GSMMO Nizip Temsilcisi Cuma Özdemir, Plan ve Bütçe Komisyonuna Aralık Ayında Gelip Yasalaşacak olan EYT Ocak 2023Yılında Yürürlüğe Girecektir.EYT NEDİR?EYT sorunu 8 Eylül 1999'da kabul edilen 4447 sayılı Kanun ile gündeme geldi. Kanundan önceerkekler için 25, kadınlar için 20 yıl sigortalılık süresi ve 5 bin günlük prim gün sayısı emekliolmak için yetiyordu.Yapılan düzenlemeyle emeklilik yaşı kadınlarda 58'e erkeklerde 60'a yükseltilirken emeklilikiçin gerekli prim gün sayısı ise 7 bin güne yükseltildi.KISMİ EMEKLİLİK8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan EYT'ye tabi olanlar için 3600 gün yani 10 yıllık primleemekli olma imkanı bulunuyor. Sigortalının eğer yeterli primi tamamlama imkanı yoksa 3600gün prim emeklilik için yeterli oluyor. Ancak burada tekrar yaş şartı gündeme geliyor.Kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaşın dolmuş olmasına bakılıyor.GEÇMİŞE DÖNÜK HİZMET TESPİTİ YAPMAKGeçmişte sigortası yapılmış ancak primi eksik ya da hiç yatırılmamış olanlar ya da sigortasızçalıştırılanlar geçmişe dönük hizmet tespiti yaptırarak bu günlerini tescil ettirerek giriş tarihinigeri çekebilir. Bununla beraber hem EYT yasasına tabi olma hakkı kazanabilir hem de primgünü kazanabilir.DOĞUM BORÇLANMASI YAPMAKPrimi eksik olan kadın sigortalıların ise doğum borçlanması imkanı bulunuyor. Sigortadansonra dünyaya gelen 3 çocuğa kadar borçlanma hakkı var. Her bir çocuk için 2 yıl yani 720 günprim tek seferde ödenerek emeklilik hakkı kazanılabiliyor.Kadınlar için 20 yıllık süre 2019 itibariyle tamamlandığı için kadınlar için sadece prim şartınıyerine getirmek yeterli olacak. Erkekler için konulan 25 yıllık süreyi bazı EYT yasasına tabisigortalılar henüz tamamlamadı. 1997, 1998, 1999 yıllarında işe girenler 2022, 2023, 2024yıllarında sigortalılık süresini tamamlayacak. Sigortalılık süresini son tamamlayacak EYT'lierkek için bu tarik ise 8 Eylül 2024 olacak.EYT yasasına tabi olmak emeklilik için yeterli olmayacak. Sigortalılık süresi ve prim günü şarttıpkı 1999 yasası öncesindeki gibi geçerli olacak. Sigortalılık süresi ve prim günü eksiği olanEYT'liler bunları tamamladıktan sonra başvurmaları halinde emeklilik hakkı kazanacak.Kadınlar için 20 yıllık süre 2019 itibariyle tamamlandığı için kadınlar için sadece prim şartınıyerine getirmek yeterli olacak.GİRİŞ GERİ ÇEKİLEBİLİR Mİ?EYT ile ilgili yapılacak düzenleme ilk kez 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olmuş kişilerikapsayacağı için ilk kez sigortalı olunan tarihi geri çekmek için yapılabilecek ne var sorusuakıllara geliyor. Bu konuda üç alternatif söz konusu. Birincisi borçlanma ikincisi ihya,üçüncüsü ise hizmet tespit davası. Borçlanma kanunun izin verdiği sürelerin borçlanılarak bazıborçlanma türlerinde ilk kez sigortalı olunan tarihin geri çekilmesini sağladığı için 9 Eylül 1999 sonrasında ilk kez sigortalı olmuş kişilerin düzenlemesinin kapsamında olma ihtimalinisağlayabilir. İhya ise toptan ödeme ile primlerini SGK'dan almış ya da Bağkur borcunuödemediği için silinen hizmeti olan kişilerin bu primlerini geri ödeyerek hizmetlerinicanlandırması ile düzenlemeden yararlanmasını sağlayabilir. Hizmet tespit davası ise 8 Eylül1999 ve öncesinde sigortasız çalıştırılan kişiler için dava yoluyla bu çalışmaların tespiti vegirişin bu tarih öncesine çekilmesini sağlayabilir.İŞYERİ SAHİPLERİ VE ŞİRKET OLMUŞLAR İÇİN "İHYA ETMEK" FORMÜLÜEYT'de emeklilik hakkı verilmesi için farklı kurumlardan sigortalı çalışmış vatandaşlar dadeğerlendirmeye alınıyor. Bunlardan birisi de Bağ-Kur. Bu kapsamda başka işyeri açmış ya daşirket ortağı olmuş vatandaşlar geçmişte eğer primlerini ödememişlerse günleri donduruluyor,borçları da siliniyor. Ancak bu dondurulan günleri ihya sistemi ile yeniden kazanmak mümkün.2022 YIL ÇOCUK BORÇLANMASI1 YIL İÇİN: 360X 69,024= 24.848,642 YIL İÇİN: 720X 69,024= 49.697,283 YIL İÇİN: 1080X 69,024= 75.545,924 YIL İÇİN: 1440X 69,024= 99.394,565 YIL İÇİN:1800X 69,024= 124.243,206 YIL İÇİN: 2160X 69,024= 149.091,842023 GELMEDEN PRİMLERİNİ ÖDEYENLER AVANTAJLI OLACAKEmeklilik borçlanma formüllerinden birini kullanarak prim ödemesi yapacaklar. 2023 yılıgelmeden bu ödemelerini yapmaları durumunda büyük bir kazanç sağlayacak. Nitekim ocakayında ödenecek sigorta primleri ücretlerle beraber artacak. Tahmini olarak 2023 yılında heryıl için çocuk başına 34.786,00 TL olması kuvetle muhtemeldir.