T�m Y�nleriyle Nizip Sava��

**Ramazan Tarhan** · 19.04.07, 05:19

Kimilerine g�re bir ayaklanman�n bast�r�lmas�, kimilerine g�re g�� dengelerinin koltuk sava��. Ama ortada bir ger�ek var. Binlerce �l� ve kaybedilen koca bir tarih.. Nizip sava��n�n tan�m� bu olsa gerek..
1.Siyasi Durum ve Sava��n ��k�� Nedenleri:
Osmanl� Padi�ah� II.Mahmud,divanda toplad�� bakanlar�na “Denize d��m�� bir insan�n y�lana sar�lmas� gibi” dedigi ve y�llarca sava�t�� Bat� g��leri ve Rusya ile askeri i�birligi karar�n� almas� asl�nda son d�nemlerdinde Osmanl�’n�n d��t�g� vehim durumun da bir ifadesi anlam�n� ta��yordu.Bu vehim durumun en b�y�k nedenlerden birisi d�nya �zerinde giderek g��lenen Milliyet�i ak�mlar�n �ok uluslu bir devlet olan ve �mmet anlay��na dayanan Osmanl� i�indeki milletlerin kendi ba�lar�na ba��ms�z devlet olma �abalar� olmu�tur.Bu sebeple �zellikle do�u b�lgelerinde ba�layan isyanlar�n bast�r�lmas�na y�nelik olarak Osmanl� devleti taraf�ndan 80 bin ki�ilik bir �ark ordusu olu�turulmu� ve do�u illeri s�n�rlar�n� korumaya y�nelik olarak do�u b�lgesine g�nderilmi�ti.Osmanl�n�n �nemli generallerinden olan ve mare�al r�tbesindeki Haf�z Mehmed Pa�a bu orduya ba� komutan alarak atand�.Osmanl� ordusundaki yenilik hareketlerinin bir �r�n� olarak da yabanc� komutanlar�n dan��manl�� ilk olarak bu orduda denendi.Y�llarca Alman ordusuna genel Kurmay ba�kanl�� yapan Mare�al Helmut Von Moltke ve 3 Prusyal� subay bu orduda sava� dan��manl�� yapt�lar.Osmanl� do�u ordusunun isyan hareketlerini bast�rma �abalar� s�rerken M�s�r sorunun da giderek ivme kazanmas� Nizip sava��n�n meydana gelmesinin �nemli bir nedeni olmu�tur.
Y�llarca hem Akdenizdeki Osmanl� Donanmas� hem de M�s�r b�lgesinde ba�ar�l� y�netimler sergileyen Osmanl�n�n M�s�r Valisi Mehmed Ali Pa�a, Osmanl� h�k�metinin izledi�i son siyaseti gayet iyi biliyordu.Osmanl�n�n d��t�g� konumu da g�z�n�nde bulundurarak uzun zamandan beri d��nd�� fakat a��a vuramad�� plan� uygulamaya karar verdi, ilk olarak, 1831 y�l�nda Suriye’nin kilidi olan Akk� kalesini ald�.II.Mahmud ,Akk�’n�n kurtar�lmas� i�in A�a H�seyin Pa�a kumandas�nda bir ordu g�nderdi. Fakat �brahim Pa�a bu orduyu b�y�k bir bozguna u�ratarak s�ras�yla �am, Halep ve Adana’y� ald�. �zerine g�nderilen sadrazam Re�id Mehmed Pasa emrindeki ikinci Osmanl� ordusunu da Konya’da yendi; 1833 y�l�nda sadrazam� esir alarak K�tahya’ya kadar ilerledi.Rus �ar�n�n yard�m� ile Osmanl� birlikleri M.Ali pa�ay� K�tahya’da tutmay� ba�ard� ve K�tahya anla�mas� imzaland�.Bu anla�ma ile Adana ve Suriye Valilikleri M.Ali pa�aya verildi.Ancak daha sonra M�s�r’�n komumu ile ilgili M.Ali pa�a ikna edilemeyince Padi�ah II.Mahmud’un emri ile �erkez Haf�z Mehmed pa�a komutas�ndaki �ark ordusunun M.Ali pa�an�n g��lerinin bast�r�lmas� i�in Suriye taraf�na y�nlendirildi.M.Ali pa�an�n daha fazla g��lenmesini istemeyen Padi�ah�n bu emri do�rultusunda �ark ordusundan 40 bin kadar bir birlik Haf�z Mehmed pa�a komutas�nda Nizip’e ula�t�.M.Ali pa�an�n o�lu �brahim pa�an�n komuta ettigi M�s�r ordusu da Nizip’e ula�m��t�.
