Gaziantep- Nizip Demiryolu 55 Yaşında

Anadolu’da ilk kez demiryolu yapımının temelleri 19.Yüzyılın hemen başında başlar.Sanayi atılımını sistemli bir şekilde gerçekleştiren Almanya,petrol bölgesine ulaşmak için Osmanlı topraklarını kullanmak ister.Bu amaçla Osmanlı Sultanı II.Abdulhamid tarafından projesi geliştirilen Hicaz –Bağdat demiryolu yapım projesini destekleme kararı aldı.Bu demiryolu Halep üzerinden bu günkü Kilis iline bağlı Elbeyli ilçesi yakınındaki Çobanbey güzergahını takip eden Karkamış’a, oradanda bir köprüyle Fırat üzerinden geçilerek doğuya devam ettirilme şeklindeydi.Bu proje büyük titizlikle uygulamaya konuldu.Dönemin en uzun ve teknolojik olarak en mükemmel demiryolu köprüsü Karkamış’ta, Fırat üzerinde kuruldu.870 metre uzunluğundaki bu köprü yüzer metrelik 8 gözden oluşturuldu ve nehir geçişinde estetik bir yapıya dönüştürüldü.Köprünün Suriye tarafında 80 cm. genişliğinde bir de yayalar için geçiş yeri yapıldı.56 kilometresi Türkiye sınırlarında bulunan toplam 116 kilometre uzunluğundaki Karkamış-Çobanbey-Halep hattının sınırlarımız içinde kalan bölümünün diger illerimize geçişi sağlayan enteğrasyon demiryolu çalışmaları Cumhuriyet döneminde başlandı.

Adana-Gaziantep-Şanlıurafa-Mardin hattı için projeler üretildi.Bu projeler içinde bulunan 51 km uzunluğundaki Gaziantep-Nizip hattı 1951 yılında Dönemin meşhur Müteahitlerinden olan Nihad Samanlı’nın firması tarafından hayata geçirildi.Özellikle hafriyat ve yol çalışmalarında ağırlıklı olarak Nizipli işçiler ve Nizipli kamyon nakliyecileri kullanıldı.

Nizip,1950 li yıllarada özellikle kamyon nakliyecileri açısından zengin bir şehirdir.Bu yüzden ,Demiryolu İnşaatını üstlenen yüklenici firma sahibi Nihad Samanlı,Nizip-Gaziantep hattının atölye şefliğine Kamyoncu kazancı Cemil’i atar.Kazancı Cemil hat boyunca çalışan dozer ve hafriyat kamyonlarının sevkiyatından sorumlu olmuştur.O dönemde demiryolu yapımında çalışan ağır iş makinalarını da Nizipli şoförler kullanmaktadır.Dozer Bilal,Dozer Hayri,Yağcı Nahsen,Bablı Çavuş ve oğlu Mındık bu ekipte çalışanlardan sadece bir kaçıdır.Leyland kamyonlarının meşhur olduğu bu dönemlerde Kamyoncu Bilal Özmen(Abeli Bilal) ve Gazozcu Celal(Çilkız) en meşhurlarıdır.Büyük bir özveri ile yütrütülen demiryolu çalışması 1954 Yılında tamamlandı.O dönem Nizip Belediye Başkanı olan Kasım Böler,Demiryolunun açılışı için bir karşılama komite hazırlar.Bu karşılama komitesinde günümüzde Hilmi Şen,Berber Adil,Habeş Çavuş,Şilte Kamil(Belediye Zabıta Amiri) gibi kişiler vardır.Nizip tren istasyonu da o dönemin modern istasyonlarından birisi olarak tarihe geçer.


Nizip-Karkamış hattı ise 10 yıl sonra yani 1964 yılında hizmete açılmıştır.Bu hat güzergahı olarak Nizip- Karkamış kısmı da hizmete açıldıktan sonra Mürşitpınar (Suruç) - Akçakale - Ceylanpınar ilçeleri ile Şanlıurfa, Nusaybin ilçesi ile Mardin'e kadar ulaşmıştır.Bu hat,Gaziantep üzerinden Batı yönüne doğru Nurdağı - İslahiye ilçelerine oradan Kahramanmaraş - Osmaniye - Adana komşu illeri ile İskenderun - Ceyhan ilçelerine kadar ulaşmaktadır.Nizip’in Devlet Demiryolu ağına bağlı bir şehir olması birçok açıdan büyük avantaj sayılmaktadır.Bu hat yurtiçi yanında yurtdışı bağlantılara da sahiptir. 1964 Yılında Gaziantep-Karkamış hattının işletmeye açılmasıyla Nizip Garı önemli bir yolcu durağı olmuştur.Irak ve Suriye ile bağlantısı olan Devlet demiryolunun Nizip’ten geçen kısmı önemli taşıma işlerinde de kullanılmaktadır.İlçemizin demiryolu ile bağlı olduğu merkezlerden bazılarının süre ve mesafe olarak uzaklıkları aşağıdaki gibidir.

