G.Antep/ Nizip Dili Aðzý Hanek Þivesi lehçesi

[Cali]

(geçmiþinize Rahmet)... Ben Bu Duayý Hiç bir yerde duymadým...
Buraya Yazanlarýn Körüne, Kefine, Nur Yaðsýn...

[arbey]

ben istanbulda yaþýyom güngören de nohutçu varmýþ adresini bilen varsa tarif etsin babasýnýn heyrine

kardeþ istambul da nohut cuyu sadece gundogduda bulursun
ama ramah08 de gýtmen gerek nohut kahval týda yenir öylem yada akþam bulaman
bulamasan da gun doduda býrýný tut zatan onýzýp lýdýr ona sor okiþ

[nizip27700]

Sevgili Nizipli kardeþlerim. Ýþte size aklýma gelen eski Nizip lüðatýndan bir demet sundum. Burada geçen kelimeler halen kullanýlmakta olup ama arada unutulanlarda var. Ýnþaallah ileride Hacý Mehmet kardeþim gibi Nizip sevdalýsý birileri çýkar kitap halinde Niziplilere sunulur. Ben daha öncede forumda eski Nizip dili olan kelimelerden yazmýþtým. Bunlar arada kaybolup gidiyor (yani arþivde bulmak zor oluyor)Bunlar derlenip toparlanýrsa forumda ayrý bir baþlýk altýnda derlenirse bizler için iyi olur. Bende aklýma geldikçe yanýma not alýp buraya eklerim. Hiç deðilse ayný kelimeleri girmemiþ olurum. Nedek yorum iþte elimizden geleni yapik. Herkeþ elinden geleni yaparsa burada çok güzel bir hazinemiz olacak. Ele deel mi??