2.Sava��n Yap�ld�� Yer:
Halep �zerinden �brahim pa�a komutas�nda Urfa’ya gelen M.Ali pa�a kuvvetlerinin harekete ge�tigi haberini alan Haf�z Mehmet pa�a padi�ahtan al�� emirle Malatya’da bulunan 80 bin ki�ilik ordusunun yar�s�n� Nizip ovas�na y�nlendirir.40 bin ki�ilik ordu �brahim pa�a kuvvetlerinden �nce Nizip ovas�na ula�t�.Ordu olduk�a yorgun ve bitkin durumdad�r.Do�u b�lgelerindeki �at��malar ve katedilen uzun yolun verdigi yorgunluk Osmanl�n�n sava� duzenini de etkilemi�tir.
F�rat nehrinin en azg�n ve kabar�k zaman�nda ger�ekle�en kar�� yamaca sal ile ge�me �al��mas�nda bir�ok a��r top f�rat�n sular�na g�m�lm�� ve ordudan bir�ok askerin de bo�uldu�u yine tarihi kay�tlardan anla��lmaktad�r.40 Bin ki�ilik orduyu zafer i�in yeterli bulan Haf�z Mehmet Pa�an�n ordusu bu haliyle zaten peri�an bir konumdayd�.Haf�z Mehmet pa�a bu sava��n sulh yolu ile halledilmesini arzulamaktad�r.Zira kar�� tarafta bulunan g��ler de ayn� zamanda Osmanl� ordusunu olu�turmaktayd�.�ki karde� g��n burada �arp��mas� en �ok bat� devletlerinin i�ine gelirdi.Bu arada �brahim pa�a komutas�ndaki M�s�r b�lgesi kuvvetleri de Halep �zerinden Urfa �ehrine ula�m�� ve Onlar da Osmanl� ordusunun bulundu�u mevkiye hareket etmi�lerdi.
F�rat� a�may� Birecik b�lgesinin en dar ve s�� yerinde deneyen Osmanl� Ordusuna kar��l�k M�s�r Kuvvetleri Karkam�� yak�nlar�ndaki ge�i� noktas�n� tercih etmi� ordu karargah�n� da Karkam�� ehri yak�nlar�nda toplam��t�. M�s�r ordusununda 10 bin civar�nda s�vari birligi ve 30 bin piyade ve 105 adet a��r top bulunmaktayd�.Osmanl� Ordusunda ise 80 civar�nda top,8000 civar�nda s�vari birligi ve 32 bin piyade �eklinde haz�r bulunuyordu.3 g�n Nizip’te konaklayan Osmanl� ordusu geni� bir alana da��lm�� ve �ad�rlar kurmu�tu.Sava��n meydana geldigi alan�n �ok geni� bir sahaya yay�ld��n� bu bilgilerden anlamak m�mk�nd�r.Ancak �u anki Nizip sanayii b�lgesi ile eski karmam�� yolundan Torumahmut k�y�ne kadar geni� bir alanda �ava��n �iddetlendigini anlamak m�mk�nd�r. Arap kaynaklar�na g�re BARAK sava��,T�rk kaynaklar�na g�re ise Nizip sava�� olarak ge�en bu tarihi meydan sava�� 29 Haziran 1839 ’da Nizip’te ger�ekle�ti.Osmanl� ordusunda dan��mal�k yapan general Moltke’nin yenilgiyi hissetmesi ve orduyu Birecik’e geri �ekme �nerisi Ordu komutan� Haf�z Mehmet Pa�a taraf�ndan geri �evrilir.Ve Osmanl� ordusu 3 saat gibi k�sa bir s�rede yenilgiye u�rat�l�r.Binlerce asker �ehid d��er.
3.Nizip Sava��na Kimler Kat�ld�?
