KESTANE: Dahili ticaretinde rutubetini kaybetme ve sevkiyatta kaybolma nedeni ile %5 oranında fire vereceği.
KURU SARIMSAK: Kurutulmuş olarak sakalsız ve baş şeklinde alınan sarımsakta dahili ticaretinde kabuk atma ve nem kaybından dolayı %5-7 oranında fire vereceği.
ELMA:Soğuk hava tertibatı bulunmayan ticarethanelerde elmanın dahili ticaretinde çürüme ve nem kaybı dolayısıyla %5 oranında fire vereceği.
İÇ KABUKLU CEVİZDE: Dahili ticarette fire oranının bulunmadığı tespit edilmiştir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı:31.12.1990-51/970
CEVİZ İÇİ: Kabuklu ceviz-ceviz içi haline getirilebilmesi.Tane cevizin iç ceviz haline getirilmesinde herhangi bir makine ile değil doğrudan işçiler vasıtasıyla kırılıp kabukları ayrılmak kaydı ile iç ceviz haline getirilmekte ve bu işlemler esnasında ceviz fire nispetinin %55 olarak tespit edilmiştir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı:19.12.1985-50/842
AMBALAJ SANDIĞI:Yaş meyve sebze ihracatında ambalaj malzemesi olarak kullanılan sandıkların imalatında imalatçının 1 m3 çam tomrukta sağlayacağı randıman,ağacın sağlamlığı,çürük olup olmadığı,kalınlık ve incelik durumuna göre,budak durumuna,biçilen tomruğun ağacın gövdesinin hangi kısmına isabet ettiğine (kök ve üst kısım) bağlı olmakta ve ortalama olarak monte sandık imalatında %60-65 ,demonte sandık imalatında ise %50-60 arası randıman sağlanmaktadır.Bu tip imalatlarda % 10 u sıfır fire olmakta ,geriye %25-30 normal fire meydana gelmekte ve bu normal firenin de ortalama %25 i sağa sola bedelsiz olarak dağıtılmakta ve işletme hiçbir şekilde faydalanmamaktadır.Normal firenin ancak %70-75 i değerlendirilmektedir.2-3.cü sınıf 1 m3 çam tomruğun ortalama olarak ağırlığı,tomruğun yaş ve kuru olduğu , sahil kesiminden veyahut yüksek kesimden kesilmiş olduğu göz önüne alınarak 600-700 kg. gelmektedir.
1 m3 kavak tomruk kuru halde 500-600 kg. yaş halde 700-850 kg. gelmektedir.Çam tomruğun imalatta kullanılması sonucu meydana gelen imalat artıklarının (kırpıntı ,kapalı tahtası ,odun ,talaş)1985 yılı ortalama satış fiyatı kg ı 15-20 TL arasında oluşmuştur.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı:21.08.1986-33/455
AMBALAJ SANDIĞI İMALATI:
2. Sınıf tomruk,kerestelik olduğundan sandık imalatında kullanılmamaktadır. 3. sınıf tomrukta veya maden direğinde randıman oranı %50-60 arası olmaktadır.
Sandık imalatı sırasında meydana gelen fire oranı ise ortalama %40-50 civarında olmaktadır.Bu imalat esnasında hiç değerlendirilmeye tabi tutulmayan sıfır fire nisbeti yukarıda belirtilen imalat firesinin %10 u oranında olmaktadır.
1 m3 çam tomruğu ortalama ağırlığı ,tomruğun yaş ve kuru olduğu ,sahil kesiminden veyahut yüksek kesimden kesilmiş olduğu göz önünde tutularak 600-700 kg geldiği , 1 m3 kavak tomruk ise kuru halde 500-600 kg ,yaş halde 700-850 kg gelmektedir.
İmalat artıklarının 1987 yılında 20-25 TL/Kg, 1988 yılında ise 30-35 Tl/Kg. arasında satıldığı tespit edilmiştir.
