Zeugma dün...bugün

TRT, belgesel yönetmeni Kerime Senyücel'in yönetiminde bir ekiple, Zeugma'yi konu alan belgesel çekildi. Aslinda Birecik Barajinin bölgeyi suyla kaplamasi, ayni ekip tarafindan 1996dan beri "Halfeti Suya Dönüsen Topraklar" Belgeseli ve ilgili arsiv çalismasiyla izlenmekteydi. Bu arada 2000 yilinda Zeugma çevresinde olusan büyük medya patlamasi olmadan, belgesel ekibi Zeugma ve çevresindeki kazilari 1996dan itibaren belgelemisti.

Aslinda Kültür Bakanligi 1992'den beri bölgede çalismalari sürdürüyordu. Geçtigimiz yillarda Gaziantep Müzesi Eski Müdürü Yardimci Doçent Dr. Rifat Ergeç baskanliginda Türk arkeologlarla birlikte Fransiz Nantes Üniversitesi'nden Prof .Catherine Abadie Reynal, Istanbul Fransiz Arkeoloji Enstitüsü, Avusturya Bern Üniversitesi'nden Prof. Martin Hartmann kazilar yapti.

Büyük Iskender'in komutanlarindan Selevkos Nikator I tarafindan M:Ö 3.yyda kurulan antik Zeugma'nin dünya ve Türkiye medyasinda bir bomba gibi patlamasi, Amerika'da New York Times'de çikan, Stephen Kinzer'e ait "Bir Roma Aniti için Sulu Mezar" baslikli yaziyla oldu. Bu yazi, Birecik Baraji'nin sularinin yükselmeye basladigi 2000 yili Mayis ayinda yazildi. Bir anda Zeugma medyanin ilgi odagi oldu. Ve barajin en üst seviyeye yükseldigi 2000 Ekim'ine kadar kurtarma kazilari hiz kazandi.

Stephen Kinzerin " New York Times"te çikan yazisi, Türk ve yabanci finans kaynaklarini da harekete geçirdi. Kurtarma kazilari için Amerikadaki Packard Humanities Vakfi 5 milyon dolar bagista bulundu.

Geçtigimiz yil ,Packard Humanities Vakfi ve Kültür Bakanligi yetkilileri arasinda yapilan görüsmelerle, vakfin önümüzdeki 20 yil içinde her yil 5 milyon dolar olmak üzere 100 milyon dolar destekte bulunarak Zeugma'da bir açik hava müzesi ve arkeolojik etüd ve konservasyon merkezi, çagdas depolama olanaklari olusturulmasina katkida bulunmasi kesinlesti. Packard Humanities Vakfi'nin basinda bulunan David Packard, dünyaca ünlü Hewlett Packard firmasinin sahibi David Packard dünyada ileri düzeyde bilimsel projelerle ilgilenip destek sagliyan bir aydin kisi. Arkeoloji alaninda Kirim, Arnavutluk ve Italya'da arkeolojik çalismalari destekliyor.

Merkezi Roma'da olan CCA (Arkeolojik Koruma Merkezi) uzmanlari, Türk uzmanlarla beraber, dünyaca ünlü mozaik konservatörü Prof. Roberto Nardi baskanliginda ,bugüne kadar Zeugmadan bulunan 750 metre kare mozaigi ve freskleri onariyorlar. Mozaik onarimlarinin tamamlanmasiyla Zeugma ,Tunus'tan sonra dünyanin ikinci büyük mozaik müzesi haline gelecek.

Çalismalar 2002 sezonunda da tüm yogunluguyla devam ediyor.

TRT tarafindan hazirlanan " Anadolu'da Bir Roma kenti: Zeugma" Belgeseli en parlak dönemini yasarken, MS 2.yy'da Iran'dan gelen Sasani saldirisiyla yakilip yikilan Roma Metropolünü tanimaya çalisirken, Mezopotamya'nin bu bölümünde bu günkü yasam,insani boyutlariyla da ekrana gelecek. Ayrica dünya basininda arka planda kalan yerel arkeologlarin çalismalari ve Zeugma'nin ortaya çikarilmasindaki önemlerine de yer verilecektir.

Finlandiya Televizyonu (YLE) belgeselin Isveççe ve Fince on kez yayin hakkini alarak belgeselin ortak yapimcisi olmustur. YLE ve YLE'nin disaridaki Finlandiyalilara yayin yapan TV Finland televizyonunda kablolu yayindan ve uydu araciligi ile de yayinlanacaktir.

Belgeselin sponsorlarindan biri de Tofas...

Çekimleri Ekim 2001'de tamamlanan belgeselin kameramani Sarper Hokna. Sesçi Attila Arslan ve Muharrem Çöp. Set fotograflari ise Hüseyin Ögretmen ve Murat Zilelioglu'na ait. Subat 2002'de tamamlanacak montaji ise Yusuf Sen gerçeklestirmekte.

Belgeselin özgün müzigi Derya Köroglu tarafindan besteleniyor.

Mart ayi içerisinde 30'ar dakikalik üç bölüm olarak yayini planlanan "Zeugma" Belgeselinde, 1992'de Arkeolog Rifat Ergeç tarafindan bulunan Villa harabelerinden çizilen planlardan yola çikarak, bilgisayar teknigiyle villa ve agorada bir alisveris sahnesi canlandiriliyor.

Gönderen: admin