Türk hukukunda boþanma, nafaka ve tazminat

Avukat Esma Zeryan Öztaþ, Türk Türk Hukukunda Boþanma, nafaka ve tazminat konusunda açýklamalarda bulundu. Avukat Öztaþ, Medeni Kanunu 166/1. maddesine göre: “Evlilik birliði, ortak hayatý sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsýlmýþ olursa, eþlerden her biri boþanma davasý açabilir.".
Türk hukukunda boþanma sebepleri; özel boþanma sebepleri ve genel boþanma sebepleri olarak ikiye ayrýlmaktadýr.*
ÖZEL BOÞANMA SEBEPLERÝ*
-Zina; Evlilik birliðinde cinsel sadakat, eþler için en önemli yükümlülüklerden birisidir. TMK’nýn 161. maddesine göre eþlerden biri sadakatsizlik yaparsa , diðer eþ boþanma davasý açabilir. Boþanma sebebi zina ise eðer, zinanýn öðrenilmesinden itibaren 6 ay ve her halde zina eyleminin üzerinden 5 yýl geçmekle boþanma davasý açýlmadýðý takdirde, eþin affettiði kabul edilir ve dava hakký düþer. *TCK’da zina suç sayýlmýyor. fakat mutlak boþanma sebebi olarak sayýlýyor. Yani, zina eyleminin gerçekleþtiði ispat edildiðinde, hakimin takdir hakký olmaksýzýn boþanmaya karar vermesi gerekmektedir.*
-Hayata Kast; Hayata kast nedeniyle boþanma sebebini, eþlerden birinin, diðer eþi öldürmek amacýyla yaptýðý eylemler oluþturur. Kusura dayanan bir boþanma sebebidir. Hayata kast nedeniyle boþanma kararý verilebilmesi için, buna iliþkin maddi olayýn ve kusurun kanýtlanmasý gerekir. Maalesef ülkemizde kadýna yönelik þiddete iliþkin olaylara sýkça rastlanmaktadýr. Bu halde de þiddete uðrayan eþin boþanma davasý açma hakký mevcuttur.
-Pek Kötü veya Onur Kýrýcý Davranýþ; Pek kötü davranýþ, özel boþanma sebeplerinden olup, diðer eþin vücut saðlýðýna yönelik her türlü saldýrýdýr. Örneðin, eþini dövmesi, eve kapatmasý…gibi bu sebeple dava açýlabilmesi için bir eþin diðer eþe yönelik pek kötü davranýþýnýn zulüm veya iþkence boyutunda olmasý þarttýr.*
Onur kýrýcý davranýþ, yasada özel baþvurma sebebi olarak kabul edilmiþ olup, eþin, diðer eþinin onuruna yaptýðý hakaret, küçük düþürmek maksadýyla yaptýðý saldýrýdýr. Örneðin, eþlerden birinin diðerine açýkça *“namussuz” demesi onur kýrýcý davranýþ olarak kabul edilir.
Pek kötü veya onur kýrýcý davranýþlar nedeniyle boþanma kararý verilebilmesi için olayýn ve kusurun ispatlanmasý þarttýr. Boþanma sebebinin öðrenilmesinden baþlayarak 6 ay, her halde bu sebebin gerçekleþtiði tarihten itibaren 5 yýl geçmekle dava hakký düþer.
-Terk Sebebiyle Boþanma; Bu sebeple boþanma davasý açýlabilmesi için eþlerden birinin evlilik birliðine iliþkin yükümlülüklerini yerine getirmemek için ortak yaþama son vermesi þartý aranýr. Bu þekildeki ortak yaþama son vermesinin hukuka aykýrý olmasý ve ihtar koþullarýnýn gerçekleþmesi gerekir. eþlerden biri haklý bir nedeni olmadan ortak konutu terk etmiþ olmalý ve 6 ay boyunca ortak konuta dönmemiþ olmalýdýr. Burada dikkat edilecek husus, terkin haklý bir sebebe dayanmamýþ olmasýdýr. Eþe eve dönmesi için noter yoluyla bildirim yapýlýr, 2 aylýk süre sonunda hala eve dönmemiþse dava þartlarý oluþur.