Alman Reinhold Wagner “Dan��manlar” kitab�n�n 267 . sayfas�nda Osmanl� ordusuna dan��mal�k yapan Kurmay subaylar�n durumunu ve Osmanl� sava� d�zenini anlat�rken M�s�r ordusunun Birecik taraf�na do�ru 3 koldan sald�r�ya ge�tigini ve yer yer g�g�s d�g�se �arp��malar�n ya�and��n� yazm��t�r.Yine Wagnerin notlar�nda Haydar pa�an�n Birecik u� k�sm�na y�nelen Tugaya komutanl�k ettigi,Mah�er pa�an�n i�inde dan��man kurmay subaylar�n ve Ba�kumandan Haf�z Mehmed pa�an�n bulundu�u Sancak komuta kademesini savunmaya y�nelik muhaf�z Tu�ay�na komuta ettigi,Bahri pa�an�n mevzilere siper alan Savunma Tu�ay�na komuta ettigi yer almaktad�r.Mu� B�lgesinden gelen K�rt Emin pa�a komutas�ndaki birliklerin ilk sald�r�ya u�rayan �nc� birlik oldu�u ve b�y�k kay�plar verdigi de bu notlarda yer almaktad�r.S�leyman pa�an�n Mara� b�lgesinden gelen kuvvetlere komuta ettigi de sava��n kay�tlar� aras�na ge�en bilgilerde yer almaktad�r.Genaral Moltke’nin notlar�nda ise Cizre b�lgesinden “Vedehan bey” komutas�nda d�zenli ve sava� tecr�besi olan �nemli bir K�rt birliginin sava� d�zeninde orta k�s�mlarda yer ald�� vurgulanmaktad�r.Yine Moltke’in yazd�klar�na g�re Yakla��k 1000 kadar suvari birligi ve 3000 piyade ile Osmanl� ordusuna kat�lan S�leyman pa�a komutas�nda Ba��bozuklar birliginin sava��n sol cephesinde yer ald�klar� anla��lmaktad�r.Moltke’in Ka�an bey komutas�nda 800 atl�n�n bu sava�ta yer ald�� da vurglanm��t�r.
3.1.Botan Beyi Bedirhan Beyin Durumu:
Nizip sava��nda �zellikle K�rt gruplar�n�n tavr� �ok �nemli rol oynam��t�r.Sava�an her iki orduyu da kendilerine yak�n g�ren K�rtlerin bir k�sm� M�s�r ordusunda yer al�rken b�y�k bir k�sm� Osmanl� ordusunu tercih etmi�tir.General Moltke’nin yay�nlanm�� mektuplar�nda bu unsuru �zellikle g�rmek m�mk�nd�r.Eruh kalesi ku�atmas�na da kat�lan Genaral Moltke Osmanl� ordusunun �zellikle �mmet anlay��n� �n plana ��kartarak bu isyanlar�n bast�r�lmas�nda ba�ar�l� oldu�unu not etmi�tir.Ancak bir�ok hurafe anlay��n�n da sava� d�zenini etkiledigini ve T�rklere yak��mayan ilkel medodlar�n da hala varoldu�unu g�rd�g�n� ve sava� yenilgisinin bu t�r bat�l inan�lar y�z�nden oldu�unu ifade etmi�tir.Nizip sava��na kat�lan K�rt gruplar�n� incelerken hi� ��phesiz en �nemlisi Botan Beyi Bedirhan beyin Nizip sava��na kat�l�p kat�lmad�� hususundaki belirsizliktir.Reinhold Wagner,”Dan��manlar” kitab�nda Nizip sava�� sava� d�zeni k�talar�ndan bahsederken Moltke’nin “Vedehan bey” k�tas� ismini kullanmas� Bedirhan beyin bu �ekilde telafuz edilebilecegi varsay�larak Botan Beyi Bedirhan’�n birlikleri ile beraber Nizip sava��nda Osmanl� Ordusuna kat�ld�� tahmin edilmektedir.Bedirhan bey,Merkezi Cizre’de olan Eski Botan Beyliginin son reisi/beyidir.G��l� a�iret yap�s� ve �nemli say�da s�vari birligi ile tarihte bir�ok sava��n kaderini