Dijital bağimlilik felakettir

DİJİTAL BAĞIMLILIK FELAKETTİRYenidünyada iletişim teknolojileri, birçok konforu getirdiği gibi aynı zamanda birçok sorunu ya da zorluğu da beraberinde getirmiştir. Bilgiye erişim kolaylaşmış ama nitelikli bilgiye erişmek zorlaşmıştır. İnsanlara etkileşim kolaylaşmıştır ama nitelikli iletişim ise çok azalmıştır. Ekran karşısında uzun süreler geçirilmesine rağmen odaklanma süreleri düşmüştür. Bu kişilerde dinleme becerilerinde (öğrencilerimden bilmekteyim) ciddi düşüşler de gözlenmektedir. Bütün bunlarla bağlantılı olarak akademik başarının da görülür düzeyde, düştüğü ifade edilebilir. Daha önce başarılı olan bir öğrencinin telefonla zaman geçirmeye başlamasıyla birlikte eski başarıdan eser kalmamaktadır. Yani telefonla ne kadar fazla zaman geçirirse, okuldaki başarısı da bir o kadar düşmektedir. Aşırı ekran karşısında kalma ile beraber unutkanlık da baş göstermektedir. Muhakkak ki bu durum da akademik başarıyı olumsuz bir şekilde etkilemektedir.Akademik başarıyı olumsuz etkilediği gibi bu bağımlılık, gençlerde ve çocuklarda konuşma ve yazma becerilerini de olumsuz etkilemektedir. Telefonda ya da klavye de yazarken kısa, anlamsız, düzensiz ve kuralsız oldukları gözlenen bu kişilerin aynı zamanda oldukça patavatsız ve pervasız olduklarının da altı çizilmelidir. Onlardan okulda, yazı yazmaları veya bir konu ile ilgili konuşmaları istense, bu kişilerin yeterli düzeyde yazamadıkları ve konuşamadıkları görülmektedir.Ayrıca etkileşim bağımlılığı da ciddi anlamda sorun teşkil etmektedir. Beğenilme ve sevilme arzusu o kadar çoğaldı ki sosyal medya çöplüğünde beğenmeyenleri yok sayacak düzeyde bir hastalıkla karşı karşıyayız. İnsanlar ilgi odağı olmayı ve alkışlanmayı çok seviyor artık. Sosyal medyada herkesin kendisine âşık düzeyde sevdiğini; hatta kendisini o mecralarda beğenmeyenlere kızacak düzeyde tepkiler verdikleri görülmektedir. Narsizme kadar varan bu durum tedaviyi gerektirecek düzeylere ulaşmıştır. Derinlemesine dostlukların tükendiği ve onun yerine ışıltılı ekranlarda sahte emojiler yer almaktadır.Beğenilme arzusu sonucunda, insanlar ilgiyi cezbetmek için bin bir türlü şekle girebilmektedir. Bu anlamda farklı olabilmek için olabildiğince trajikomik bir durumlar yaşanabilmektedir. Normal zamanda konuşulmayacak şeyler konuşulmaya ya da yapılmayacak davranışlar sergilenmeye başlanıyor. Sosyal medyada daha çok beğenilmek için her yol denenmektedir.Burada ilgiyi toplamak için en çok başvurulan yollardan birisi de kişinin kendisini teşhiridir. Bu bağlamda kişi kendisini bilinçli olarak gözü önüne çıkarır, bunun için kendi bedenini, duygularını, yaşamını veya mahremiyetini sergilemeye başlar. Bu durum sadece cinsellik değildir; genellikle dikkat, onay, güç, kabul görme ya da kontrol ihtiyacı ile bağlantılıdır.Tabi ki bu görünürlüğü en rahat gerçekleştirebileceği yer ise sosyal medya mecralarıdır. Haliyle aşırı düzeyde paylaşım yapma ihtiyacı doğmaktadır. Herkes görsün diye olur olmaz şeyler paylaşılmaya devam edilir. Herkesin görmesi kişiyi var edip etmeyeceği noktasında şüphelerim var. Aslında var olabilmek için kendini göstermek çabası, bünyeye yerleşen bir kanser hücresi gibi, kişiyi zamanla tüketir ve onu yok eder.Bu tükenişi biraz daha açmak gerekirse aşırı teşhir, kişilik çatışmasına neden olabilmektedir. Gösterilen kişilik ile gerçek kişiliğin farklı olduğu bir yapı ortaya çıkmaktadır. Kişi, sürekli yeni bir şey sergilemek zorunda kaldığı için kendi iç sesini kaybeder ve gerçek kişiliğine yabancılaşır. Bu yabancılaşma, kişiyi dışarıdan gelen ilgiye ve onaya bağımlı hale getirir. Kişi görünür oldukça daha fazla görünmek ister, fakat kalıcı tatmin sağlayamadığı için yoğun yalnızlık, kaygı ve iç boşluk yaşar. Bu süreçte mahremiyet de ortadan kalmaya başlar: kişiye ait özel alan kalmaz ve mahremiyet sınırları ortadan kalkar. Millet olarak bizler, bu durumlar için "ar perdesi yırtılmış" ifadesini kullanırız.Tahrim Suresi 6. Ayetinde Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun." diye emredilmektedir. Ben bu dijital mecraları (eğer dikkatli ve bilinçli olarak kullanmazsak) bir ateş gibi görenlerdenim. Mutlaka ama mutlaka kendimizi ve çocuklarımızı korumalıyız.Esenlikler diliyorum. Konuya devam edeceğiz…DR. OSMAN UTKAN