Devedikeni Onopardum illyricum Asteraceae (Compositae

Diğer kır çiçekleri gibi, değerini sadece Eşeklerin ve Keçilerin bildiği şifalı bir bitki ! Karaciğer hastalıklarında faydalıdır
Devedikeni Onopardum illyricum Asteraceae (Compositae
Devedikeni (Carduus marianus)
H. Kemal ÇAĞIN
04/05/2004

--------------------------------------------------------------------------------
ASTERACEAE familyasından bazı dikenli bitkilerin ortak adı. Devekengeli, meryemana dikeni gibi adlarla da anılan devedikeni boş tarla ve yol kenarlarında yetişen bir ya da iki yıllık otsu bir bitkidir.

--------------------------------------------------------------------------------


Yüksekliği 30-100 cm arasında değişen bu bitkinin derin dişli dikenli ve soluk yeşil renkli yaprakları, mor renkli küçük çiçeklerden oluşan sık başçıkları vardır. Meyvelerinin ucunda beyaz renkli bir tüy demeti bulunur. Eşek, deve ve keçilerin sert dilleri ile yedikleri devedikenlerinin toprak üstü bölümleri, iştah açıcı, idrar söktürücü, ateş düşürücü, romatizma ağrılarını azaltıcı etkisi vardır. Meyveleri karaciğer hastalıklarına karşı kullanılır. Körpe gövdeleri de kabuğu soyulduktan sonra çiğ olarak yenen devedikeni bileşiminde karaciğeri koruyucu etken maddeler; flavonolignandan meydana gelen Silymarin, taxifolin, quercetrin, albümin, miisiliaj, sabit yağ ve acı maddeler bulunur.


Vücudu zararlı ve zehirli maddelerden arındırıcı, karaciğer hücrelerinin rejenarasyonu (doku yenileme) konusunda etkili, safra salgılarını arttırıcı, antidepressif özelliklere sahiptir. Bitkinin içerdiği etkin maddeler sayesinde, karaciğer yağlanması durur. Bu anlamda bitki, karaciğeri korur. Hepatit ve sarılık hastalıklarına karşı veya aşırı alkol tüketimi nedeniyle oluşan, siroz gibi hastalıklarda devedikeni tohumu çayı etkilidir. Batıdaki eczanelerde, karaciğer tedavisinde Marianon adı ile satılmaktadır.http://www.bugday.org/article.phpID=186



Tanıma : 20 – 200 cm arasında boy yapabilen , gövdesi ve yaprakları sert , batıcı dikenlerle kaplı ; pembe renkli çiçekli iki yıllık bitkilerdir.
Erkennungsmerkmale : eine zwei jaehrige Pflanze , die bis 200 cm hoch werden kann , mit dörnigen Stengeln und violetten Blüten

Yer / Bölge : Yol kenarlarında , kuru ve boş tarlalarda yetişir
Ort / Heim : an den Wegranden, auf freien, trockenen Feldern

Çiçek Açma : Haziran – Ağustos
Blütenzeit : Juni bis August

Faydaları : Diğer kır çiçekleri gibi, değerini sadece Eşeklerin ve Keçilerin bildiği şifalı bir bitki ! Karaciğer hastalıklarında faydalıdır
Verwendung / Heilanzeigen : So wie die anderen , eine wirkungsvolle, sehr nützliche Heilpflanze, deren Wert nur die Eseln und die Ziegen schaetzen ! Bei Leberbeschwerden nützlich

Devekengeli, meryemanadikeni ya da sütlükengel gibi adlarla da bilinen, boş tarla ve yol kenarlarında yetişen bir veya iki yıl yaşayan otsu bir bitkiyim. Yüksekliğim 30-100 cm arasında değişir. Derin dişli, dikenli ve soluk yeşil renkli yapraklarım, mor renkli küçük çiçeklerden oluşan sık başçıklarım vardır. Meyvelerimin ucunda beyaz renkli bir tüy demeti bulunur. Toprak üstü bölümlerimin idrar söktürücü ve romatizma ağrılarını azaltıcı etkileri vardır. Meyvelerim karaciğer hastalıklarına karşı kullanılır, körpe gövdem ise kabuğu soyulduktan sonra çiğ olarak yenir. Beyaz devedikeni ise kırmızı ya da pembe çiçekler açan çok yıllık otsu bir bitkidir. Kökleri eskiden yaraları iyileştirmek için kullanılırdı. Çok yıllık bir tür olan köygöçerten 1 m’ye kadar boylanır. Kök saplarıyla geniş alanlara yayılan bu bitkinin çiçek dalları iştah açıcı ve güçlendiricidir. Aynı aileden olan eşekdikeninin karaciğer hastalıklarına karşı kullanılan meyveleri de “devedikeni tohumu” adıyla satılır.
Gördünüz değil mi arkadaşlar. Ben sadece yollarda ayağınıza, batıp canınızı acıtmıyorum. Aynı zamanda acıyan canınız için pek çok derdinize deva oluyorum. Bir daha ki sefere sizinle karşılaştığımızda, beni başka bir gözle yeniden keşfetmeniz dileğiyle… http://www.ogm.gov.tr/sincap/bitki/devedikeni.htm

Sanırım buna Nizip civarında "HIRIN DOLU" derler. Büyüklerimiz bizi aydınlatırlar inşallah.

