Sosyal Medyada güvenli dönem baþlýyor

Sosyal Medya kullanýcýlarýnýn en çok merak ettiði konular arasýnda "Sosyal Medya þirketleri kimlerin denetiminde? Sosyal Medya þirketlerinin yurt dýþýnda bulunmasýnýn dezavantajlarý nelerdir? Sosyal Medya þirketlerinin Türkiye'de ofis açmalarý milli güvenlik açýsýndan nasýl bir avantaj oluþturacak? Sosyal Medya üzerinden yönetilen algý operasyonlarý nasýl önlenecek? Kiþisel verileri nasýl koruyacaðýz? Gibi sorular bulunuyor. Yeni çýkan Dezenformasyon Yasasý bu sorunlarýn önüne geçmeyi hedefliyorDünyadaki en büyük sýkýntý, internetin denetimsizliði. Bu denetimsizlik internetin anonim olduðu iddiasýna dayanýyor. Ancak gerçekte böyle olup olmadýðý konusunda tereddütler var. Teyit veya doðrulama mekanizmasý henüz yok. Bazý þirketler denetimsizlik zemininden düþüncelerini yayýyor. Bunu gören devletler ve özellikle Avrupa Birliði, uygulama ve firmalar tarafýndan verileri ülke dýþýna taþýmamalarý için önlemler alma yoluna gitti.SOSYAL MEDYA ÞÝRKETLERÝNÝN YURT DIÞINDA OLMASININ DEZAVANTAJLARI NELER?Dünyanýn her yerinde ve hemen her dilde yayýn yapýp o ülkelerde temsilcisi olmayan þirketler, sosyal medya þirketleridir. Buradaki en büyük sorun, devletlerin muhatap alabileceði, bilgi isteyebileceði bir yapýnýn kendi ülkesinde olmamasý. Böyle olunca "denetlenemez" bir yapý çýkýyor. Denetlenemeyen bir sistem güvenli deðildir. 2022 yýlýnda Ýrlanda Veri Koruma Komisyonu, Avrupa'daki muhataplarýna Facebook ve Instagram'ýn sahibi META'nýn Avrupa'dan Amerika Birleþik Devletleri'ne (ABD) kullanýcý verilerini göndermesini engelleyeceði uyarýsýnda bulundu. Komisyon, META'nýn büyük miktarda veriyi ABD'ye aktarmasýný engellemek için sert kararlar almaktan kaçýnmayacaðýný duyurdu. META'nýn Avrupa Ofisi Ýrlanda'da bulunuyor. Bu nedenle buradaki otoritelerin aldýðý kararlara uymak zorunluluðu var. Kýsaca nerede ofis veya þube varsa veriler ile ilgili hesap sormak mümkün oluyor, aksi halde böyle bir imkân bulunmuyor. SOSYAL MEDYA ÞÝRKETLERÝNÝN TÜRKÝYE'DE OFÝS AÇMALARI NASIL BÝR AVANTAJ OLUÞTURACAK?Ýnsanlarýn yatkýnlýðý, toplumdaki tercihler, bir bölgedeki insanlarýn internette aradýðý kelimelerin yoðunluðu, bunlar istihbarat amaçlý kullanýma uygundur. Bir kimsenin terör propagandasý içeren paylaþýmlarýnýn dolaþýma sokulmasý; bu mecralarýn propaganda, adam devþirme alanýna dönüþmesi, manipülasyona zemin hazýrlayan giriþimlerin topluma sosyal medya aracýlýðý ile sevk edilmesi mümkündür. Bunlarýn tümü ve daha fazlasý toplumsal huzur ve milli güvenlik için sorun teþkil etmektedir. Zira toplumsal barýþý tehdit eden içeriklerin derhal kaldýrýlmasý, toplumu manipüle eden içeriklerin tespiti ve hýzlý biçimde engellenmesi için Türkiye'de yerleþik bir muhatabýn olmasý önemlidir. SOSYAL MEDYA ÜZERÝNDEN YÖNETÝLEN ALGI OPERASYONLARI NASIL ENGELLENECEK?Sosyal medyaya iliþkin tasarlanan yasal düzenlemeler algý