Gebelikte tarama testleri neden önemli?

Gebelikte tarama testleri neden önemli?



Gebelik süresince bebekteki anormallikleri anlamak amacıyla bir takım testler yapılıyor. Bu testler sonucunda down sendromu gibi sorunlar ortaya çıkarılarak erken önlem alınabiliyor

Gebelikte olası kromozom anormalliklerini taramak amacı ile yapılan testlerin iki grupta incelendiğini söyleyen Amerikan Hastanesi Kadın Sağlığı Ünitesi Şefi Dr. Bülent Urman gebelik sırasında yapılan testleri ve önemini anlattı:

Bu testlerin ilki kesin tanıya olanak sağlayan Amniosentez (bebeği çevreleyen amniotik sıvıdan örnek alınması) ve yaşa bağımlı riskte değişme olup olmadığını gösteren Ultrason ve biyokimyasal testlerdir.

Her kadının her yaşta kromozom anomalisi olan bebek doğruma riski vardır. Bu anomalilerin en sık görüleni Down sendromu (Mongolism) olup görülme sıklığı ilerleyen yaşla birlikte artış gösterir. Down sendromu, 21. kromozomun 2 değil de 3 tane (trizomi) olmasından kaynaklanan ve geri zekâlılık ile beraber bazen de diğer vücut anormallikleri ile seyreden bir doğumsal hastalıktır.

Down sendromlu bebek taşıma riski 35 yaşından itibaren önemli bir artış gösterir ve amniosentez riskinin (1/200) üzerine çıkar. Bu nedenledir ki bebeğini doğuracağı tarihte 35 yaşından gün almış anne adaylarında klasik olarak amniosentez önerilmektedir. İkiz gebeliği olan anne adaylarında ise Down sendromu riski iki bebek olmasından dolayı matematiksel olarak artmaktadır. İkiz gebeliklerde amniosentez yapılması gereken yaş 31 olarak kabul edilmektedir.

DOWN SENDROMUNUN TESPİTİ
Son yıllarda tarama testlerinin hassasiyetinin artması ve özellikle 11-14. gebelik haftalarında ense cilt kalınlığı ölçümü ve burun kemiğinin olup olmamasına bakılması ile Down sendromlu bebeklerin amniosentez yapmadan tanınması olasılığı artmıştır. Amniosentez yapılma zorunluluğu daha ileri yaşlara kaymış ve hatta her yaş için artık tarama testlerine bakılarak karar verilir hale gelinmiştir.

11-14 hafta tarama testi ve bazı durumlarda 16-18 haftalar arasında yapılan II. Trimester taraması normal çıkan ve ultrasonda Down sendromu ile ilişkilendirilecek herhangi bir belirteç olmayan kadınlarda risk çok azalmış olmakla birlikte sıfır değildir. Bu özelliklere sahip ve 35 yaşının üzerindeki kadınlarda amniosentez yapılmayabilir.

Özellikle 38 yaşın altında bu uygulama giderek yaygınlaşmaktadır. Amniosentez yaptırmama kararı anne ve baba adayı tarafından verilmelidir. Hekimler sadece yol gösterici olup tıbbi-hukuki nedenlerden dolayı amniosentez kararını üstelememektedirler. Amniosentez yapılanlarda sağlıklı bebek kaybı riski, yapılmayanlarda ise Down sendromlu bebek doğurma riski vardır. Bu riskler test riski ile dengelenip hekimleri ile tartıştıktan sonra çift tarafından karar alınmalıdır.

Fatih hep aklıma takılmıştır, yeri geldi sorayım sana, diyelimki gebelikte yapılan tetkikler sonucunda bebeğin sakat olduğu anlaşıldı, yada beyinle ilgili bir sorunu tespit edildi, yani bebek doğduktan sonra ölene kadar annenin babanın bakımına muhtaç olacak, bu tespit yapıldıktan sonra anne baba biz bu bebeği istemiyoruz derlerse, yasal kürtaj zamanı geçmemişse kürtaj yapılıyor ama yasal zamanı geçmişse ne yapılıyor, ben bu bebeği doğsada doğmasada istemiyorum diyebiliyorlarmı derlerse doğan çocuğa devlet bakıyormu.