðu ve yýldýzlarýn harp iþlerine karýþmalarýnýn yasak edildiði gün, Türkün ruhu yeniden parlayacak ve silah kullanmak için doðan bu kahraman milletin tarihi, eski ýþýðýný bulacaktýr."
demiþtir. MTB