Yakında yayınlamaya çalıştığım;'' Nizip Ağzı '' kitabımda 750'den fazla eski Nizip hanekleri, öyküler, atasözü ve deyimler, kutsanan yerler, eski adet ve töreler, evlenme merasimler, yemek kültürüi gibi bilgileri kapsayan kitabımdan bir bölüm;
GEÇMİŞ ZAMANDA NİZİP’TE ÇOCUK OLMUŞSAN;
• Kavurgacı Güllüş amminin büyük hasır ve içi bezle kaplı sepetinden kavurga almıştır..
• Her kar yağdığında, büyük tas içinde yapılan ve kar ile üzüm pekmezinden yapılan
karsanbaçtan yemiştir.
• Her kış, buğday, kırık leblebi, karpuz çekirdeği, menengüç ve kendir tohumunun
karışımı ile kavrulan ‘’Kavurga’’ yemiştir.
• Tahta çubukta macun( somur bitmez) yemiştir.
• Bayramlarda pamuk helva yemiştir.
• Her yaz mutlaka deliklikayada veya meyhanada çimmiştir.
• Arkadaşları ile mevsimine göre bahçalardan marul, erik veya nar gibi meyva çalıp yemiştir.
• İlkokula tahta çanta ile gidip, Ortaokulda şapka takmıştır.
• Genelde yazın ölüler için hayrına; hasbetilullah- sebilullah nidaları ile dağıtılan buyan şerbeti sebilinden elinde satıl, kazan veya sürahisi ile almıştır.
• Evlerde buzdolabı olmadığı için buz fabrikasından çıkacak buz kalıbından 25
kuruşluk buzu havlu elinde sıra bekleyip almıştır.
• Sokakta arkadaşları ile vurçakır oynamıştır.
• Mevsiminde gülle, çelik çomak, istop , aşık( koyun kemiği) kumarı oynamıştır.
• Kurban bayramında evinde kurban kesilmesine rağmen, bayram yerinde mutlaka kebap yemiştir.
• Yazın eylenceci Burhanın; - Adapazarından gittik getirdik beyim diye sattığı çerezden alarak yiyip, bayramda işlettiği tahta nare’ye(sallangaç) binmiştir.
• Kör Kemal, Memilli, Zeki Bey, Kör Senem, deli Mesut, Kuddusi gibi o günün karizmatik şahıslarını tanıma şerefine ermiştir.
• Birdirbir veya uzun eşek oynamış, atlamalarda hep beraber yerlerde sürünmüştür.
• Yazın, gazozu olabildiğince sallayıp; aç çoşar oynayıp ya bedava içmiş ya da arkadaşına bedava gazoz, kola içirmiştir.
• Yine yazın caddelerde satılan, buzun bıçakla ufaltılıp bardağa üzerine gül veya limon şurubu eklenmesi ile yapılan şuruptan içmiştir.
• Kış başlangıcında eve gelen kışlık kömür veya odunları, arkadaşlarına bir şeyler vaat edip birlikte dama taşımıştır.
• Bir ustasına telden araba yaptırıp mahalle sokaklarında arkadaşlarına hava atmıştır.
• Yazın damda veya evin hayadında cibinlikli tahtta yatmıştır.
• Bayramlarda, el öpmek bahanesi ile para vermeyecekler de olsa yakın uzak bütün akrabaları dolaşıp para toplamıştır, vermeyen yarın gel demişse ertesi gün de gitmiştir…
• Arkadaşlarına imrenerek; pul, kibrit para kolleksiyonculuğu yapmıştır.
• Bombacı Şakir’in bayram topu ile korkmuştur.
• Aşağı oba, yukarı oba mahalle kavgalarına karışmıştır.
Mahmut Küçük
Şair-Araştırmacı yazar