Demiryolu Bağlantısı Olan Bazı Merkezler Gaziantep’le Arasındaki Mesafe

Şehir Km. Saat
Gaziantep 51 50 dk
Adana 293 4 saat 15 dk
Ankara 968 18 saat 5 dk
İstanbul 1401 27 saat 25 dk
Suriye - Halep 307 7 saat
Irak - Bağdat 1050 23 saat
Şanlıurfa 135 1 saat 45dk

Nizip’e Ulaşan TCDD Trenleri:TOROS EKSPRESİ
Haydarpaşa-İzmit(Kocaeli)-Enveriye(Eskişehir)-Kütahya-Afyon-Konya-Karaman-Osmaniye-Adana-Gaziantep-Nizip

Demir yollarının acilen yenilenmesi gerekiyor, ben 2 sene önce çocukları İstanbuldan trenle Gaziantep'e gönderdim 36 saat sonra Gaziantep'e gelebildi bir daha tövbe ettik.

geçen ay nizip anep arası bakımı yapılıyordu galibas işçiler çalışıyorlardı çadır felan kurmuşlardı tcdd yazıyordu çadırda

Nizibe ilk trenin gelişini hatırlıyorum.Tren çiçek, grapon kağıdı ve Atatürk resmi ile süslenmişti.Bir çukurda deve kesildi. O zaman; dedemgilin Tahtani mahallesindeki evinde oturuyor ve istasyona yakındık, annemin kucağında gitmiştik.Ben 1959 yılında açıldı diye duymuştum. O zaman sanırım 4 yaşındaydım. Bando, takımı davul zurna da çalıyordu ve mahşeri bir kalabalık vardı. Ne yazık kı, zamanında petrol lobisinin engellemesi ile trenlerimiz modernize edilmedi? Umarım bu hükümet hızlı tren projesini yaygınlaştırır.Trenler en emniyetli ulaşım araçlarından biridir.

heyhaat heyhaat... giden gitti cancağazım..zamanında sahip olamadık dörtbaşdan örülen demiryollarına...bundan sonra bu zihniyetimizle zor...bineriz son model arabalarımıza içine birer ikişer kişi gideriz antebe elin almanı,amerikalısı ve onun yerli mümessilleri kazanırda kazanır. hem sonra demiryolu gomonist işi deelmi canlarım...

Tek partili dönemde zamanın Bayındırlık (Nafia) bakanı Gaziantep'e inceleme ve ziyaret için gelir. bu ziyarette şehirin ileri gelenleri ve iş adamlarıyla bir toplantı yapar.Bakan toplantıda yaptığı konuşmada Antep'in kurtuluş savaşında göstermiş olduğu kahramanlığına vurgu yaparak övgü dolu sözler söyler.Bakandan sonra söz alan zamanın sanayi-ticaret odası başkanı yaptığı konuşmada "Anteplinin yapmış olduğu kahramanlığına ve akıtılan kanlarımızın karşılığında devlet yaralı göğsümüze madalyamızı taktı. ve bu tarihe geçti. şimdi siz Antep'in göstermiş olduğu bu kahramanlığına onun gazi ve şehitlerinin hatırasına karşılık Antep'i Narlı demiryolu şebekesine bağlarsanız gerçek iyiliği yapmış olursunuz.' der. Başkanın Antep'e demiryolunun getirilmesi konusundaki bu ateşli ve detaylı konuşması etkili olur ve kısa zamanda Antep Narlı hattına bağlanır. Demokrat parti döneminde de bu hat Nizip üzerinden Karkamışta Bağdat-Hicaz (Cenup demiryolları) şebekesine bağlanır. Erhan beyin yazısında bu hattın Karkamışa bağlanması 1964 yılı olarak gösterilmiş,ancak bu tarih Haziran 1960 dır.anılan tarihte yapılan görkemli bir törenle bu hattan tren Karkamış garına girmişti. o tarihe kadar Anadolu istikametine giden trenler Halep üzerinden giderken bu hattın bağlanmasıyla artık seyrü seferler bağlanan bu hat üzerinden yapılmıştır. hizmeti ve emeği geçenleri saygıyla anıyorum.