operasyonlarýna karþý bütünsel bir mücadele konsepti ile yaklaþmaktadýr. Düzenleme; hukuk devleti, temel haklar ve düþünce özgürlüðü temel alýnarak tasarlanmýþtýr. Düzenlemenin temel odaðý, kamu düzenini, genel saðlýðý ve milli güvenliði tehdit eden dezenformasyon ile baðlantýlý algý operasyonlarý ile mücadele etmeyi amaçlamýþtýr. Bunlarýn dýþýnda suç olan "çocuk istismarý", "kadýna karþý þiddet", "intihara teþvik" vb. konularda da bir çerçeve mevcuttur. Elbette ki algý operasyonlarý tamamen bitmeyecektir. Ancak bu yasal düzenleme ile daha etkin ve hukuka uygun mücadele mümkün olabilecektir. ÖNCEDEN NASIL BÝR YOL ÝZLENÝYORDU?Sosyal medya hayatýmýza ilk girdiðinde bu alanda herhangi bir denetim mekanizmasý yoktu. Ýsteyen istediðini dile getirebilirdi, denetim veya tespiti bulunmuyordu. Sonradan hayata geçirilen düzenlemeler ile sosyal medya biraz daha denetim altýna alýndý. Hatta son düzenlemeler ile Türkiye'de temsilci bulundurma þartý getirildi. Ancak atanan temsilciler Türk vatandaþý deðildi ve Türkiye'de ikamet etme mecburiyeti bulunmuyordu. Dolayýsýyla tebligat ve bildirimler yurt dýþýndaki adreslere yapýlýyordu. Son yasa tasarýsý ile bu boþluk "T.C. Vatandaþý ve Türkiye'de yerleþik" kimseler ifadesi ile giderildi. Böylece faillerin bulunamamasý sorunu ortadan kalkýyor. Peki fail nasýl bulunuyor? Diyelim ki siz bir tweet atýp birisine hakaret ettiniz. Sizin fail olup olmadýðýnýzýn tespiti için, kullandýðýnýz hesaptan sizin tweet attýðýnýzýn tespiti gerekiyor. Bunun için hesabýnýz ile kullandýðýnýz internetin IP çakýþmasýnýn olmasý lazým. Bu veri kimde? Twitter'da. Yani bu doðrulamanýn yapýlabilmesi için Twitter'ýn bilgi paylaþmasý gerekiyor.SOSYAL AÐ SAÐLAYICILARINA GETÝRÝLECEK YÜKÜMLÜLÜKLER NELER?Düzenleme sayesinde sosyal að saðlayýcý, kullanýcýlara önerdiði içeriklere iliþkin tercihleri güncelleme ve kiþisel verilerinin kullanýlmasýný sýnýrlandýrma seçeneði sunma konusunda gerekli tedbirleri alýr ve bu tedbirlere raporunda yer verir. Sosyal að saðlayýcý, reklamlara iliþkin içerik, reklam veren, reklam süresi, hedef kitlesi, ulaþýlan kiþi veya grup sayýsý gibi bilgilerin yer aldýðý bir reklam kütüphanesi oluþturarak bunu internet sitesi üzerinden yayýnlar ve bu hususa raporunda yer vermek zorundadýr. DÝÐER ÜLKELERLE GÖRE YOLUN BAÞINDAYIZÝnternet alanýnda "özgürlük" ve "güvenlik" dengesini koruyan adýmlar atýyoruz. Dezenformasyon yasasý bu anlamda kýymetli bir adým. Her ne kadar "sansür" iddialarý ile "manipüle" edilse de yapýlmasý gereken budur. Bu adým düzenlediði sektörün standartlarýný aþan hukuki bir aykýrýlýk taþýmamaktadýr. Hiçbir þirkete veya kullanýcýya bir yasak getirmiyor. Maðduriyetlerin arttýðý bu çaðda devletler anayasal yetkilerini kullanarak bu alaný denetlemek istiyor. Bu denetlemenin içeriði veri güvenliði, kullanýcýlarýn aydýnlatýlmasý, hizmet politikasý ve kalitesini arttýrmaya yöneliktir.