1m3 tomruğun işlenmesi sırasında tüketilen elektrik miktarı faktörler çok değişken olduğundan ( ağacın boyu – eni . budak durumu, çalışan işçinin mahareti) tesbit edilememiştir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 21.12.1989 -99/774
HURDA CAMDAN CAM KAVANOZ İMALATI FİRE ORANI
Hurda camdan cam kavanoz imalinde toplanan hurda camın meşrubat, içki, soda şişesi kırıkları olup-olmadığına , incelik kalınlık ve temizlik durumuna göre , ayıklanmasından, elenmesinden, yıkanmasından ve fırınlanmasından mamul hale gelene kadar geçen süre içerisinde ortalama %7-12 arası imalat firesi vermektedir. Cam kavanoz ile cam şişenin satış anında yüklenmesi, istiflenmesi ve boşaltılması süresi içerisinde olan nakliye esnasında ise %3-5 arası kayıp olmaktadır.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 11.09.1986 -36/493
Nakliye dahil bardak, vazo ve diğer cam kesme işlerinin desenlenmesi, dekorasyonu, asitleme ve parlatılması işlerinde %8 fire ve bu malların alımı ve pazarlaması esasında da %7 oranında fire verebileceği tespit edilmiştir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 15.01.1987 -2/35
ZEYTİNYAĞI : Fire nispetinin ( dolum, nakliye, ambalajlama ) dahil olmak üzere %1,5 olduğu tespit edilmiştir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 11.06.1987 -22/357
Zeytinden ortalama %20-25 arası zeytinyağı elde edildiği ve zeytin fire oranınında %10 olduğu tespit edilmiştir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 28.04.1988 -17/282
PRİNA : Suriye’ den ithal edilmekte olan ham prinaların Suriye’den Türkiye’ ye ve Türkiye’de satışı yapılan firmalara sevkinde yükleme ve indirme ameliyesinde meydana gelebilecek fire nispetinin %4-5 olacağı tespit edilmiştir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 26.12.1985 -51/870
YAŞ MEYVE VE SEBZE : Yaş meyve ve sebze ihracatında, malın üreticiden alınıp paketleme tesislerine kadar taşınması ve paketlendikten sonra Cilvegözü Hudut kapısına kadar geçen süre zarfında,
Taze Domates %10-15 Portakal %5-8
Ayva %5-8 Mandalina %5-8
Lahana %5-8 Kiraz %5-8
Kayısı %5-8 Çilek %5-8
Limon %5-8 Havuç %5-8
Şalgam %5-8 Yeşil Sarımsak %5-8
Nar %5-8 Bamya %5-8
Karnıbahar %5-8 Greyfurt %5-8
Karpuz %5-8 İncir %5-8
Kavun %5-8 Üzüm %5-8
Salatalık %5-8 Armut %5-8
Patlıcan %5-8 Şeftali %5-8
Kabak %5-8 Erik %5-8
Patates %5-8 Biber %5-8
Elma %5-8 Kuru Soğan %5-8
Kestane %5-8 Kuru Sarmısak %5-8
Kuru Nohut YOK Kuru Fasulye YOK
Fire olacağı tespit edilmiştir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 05.12.1985 -48/815
YAŞ MEYVE VE SEBZELER FİRE NİSPETİ
Domates ( 1 haftalık için ) %10
Domates ( 2-3 haftalık için ) %25
Biber ( 1 haftalık için ) %10
Biber ( 2-3 haftalık için ) %25
İncir %10
Havuç %10
Şeftali %10
Nar %10
Kavun %10
Elma %10
Portakal %10
Mandalina %12
Limon %10
Taze Üzüm %13
Patates %10
Soğan %12
Erik %10
Kuru Sarmısak %7-8
Zeytinyağı %1,5
Vergi kontrol bürosuna 25.04.1984-7/298 sayı ile gönderilmiştir.
YAŞ MEYVE SEBZE :
25-30 Kg. lık sandıklar içerisinde üreticiden alınan yaş meyve ve sebzenin üreticiden alınıp, yükleme, boşaltma ve nakliyesi esnasında ve satışı içerisinde geçen süre zarfında ( aynı zamanda nakliye esnasında mallardaki buharlaşma ve çürümenin de göz önüne alınarak ) meydana gelebilecek fire oranı %10-15’ tir.
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 16.10.1986 - 41/547
ZEYTİN VE ZEYTİNYAĞI
Salamura edilmek üzere müstahsilden alınan zeytinlerde eleme sonucu salamurada kullanılmayacak kadar küçük zeytin, ezilmiş bulunan zeytin ve eleme neticesinde yaprak, toprak, çöp gibi yabancı maddeler dahil olmak üzere %10 oranında fire hasıl olacağı, ayrıca ticari maksatla müstahsilden almaya sonradan ambalajlanmak üzere kuyulara dökülüp bekletilen zeytinyağında beklme sonucu zamanla dibinde oluşan akir denilen artık fire ise % 3 olarak,
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 23.03.1989 -12/231 sayılı kararı ile tespit edilmiştir.
YAŞ MEYVE VE SEBZE
İhracat amacıyla alınan aşağıda isimleri yazılan maddelerin alınmasından ihraç edilene kadar geçen süre içinde meydana gelecek fire oranı ;
İncir %10
Armut %10
Erik %10
Muz %5
Nar %5-8
Üzüm %13
Hurma %5-8
Kuru Soğan %10
Elma %10
Havuç %10
Kavun %10
Y.K.K. Tarih ve Sayısı : 16.03.1990 -11/196