Alıntı:

---

Ahmet Kocaaslan Nickli Üyeden Alıntı

Tek partili dönemde zamanın Bayındırlık (Nafia) bakanı Gaziantep'e inceleme ve ziyaret için gelir. bu ziyarette şehirin ileri gelenleri ve iş adamlarıyla bir toplantı yapar.Bakan toplantıda yaptığı konuşmada Antep'in kurtuluş savaşında göstermiş olduğu kahramanlığına vurgu yaparak övgü dolu sözler söyler.Bakandan sonra söz alan zamanın sanayi-ticaret odası başkanı yaptığı konuşmada "Anteplinin yapmış olduğu kahramanlığına ve akıtılan kanlarımızın karşılığında devlet yaralı göğsümüze madalyamızı taktı. ve bu tarihe geçti. şimdi siz Antep'in göstermiş olduğu bu kahramanlığına onun gazi ve şehitlerinin hatırasına karşılık Antep'i Narlı demiryolu şebekesine bağlarsanız gerçek iyiliği yapmış olursunuz.' der. Başkanın Antep'e demiryolunun getirilmesi konusundaki bu ateşli ve detaylı konuşması etkili olur ve kısa zamanda Antep Narlı hattına bağlanır. Demokrat parti döneminde de bu hat Nizip üzerinden Karkamışta Bağdat-Hicaz (Cenup demiryolları) şebekesine bağlanır. Erhan beyin yazısında bu hattın Karkamışa bağlanması 1964 yılı olarak gösterilmiş,ancak bu tarih Haziran 1960 dır.anılan tarihte yapılan görkemli bir törenle bu hattan tren Karkamış garına girmişti. o tarihe kadar Anadolu istikametine giden trenler Halep üzerinden giderken bu hattın bağlanmasıyla artık seyrü seferler bağlanan bu hat üzerinden yapılmıştır. hizmeti ve emeği geçenleri saygıyla anıyorum.

---

Sayın kocaaslan tesbitinize bende katılıyorum.Çünkü 1961 yılında biz yani babam rahmetli Nizip istasyonuna tayin edilmişti o tarihte Karkamış bağlantısı vardı.Saygılarımla

Alıntı:

---

Ahmet Kocaaslan Nickli Üyeden Alıntı

.....beyin yazısında bu hattın Karkamışa bağlanması 1964 yılı olarak gösterilmiş,ancak bu tarih Haziran 1960 dır.anılan tarihte yapılan görkemli bir törenle bu hattan tren Karkamış garına girmişti. o tarihe kadar Anadolu istikametine giden trenler Halep üzerinden giderken bu hattın bağlanmasıyla artık seyrü seferler bağlanan bu hat üzerinden yapılmıştır. hizmeti ve emeği geçenleri saygıyla anıyorum.

---

Ahmet bey,bölgemizin tarihi kaynakları ile ilgili engin tecrübeniz var.Yukarıdaki tespit ve ikaz için çok özel teşekkürlerimi sunuyorum.Yapmış olduğum birçok incelemede yukarıdaki tarihin işletme açısından baz alındığını gösteriyor.Sizin bahsettiginiz 1959 veya 1960 tarihleri istasyon binasının tamamlanması ile ilgili olabilir...Aşağıdaki bilgiler TCDD kaynaklarından alıntıdır.

Gaziantep Narlı Karkamış hat kesiminin 84+009 kilometresinde(Nizip) 1954 yılında demiryolu işletmeciliğine açılmıştır. Gar binasının inşası 1953 yılında başlamış 1959 yılında tamamlanmıştır. 1964 yılında Gaziantep Karkamış hattının demiryolu İşletmeciliğine açılmıştır.TCDD Gaziantep'te Hareket Bölge Amirliği, Gar Müdürlüğü, Depo Müdürlüğü, Ambar Müdürlüğü, Yol Atölye Müdürlüğü, Yol şube Şefliği ve Haberleşme Şefliği birimleriyle teşkilatlanmıştır.

Selam Aleyküm Sayın Nizipli hemşerilerim,
yazılarınızı hayranlıkla okuyorum.Sadece birşey öğrenmek istiyorum.Özellikle Sayın Kocaaslan Bey'e bir sorum olacak.Eğer yanılmıyorsam kendisi,Karkamış Lisesi Tarih öğretmeni olarak tanıyorum ve aynı zamanda kendisi de benim okuduğum yıllarda Tarih öğretmenim olur.Hocam siz gerçekten karkamış lisesindeki tarih öğretmenim misiniz yoksa bu sadece bir isim benzerliğimi?Saygılarımla...Mehmet

iyiki dogdun demir yolu nice mutlu yillara, her ne kadar ragbet gormesende senin varligin yeter.:):)