degi�tirmi� olan bu beylik Osmanl� �mparatorlu�unun 18.Y�zy�lda patlak veren �ark meselesinin de �nemli bir par�as�n� olu�turmaktad�r.Ara�t�rmac�-tarihci Cemal Kutay, K�rt a�iret reisi ve son Botan beyi Bedirhan Bey’in ��nc� ku�aktan torunudur. Bir K�rt hanedan� olan Azizan hanedan�ndan Abdullah Han’�n o�lu olan Bedirhan Bey, Cemal Kutay’�n anlatt�klar�na g�re, 1827 Osmanl�-Rus harbine 20 bin atl� ile kat�larak, Rus tarihlerinde bile o zaman Osmanl�’n�n kazan�lan tek zaferinin sahibi olarak g�sterilmi� bir kahramand�r.Yine Cemal Kutay’�n anlatt�klar�na g�re,�zellikle H�ristiyan bir topluluk olan Nasruriler ile �nemli sava�lar yapan Bedirhan Bey, Osmanl�-Rus Harbinde g�sterdi�i ba�ar� ve baz� kaynaklara g�re Nizip sava��nda M�s�r Valisi M.Ali Pa�a Kuvvetlerine kar�� Osmanl� saflar�nda yer almas�ndan dolay� Padi�ah II.Mahmud’dan hemen sonra tahta ge�en Sultan Abd�lmecit taraf�ndan �stanbul’a davet edilir ve dar��afaka binas�nda kendisine pa�al�k �nvan� verilir ve ard�ndan Girit’e vali olarak atan�r.. Ancak Bedirhan beyin Nizip sava��na kat�l�m� ile ilgili tarihi kaynaklar olduk�a k�s�tl�d�r.
1806 y�l�nda do�an ve hen�z 18 ya��nda bey olan Bedirhan bey Osmanl� devletinin en zor ve en karma��k d�nemlerinde kendi b�lgesinde �nemli bir g�� olmay� ba�arm��t�r.�zellikle Cizre’de Barut �retimi yapan bir fabrika kurmas� silah ve cephane a��s�ndan �nemli bir g�ce sahip olmas�n� sa�lam��t�r.�ran,Suriye ve Irak b�lgelerindeki K�rt liderlerle s�k s�k anla�malar yapm�� B�lgenin par�alanmamas� i�in �zel �apa sarfetmi�tir.Ancak Osmanl� g��lerine kar�� yer yer ayaklanan K�rt birliklerinin Bedirhan beye mal edilmesi baz� tarih kaynaklar�nda onun asi bir komutan olarak an�lmas�na neden olmu�tur.Tarih kay�tlar� genelde belge ve ar�ivlere dayan�r.Sava�lar ile ilgili devlet askeri ar�ivlerin yan�s�ra ki�isel yorum ve hat�ratlar�n da bu kay�tlarda �nemli rol oynad�� bir ger�ektir.B�y�k bir meydan sava��na sahne olan Nizip ovas�ndaki tarihi olay�n bug�n en �nemli kay�tlar� hat�ratlar� yay�nlanan ve Osmanl� ordusuna dan��mal�k yapan General Helmut Von Moltke’nin yorumlar�na dayanmaktad�r.Botan Beyi Bedirhan beyin Nizip sava��ndaki durumu da Moltke’nin kaleme ald�� el yaz�s� hat�ratlar� �nemli ��k tutmaktad�r.S�vas Vilayetinde b�lge ceza hakimi olan Bedirhan beyin o�lu Muhammed Emir babas� ile ilgili baz� bilgilere ula�mak i�in Genaral Moltke’ye mektup yazm��t�r.Moltke’nin Muhammed Emir’e g�nderdigi mektupta Bedirhan beyi tan�mad��n� ancak bir�ok K�rt a�iret beyinin sava� s�ras�nda Osmanl� taraf�na ge�tigini belirtmi�tir.Zeitscrift der Deutschen Morgenlandischen Gasellschaft,(Alman Do�u Cemiyetleri Mecmuas� cilt-133 sayfa 134-144) dergisinde yay�nlan Moltke’nin mektubu tarih�iler a��s�ndan da �nemli bir kaynak olu�turdu.Moltke sadece