Acepola:Acaba
Býldýr:Geçen yýl
Cýncýk:Cam
Eþik:Kapý arkasýnraki boþluk
Balkýmak:Aðrýmak,sancýmak
Bella:Laðým
Çebik:Çabuk
Zahar:Yani,herhalde
Seðirt:Koþ,yetiþ
Gidiþik:Kaþýnan
Salmak:Yollamak
Çöydürmek:Ýþemek
Dambýra:Saz
Daraz:Kumaþta eskime belirtisi,çizik
Depme:Su kabý
Dehliz:Çýkmaz sokak
Demreði:Ekzama
Devirsi gün:Ertesi gün
Deyza:Teyze
Dýbýk:Þekerli yapýþkan
Dümbeleki:Darbuka
Essah:Sahi
Eþkere:Açýkça
Felhan:Ekilibilir toprak
Fennus:Fener,camlý lamba
Gâh:Bazen
Habbe:Tane
Hanek:Kelime,söz
Hapse:Üzüm suyu ve niþasta bulamacý
Hayir:Ýncir
Hýra:Zayýf,cýlýz
Hýntik:Gereksiz,huysuz
Hýntýrik:Mýzmýz
Hýshýs:Gizli,gizli
Horaf:Zayýf az
Horsunmak:Küçük görmek,önemsememek
Hulk:Öfke
Istýfýl ol:Bildiðin gibi yap
Külek:Kova
Kanne:Cam Þiþe
Sahre:Piknik
Fýsýrdamak:Hafif sesle konuþmak
Fýrfýr:Rüzgar gülü,oyuncak
Horanta:Ev halký
Kapkap:Nalýn
Ken:Ýnat
Kepir:Yumuþak toprak,toprak yol kenarý
Kesek:Kuruyup katýlaþan toprak parçasý
Köynek:Fanila
Kuttuk:Kýsa
Külek:Tahta veya sac kova
Küþüm:Utanma,sýkýlma
Mobal:Günah,vebal
Mahra:Sebze,meyve sandýðý
Mýh:Çivi
Mýkrýz:Cimri
Maraz:Dert
Neçe:Nice
Neçiye:Kaça
Ölbe:Tahta kutu
Pissik:Kedi
Pýhara:Baca
Pürçüklü:Havuç
Sýndak:Eðri,gedik
Þitil:Filiz
Cumma yada Cumba:Küçük üzüm salkýmý
Taþkala:Telaþ
Taydaþ:Yaþýt
Tepir:Hasýrdan örgülü,yuvarlak yer sofrasý
Çörten:Oluk
Çömçe:Kepçe
Culluk:Hindi
Daraba:Kepenk
Dýrabýzýn:Merdiven korkuluðu
Atebe:Büyük yapý taþý genellikle pencere ve kapý üzerinde bulunur
Hazna:Evlerde penceresiz,girinti oda
Kaþmer:Gülünç,soytarý
Kýyyýk:Çuvaldýz
Loð:Taþ silindir
Loðlaz:Lavlaz
Melhafe:Yorgan astarý
Süllüm:Tahta merdiven
Siyeç:Bahçe çiti
Söðürme:Közlenmiþ patlýcan yemeði
Sakko:Ceket
Zingil:Bastýðýn ve hamurun zeytinyaðýnda kavrulmasý ile yapýlan tatlý
Zýlgýt:Bayanlarýn aðýz ve dilleriyle çaldýklarý þenlik nidalarý
Mahsere:Zeytinyaðý sýkýlan yer
Mahmil:Tahta sandýk,dolap
Býldýr:Geçen yýl
Istýfýl ol:Kendi çarene bak
Balký:Aðrý
Aðý:Zehir
Basýrýk:Sürgülenmiþ kapý
Bayak:Az önce,demin
Bed:Yanak
Bahþire:Pazarlýk
Beleþ:Bedava
Cahal:Toy delikanlý
Çarpana:Eskimiþ pabuç
Çömez:Yardýmcý
Çýkrýk:Makara
Çimmek:Yunmak,yýkanmak
Tuman:Külot
Yýlýk:Aralýk
Yýrak:Uzak
Zahar:Herhalde
Zýbar:Defol,gitte yat
Zibil:Süprüntü,hayvan gübresi
Zifir:Yað bulaþýðý
Cercer:Hayvanýn çektiði ilkel döver-biçer
Curun:Taþtan oyulmuþ su kabý
Soku:Taþ dibek
Pürtük:Düz olmayan yer
Sokum:Lokma
Söbe:Oval
Vesvese:Evham,þüphe
Yirik:Yýrtmaç
Tabaka:Eski evlerin ikinci katý,tütün kutusu
Çýkma:Eski evlerde tabakadan sonra dört merdivenle çýkýlan üçüncü kat
Süðük:Toprak damlarýn kenar kýsýmlarýna konan odun,çalý
Tokaç:Suda yün yýkamak için kullanýlan aðaçtan yapýlmýþ,saplý,geniþ tokmak
Çulha:Dokuma
Akýt:Aðda
Çýra:Eski gaz lambasý
Ýdare:Pamuk ipliði fitil olarak kullanýlan,gaz ile yakýlan aydýnlatýcý,tenekeden ilkel lamba
Küllük:Çamaþýr ve bulaþýklarýn yýkanmasýnda kullanýlan,su karýþtýrýlarak yapýlan kül çamurunun konulduðu duvariçi taþtan dolap.
Kile:Bir tür tahýl ölçeði ve kabý.Buðday tartýsý için bir kile,ortalama 25kg.dýr
Timini:Kile'nin yarýsý
Düyeme:Topaç
Diþ görmek: Rüya görmek
Eþþik:Kapý arkasýnda,oda giriþindeki aralýk
Kýs kýs:Gizli gizli
Þire:Üzüm suyundan elde edilerek yapýlan,sucuk,bastýk,muska gibi mamüller
Kabala:Götürü
Kahke:Simit
Karbi:Çið
Kalaba:Kalabalýk
Kalle:Para kutusu,kumbara
Kýh:Koyun,keçi fýþkýsý(dýþkýsý)
Kadim:Uðurlu,eski
Ýt dirsegi:Arpacýk
Nahýr:Büyükbaþ hayvan sürüsü
Mýrrýk:Zeytinyaðýnýn dibe çöken tortusu yada su birikintisi çamuru
Udum-Udumsuz:Beceri-Beceriksiz
Abdal:Dilenci
Acer:Yeni
Eþkere:Açýk açýk
Beri:Buraya
Býldýr:Geçen yýl
Cýlk:Bozulmuþ
Coðap-covab:Cevap
Döþþek:Yatak
Eþik:Kapý önü
Kancýk:Eþeðin diþisi
Kirtik:Küçük parça
Gön:Deri parçasý
Küncü:Susam
Kýymak:Yaðlý hamur
Savýþ:Git
Semsek:Börek
Sasý:Kokmuþ
Söyme:Küfür etme
Süyüm:Karýþ
Depik:Tekme ile vurma
Utuzmak:Kaybetmek
Utmak:Kazanmak
Yýrak:Uzak
Allek:Çok sevimli çocuk
Teþt:Çamaþýr yýkamak için kullanýlan varilden yapýlan leðen
Amadan:Küçük tepsi
Halle:Büyük kazan
Has:Marul
Hýrtmak:Nefret etmek
Meyit:Ölü
Mahmil:Dolap
Yorum:Hitap sözü
Donkazaný:Su kaynatýlan, pekmez kaynatýlan büyük kazan
Dubara:Dalavere
Eþkere:Açýk söz
Haset:Kýskanç
Mýkrýs:Cimri
Sefil:Uslu,biçare
Bayak:Az önce
Biþgel:Ýyi piþmiþ
Sehlik:Aptal bakýþlý
Çebiþ:Bir yaþýndaki keçi Dehliz:Çýkmaz sokak
Deðirmi:Yuvarlak
Epridi:Ýyi piþti
Heder:Bozma,çürütme
Hös:Sus
Kapkap:Takunya