Barakta Şeker Ahmet olarakta bilinir.yabani enginar ve meryemana dikeni olarak tanınmakta ve piyasada kapsüller halinde ilaç olarak satılmakta aşağıda solgarın bir ürünü

Milk Thistle (Meryemana dikeni, Devedikeni)

Monograf

Latince ismi
Silybum marianum
Familyası
Asteraceae
Drog olarak kullanılan kısmı
Bitkinin kurutulmuş meyvaları veya tohumları drog olarak kullanılır.

Kimyası
İçerdiği bileşikler;
MİLK THİSTLE BİTKİSİ
Flavonoidler (özellikle apigenin-, luteolin- ve kaempferol-7-glukozitler, apigeninn-4,7’-di-0-glukozit, kaempferol-7-0-glukozit-3-sülfat
Steroidler (beta-sitosterol, beta-sitosterol glukozid)
Organik asitler

MİLK THİSTLE TOHUMLARI Silimarin: slibin A, slibin B (karışımı silibinin diye bilinir), izoslibin A, izoslibin B, slikristin, slidianin
Flavonoidler: apigenin, chrysoeriol, eriodictyol, naringenin, quercetin, taxifolin
Yağ
Etkileri ve Farmakolojisi

Karaciğer Koruyucu Etkiler
Tohumların karaciğer koruyucu aktivitesi içerdikleri silymarin, kısmen silykristin ve silydianin’den gelir. Bu bileşikler karaciğer hücresinin dış membranında toksin girişini ve bağlanmasını bloke eder (Hikino 1994, Leng-Peschlow 1996). Silibinin, süperoksit anyon radikalleri ve nitrik oksit üretimini azaltır, Kupffer hücrelerinin lökotrien formasyonunu inhibe eder (Dehmlow 1996). Silymarin karaciğer, bağırsak ve midede glutatyon üretimini arttırır. Glutatyon karaciğerde hücrelerin detoksifikasyonu için kullanılır (Valenzuela 1989). Silibinin demir fazlasına bağlı hepatik ve mitokondrial glutatyon oksidasyonunu azaltır (Pietrangelo 1995).
Koruyucu Etkiler
Tohumlar silymarinin lökotrien üretimini azaltması sayesinde anti-inflamatuar etkinlik gösterir (Leng-Peschlow 1996). Bir çalışmada drog, asetaminofen, cisplatin ve vinkristin harabiyeti görülen böbrek hücrelerinde koruyucu etkinlik göstermiştir (Sonnenbichler 1999). Silibinin ve silykristin böbrek hücrelerinde laktat dehidrogenaz enzimi aktivitesi, proliferasyon oranı ve protein biyosentezi üzerine dikkate değer stimüle edici etkinlik göstermiştir. Silibinin prostat spesifik antijenin (PSA) intraselüler ve salınmış formlarını azaltır, prostat karsinomlarında hücre büyümesini inhibe eder (Zi 1999). Silibin tarafından uyarılmış G1 tutulması siklin-bağımlı kinaz (CDK’ler) aktivitesini azaltır ve antikarsinojenik etkinlik sağlar (Zi 1998).
Karaciğer Rejenere Edici Etkiler
Silymarin hepatositlerin hücre çekirdeğinde RNA polimeraz I’i stimüle eder, bu da ribozomal protein sentezinde ve karaciğerin rejenerasyon yeteneğinde artış sağlar. Bu mekanizma özellikle Amanita türü mantar zehirlenmelerinde önemlidir. Drogun ayrıca kolagog etkisi de bulunur.
Endikasyonları ve Kullanımı
Komisyon E tarafından onaylanan kullanımları:

Dispeptik yakınmalar
Karaciğer ve safra sorunları

Drog, toksik karaciğer hasarı, kronik enflamatuar karaciğer hastalığında ve hepatik sirozda destekleyici tedavi olarak kullanılır.
Diğer Kullanımları:Çeşitli karaciğer zehirlenmelerine (mantar zehirlenmeleri gibi) karşı antidot olarak kullanılır.
Toksikoloji ve Yan Etkiler
Terapötik dozların uygulamasıyla oluşan herhangi bir toksik veya istenmeyen etkinlik bilinmemektedir. Ender olarak mide bulantısı ve diyare rapor edilmiştir. Komisyon E’ye göre herhangi bir ilaç etkileşimi rapor edilmemiştir.
Referanslar
Milk Thistle, PDR For Herbal Medicines, Second Edition, Montvale, New Jersey, sayfa: 516-520.
The ABC Clinical Guide to Herbs, Blumenthal M, Senior Ed., American Botanical Council Austin, 2003, s. 288-292.
Leng-Peschlow E, Properties and medical use of flavonolignans (silymarin) from Silybum marianum. Phytother Res 1996; 10 (suppl.), S25-S26.
Sonnenbichler J, et.al., Stimulatory effects of silibinin and silicristin from the Milk Thistle Silybum marianum on kidney cells. J Pharmacol Exp Ther 1999 Sep; 290 (3): 1375-83.
Zi X, Feyes DK, Agarwal R, Anticarcinogenic effect of a flavonoid antioxidant, silymarin in human breast cancer cells MDA-MB 468: induction of G1 arrest through an increase in Cip1/p21 concominant with a decrease in kinase activity of cyclin-dependent kinases and associated cyclins. Clin Cancer Res 1998 Apr; 4 (4): 1055 – 64.
Zi X, Agarwal R, Silibinin decreases prostate-specific antigen with cell growth inhibition via G1 arrest, leading to differentation of prostate carcinoma cells: implications for prostate cancer intervention. Proc Natl Acad Sci USA 1999, Jun 22: 96 (13); 7490-95.

Güncelleme Tarih: 30.03.2004