Nizip sava�� degil do�u b�lgelerindeki bir�ok ayaklanman�n bast�r�lmas� ve �nemli kalelerin al�nmas� s�ras�nda da Osmanl� ordusuna dan��mal�k yap�yordu.Moltke’nin Muhammed Emir’e g�nderdigi mektupta Eruh kalesi ku�atmas�nda Bedirhan beyin isminden bahsedildigini belirtmi� ve kahramanl�klar�n�n �v�ld�g�n� ifade etmi�tir.Ancak daha sonra Osmanl� taraf�ndan kendisine pa�al�k ve valilik verildigini duymad��n� da belirtmi�tir.Nizip sava�� s�ras�nda Osmanl� birliklerine kat�lan bir�ok K�rt birligi i�inde onun da olabileceginin ihtimalinin y�ksek oldu�unu ancak kendisini �ahsen tan�mad��n� vurgulayarak mektubuna son vermi�tir.
3.2.Ba��bozuklar�n Durumu
Yine Nizip sava��na kat�lan K�rt birliklerden Diyarbak�r b�lgesinden gelen “Ba��bozuklar” Moltkenin notlar�nda �nemli bir yer almaktad�r.Nizip sava��nda Osmanl� sava� d�zeni tasar�mc�s� olan Genaral Moltke’nin Ba��bozuklardan bahsederken Sava� meydan�ndaki seyrek zeytin a�a�lar�n�n bulundu�u sol cephede bu birliklerin ka�arak yerlerini terk ettiklerinde kendisinin olaya m�dahale ettigini ve onlar� tekrar sava�maya ikna etmeye �al��t��n� belirtmi�tir.Genarel Wagner’in “Vedahan bey” k�tas�n� anlat�rken son derece d�zenli ve sava� tecr�besi olan bir birlik oldu�unu belirtmesine ra�men Moltke’nin tan�mlad�� Ba��bozuklar�n bu birliklere benzemedigi ve daha tecr�besiz olduklar� anla��lmaktad�r.B�y�k olas�l�kla bu birlikler Osmanl�ya destek vermek isteyen asker olmayan yerel halk g��lerinden olu�maktayd�.1000 kadar atl� ve 3000 civar�nda piyade ile sava�a kat�lan Ba��bozuk birligi geri �ekilmesi nedeni ile sava� s�ras�nda en az kay�p veren birliktir.
3.Sava��n Getirdigi Tarihi Sonu�.
Nizip sava��nda Osmanl� ordusunun yenilgisini sava� g�c�ne degil ba�ar�s�z y�netim sergileyen pa�alar�n tak�nd�� tav�rlara ba�layan Moltke ve Prusyal� kurmay subaylar sava�tan sonra Malatya, Sivas, Tokat, Zile, Amasya’y� takip ederek zorlu bir yolculuktan sonra Samsun’a gelmi�, buradan vapurla �stanbul’a d�nm��lerdir.�nce vezir taraf�ndan, daha sonra II. Mahmut’un yerine tahta ge�en gen� Padi�ah Sultan Abd�lmecit taraf�ndan kabul edilmi�tir.Sava� ile ilgili d��nce ve tespitlerini padi�aha arzeden Moltke’nin bir�ok pa�an�n kellesinin girmesine de sebep oldu�u d��n�lmektedir.Zira sava� s�ras�nda baz� pa�alar�n ka�ma gibi ihanetler sergiledigi Moltke taraf�ndan rapor edilmi�ti.Sava��n yenilgi ile sonu�lanmas� ve ortaya koydu�u siyasi durum Osmanl�n�n gelecegi a��s�ndan �nemli geli�melere neden olmu�tur.M.Ali pa�an�n M�s�r b�lgesi �zerk y�netimi bu sava�tan sonra ba�lam��t�r.Nizip sava��ndan sonra kendi i�inde ba��ms�z ve d��ar�da Osmanl�ya ba�l� olan bu �zerk y�netim daha sonra d�� g��lerin de katk�s�yla M�s�r’�n elden ��kmas�na ve Ordado�udaki dengelerin bozulmas�na neden olmu�tur.