[Mustafa KANAL]

Eline saðlýk Abdurrahman Nizipliler için güzel bir arþiv

2 Tanede benden
Masmana: Fabrika
Zabýk:Sokak

[esera79]

sahmi : sahimi,gerçektenmi

[kasapoglu]

Sehlik:*****
Curun:hamamda Kullanilan Taþtan Su Kabi

[kasapoglu]

zanzalak:selvi aðacýnýn meyvesi
tapþa:Tavan arasý
Naareönme dolap
hömmülhöç:tahtýravelli
sehlik:*****
kenef:tuvalet
ayak yolu:tuvalet
bocit:aliminyum sürahi

[kasapoglu]

patlak: plastik bidon
hasbeli aþ: mercimekli pilav
çotura:sürahi
çapýt:bez parçasý

[kasapoglu]

mýrhýz:cimri
býhçý:testere
ömücü:korkulan sanal yaratýk.
cað:Pencere demiri
düyeme:topaç
bartýç:evin giriþi

[gurbet]

cok gzl bi arsiv olmus artik hep bu kelimeleri kullanmaya calisacam

emegi gecen herkeze tsk ederim

[ofk]

a'aam= hitap þekli
Aaþam=Akþam
Aazýndan=Aðzýndan
Abdeshana=Tuvalet
Adýbeli=Bari
Alayý=Hepisi
Allefçilik=tahýl eleyen kimselere verilen isim
Angeslek=bilerekten, kasten
Ariþ=asma
Asas=Esas
Aspab=günlük hayatta kiþinin üzereine giydiði elbise
Aþgün=boyun baðý / atký
Avadanlýk=hediyelik eþya, taký
Ayel=Haným/Karý/Eþ
Aylan kabaðý=Aynalý sandýk=içine yazma yada eþarp konulan kapaðýnda ayna bulunan ufak sandýk.
Ayreti=yakýþmayan/çirkin/uymamýþ
Ayyuþ=Ayþe
Baa=Bana
Bahdenez=maydonoz
Balcan=patlýcan
Balhýmak=sancýmak.
Bardak altý=Çatý katý

[admin]

Bu konuyu 4.sayýda konu edelim Ýnþ.

Geçil = Çekil

[müslüm akpek]

Çok güzel bir çalýþma yýllardýr kaybolmaya baþlayan Nizip haneklerini hatýrlattýnýz inþallah bunlarý bir sözlük haline getirebiliriz.

[geceyildizi]

cok guzel olmus devamýný beklerýz...

[fsoyarik]

Þörrük=agýz suyu
Möhümdel=Önemli degil