-Suç Ýþleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme; Eþlerden biri küçük düþürücü bir suç iþler veya haysiyetsiz bir hayat sürerse diðer eþ, her zaman boþanma davasý açabilir. Burada suçun küçük düþürücü olup olmadýðý verilen cezaya göre deðil, toplumdaki anlayýþa göre hakim tarafýndan takdir edilir. Örneðin, eþin gasp yapmasý, adam öldürmesi, gibi.
-Akýl Hastalýðý; Eþlerden birinin akýl hastasý olup, bu yüzden ortak hayatýn diðer eþ için çekilmez hale gelmesi ve hastalýðýn geçmesine olanak bulunmadýðýnýn resmi saðlýk kurulu raporuyla tespit edilmesi halinde diðer eþ boþanma davasý açabilir*
GENEL BOÞANMA SEBEPLERÝ
-Evlilik Birliðinin Temelinden Sarsýlmasý; TMK’nýn 166/1 maddesi uyarýnca evlilik birliði, ortak hayatý sürdürmeleri kendilerinden beklenmeyecek derecede temelinden sarsýlmýþ olursa, eþlerden her biri boþanma davasý açabilir.
-Anlaþmalý Boþanma; Bu boþanma evliliðin en az bir yýl sürmesi, eþlerin birlikte baþvurmasý ya da bir eþin diðerinin davasýný kabul etmesi halinde gerçekleþir. Bu nedenle boþanma kararý verilebilmesi için hakimin taraflarý dinleyerek iradelerinin serbestçe açýklandýðýna kanaat getirmesi gerekmektedir.*
-Eylemli Ayrýlýk Sebebiyle Boþanma; Boþanma sebeplerinden herhangi biriyle açýlmýþ bulunan davanýn reddine karar verilmesi ve bu kararýn kesinleþtiði tarihten baþlayarak 3 yýl geçmesi halinde, her ne sebeple olursa olsun ortak hayatýn yeniden kurulamamasý halinde evlilik birliði temelinden sarsýlmýþ sayýlýr ve eþlerden birinin istemi üzerine boþanmaya karar verilir.
BOÞANMADA TAZMÝNAT
Boþanma durumunda boþanmaya sebep olan olaylar yüzünden kiþilik hakký saldýrýya uðrayan taraf, kusurlu olan diðer taraftan manevi tazminat olarak uygun miktarda bir *para ödenmesini isteyebilir.
BOÞANMADA NAFAKA
Tedbir Nafakasý: Boþanma davasý açýlmadan önce veya açýldýktan sonra herhangi bir eþin veya 18 yaþýndan küçük çocuklarýn geçinmesini saðlamak üzere hükmedilen nafaka türüdür.
Ýþtirak Nafakasý: Boþanma davasý neticesinde çocuðun velayeti kendisinde olmayan eþ aleyhine çocuðun giderlerine katýlmasýný saðlamak üzere hükmedilen nafakadýr.
Yoksulluk Nafakasý: Evliliðin boþanma kararý ile bitmesi nedeniyle yoksulluða düþecek eþ lehine, diðer eþ aleyhine hükmedilen nafakadýr.
Nafaka, boþanma ve boþanmadan kaynaklý tazminat davalarýna bakmaya 4787 sayýlý kanun ile kurulan Aile Mahkemesi görevlidir. Nafaka alacaðýnýn tahsili için nafaka borçlusunun maaþýna haciz konulmasý durumunda aylýk nafaka miktarýnýn tamamý maaþtan kesilir. Nafaka borçlusunun maaþýnda önceden haciz olsa bile aylýk nafaka miktarý önceki hacizlerden baðýmsýz olarak maaþtan kesilir. Nafaka borçlusu, aylýk nafaka bedelini ödememesi durumunda nafaka alacaklýsýnýn þikayeti üzerine diðer þartlarýn da mevcut olmasý durumunda ÝÝK 344. maddesine göre 3 aya kadar tazyik hapsine mahkum edilecektir. Nafaka þahsa baðlý bir haktýr. Önceden vazgeçilmesi ya da feragat edilmesi kesin hüküm oluþturmaz. Ayrý bir dava ile talep edilebilir.
Adres : Hükümet konaðý karþýsý ( Balkanoðlu iþ merkezi ) Kat : 2 Daire : 8 Nizip/Gaziantep
GSM : 0 554 122 84 72