Ramazan TARHAN
tarhan@istanbul-ulasim.com.tr

--------------------------------------------------------------------------------
Yorumlayan: G�khan Dokuyucu tarih 1/24/2007
Nizip i�in g�zel ve faydal� bir �al��ma...
Eme�ine sa�l�k Say�n Ramazan Tarhan..
--------------------------------------------------------------------------------
Yorumlayan: ibrahim �im�ek tarih 1/24/2007
�stad�m yine g�zel bir �al��mas� haz�rlam��s�n�z.y�re�inize eme�inize sa�l�k.Ger�ekten tarihimiz i�in bilgi alabilece�imiz g�zel bir �al��ma.her an ke�fetmek i�in okuyaca��m.
--------------------------------------------------------------------------------
Yorumlayan: admin tarih 1/25/2007
Eme�inize ancak te�ekk�rle kar��l�k verebiliyoruz. Sizin gibi de�erli abilerimizin bu konulardaki �al��malar� bizlere y�n verecektir.

**rasimm** · 28.01.08, 09:41

CAH�L KUMANDANIN SAVA�I http://www.eskimalatya.com/malatya/id5.htm
N�Z�P SAVA�I: 1839 da, Osmanl� Ordusu kumandan� Haf�z Pa�a, karargah�n� Harput Mezra'dan Malatya'ya ta��y�nca, Eski Malatya tamamen terk edilmeye ba�land�. Askerlerini bar�nd�raca�� ev bulamayan Haf�z Pa�a, ba�lara g��en halk�n evlerine el koydu. Ordu, 1838-1839 k��n� Malatya da ge�irince kent halk� ba�lara s��nmak zorunda kald�. Ba�lar�n bulundu�u Aspuzu y�resi (bug�nk�) Malatya olarak geli�meye ba�lad�. Ordu Nizip Sava�� i�in Eski Malatya'dan ayr�ld�ktan sonra, halk harap olmu� evlerine d�nmedi.
Nizip Sava�� T�rk Tarihi i�in �ok �nemlidir. ��nk� o d�nemde D�nyan�n 2. B�y�k ve modern ordusu olan Osmanl� ordusu (Asakiri Mansure-i Muhammedi'ye) ile Osmanl�ya isyan eden M�s�r Valisi Kavalal� Mehmet Ali Pa�an�n ordusu aras�nda cereyan etmi�tir. Bu asi Vilayetimizin askerlerinin komutan� Kavalal�n�n o�lu �brahim Pa�ad�r. Osmanl� Ordusu Asi Vilayetimizin ordusunu Nizip'te ters bir vaziyette yakalad�. K��k r�tbeli Osmanl� subaylar� ve Avrupal� Askeri dan��manlar bunun bir f�rsat oldu�unu hemen h�cum edilmesi gerekti�ini s�ylediler. Ne yaz�k ki �srarlara ra�men Haf�z Pa�a rahats�z edilmemesini emir buyurup �stihare i�in uykuya yatt�. Onun i�in r�yas�nda g�rece�i renkler �ok �nemliydi.(�slam'dan bihaber M�sl�man) Bunu f�rsat bilen �brahim pa�a ordusunun cephesini d�zeltti. Hi� bir haz�rl�k yapmayan Osmanl� ordusuna sald�r� emri verdi. Pa�am�z uykudan kalkt��nda maalesef Koca Osmanl� ordusu darmada��n olmu�tu. MTB
Not : Padi�ah 2.Mahmut ordunun ma�lubiyetini duydu�unda kalp krizi ge�irdi. �z�nt�s�nden dolay� Ayn� y�l i�inde vefat etti.
N�Z�P SAVA�INA B�R ANEKDOT
HELMUT von MOLTKE
(1800 - 1891)
1836 - 1839 y�llar� aras�nda T�rk ordusunda m��avirlik ve ��retmenlik yapan Alman Feld Mare�al Helmut von Moltke II. Mahmut d�neminde Haf�z Mehmet Pa�a'n�n maiyetinde m��avir olarak Nizip Sava��na kat�lm��t�r. Kendi memleketinde otuz bir y�l, Genel Kurmay� y�neten mare�alin, �lkemizin olaylar� ve durumu hakk�ndaki d��ncelerini tespit eden mektuplar� vard�r.
Mektuplar�nda Mare�al Moltke Nizip sava�� i�in,

"Orada yenilen T�rk de�ildi, kumandand�. Yenen de �b�r taraf olmay�p, hurafelerdi.
Harp plan�n�, m�neccimler vas�tas� ile �izen, h�cum emrini y�ld�zlardan alan kumandanlara kar�� cesur T�rk ne yapabilirdi ?.. M�neccimin T�rkiye'den kovuldu�u ve y�ld�zlar�n harp i�lerine kar��malar�n�n yasak edildi�i g�n, T�rk�n ruhu yeniden parlayacak ve silah kullanmak i�in do�an bu kahraman milletin tarihi, eski ��n� bulacakt�r."
demi�tir. MTB

**rasimm** · 28.01.08, 09:42

Y�l 1839’dur. II. Mahmut ile M�s�r Valisi Mehmet Ali Pa�a kuvvetleri aras�nda meydana gelen “Nizip Sava��”nda Osmanl� ordusuna Haf�z Ahmet Pa�a komuta etmektedir. Haf�z Ahmet Pa�a tecr�besizdir ve de komutas�ndaki generallerden �ok uleman�n d��ncelerine �nem vermektedir. Osmanl� ordusunda dan��man olarak Prusya’l� 3 kurmay subay bulunmaktad�r.
Bunlardan biri de Moltke’dir. Moltke’ye g�re Nizip’te Osmanl� ordusunun �nemli birli�ini ya-yalar te�kil etmektedir. Erlere �ar�abuk baz� �eyler ��retilebilmi�tir. Subaylar ise subayl�ktan hi�bir �ey anlamamaktad�rlar.
M�s�r kuvvetlerinin ba��nda Ibrahim Pa�a bulunmaktad�r. Onlar�n da durumu pek iyi de�ildir. Say� bak�m�ndan iki ordu a�a�� yukar� e�ittir. Nizip alan�nda bu iki ordu harp kurallar�na uygun olarak yerle�tirilmi�tir.
Prusya’l� kurmay su-baylar Osmanl� ordusunun M�s�rl�lar� yenecek bir durumda iken hemen muharebeye giri�ilmesi i�in Ba�komutan Haf�z Pa�a’-ya tavsiyelerde bulunmu�-lard�r. Ancak ordu i�inde bulunan ulema o g�n Cu-ma oldu�undan harp yap�lmas�n�n �er’an caiz olmad��n� ileri s�rm��lerdir.
Bir g�n sonra Prusya’l� subaylar bir gece bask�n� yap�lmas�n� �nermi�lerdir. Ulema bu defa da haydut gibi ans�z�n gece bask�n� yap�lmas�n�n padi�ah askerlerinin �an�na yak��mayaca��n� bildirmi�lerdir.
“Peki, ne zaman h�cum edece�iz?” sorusuna da.
“Ke�inin kuyru�undan gelecek i�areti bekleyece�iz.” cevab�n� vermi�lerdir.
Bu arada M�s�r ordusu Osmanl� kanatlar�n� ku�atm��t�r. Moltke, Haf�z Pa�a’ya Birecik �zerine �ekilip ku�atmadan kurtulmas�n� tavsiye eder.
Ancak Haf�z Pa�a geri �ekilmeyi �erefsizlik sayd��ndan yerinden k�p�rdamam��t�r. M�s�rl�lar ise 29 Haziran 1839’da sald�r�ya ge�mi�ler ve Osmanl� Ordusunu 4 saat i�inde peri�an edip da��tm��lard�r.
II. Mahmut �aresizdir. Ruslardan yard�m istemi� ve “Denize d��en y�lana sar�l�r” s�z�n� de i�te bu psikoloji i�erisinde s�ylemi�tir.

Giri� / Kay�t kapat

Nizip'e Ho� Geldiniz

Nizip Tarihi

Nizip'e Ula��m

Tarihimiz K�lt�r�m�z

Duyurular

Turizm

Okullular

Edit�rler

Firma / Kurum TELEFON ve ADRES REHBERi

Konu: T�m Y�nleriyle Nizip Sava��

Se�enekler

T�M Y�NLER�YLE N�Z�P SAVA�I

Bu Konu i�in Etiketler