Zengin bir tarihi geçmişe sahip olan Gaziantep ilimizde 3 tane önemli müze bulunmaktadır.Son zamanlarda yapılan modernizasyon ve gelişmiş sergileme salonları ile önemli bir izleyici kitlesini üzerine çekmeyi başarmıştır.Hiç şüphesiz bölgemizdeki müzeler Zeugma tartışmaları sayesinde popüler bir kimlik kazanmıştır.Halkın bu konularda bilinçlenmesi de ayrı bir güzelliktir.Uzun zamandır devam eden Zeugma ile ilgili eserlerin Nizip’te Zeugma bölgesinde bir müzede sergilenmesi ile ilgili tartışmalar halen güncelligini korumaktadır.Umarız bu konuda da olumlu bir gelişime olur ve Gaziantep’imize 4.bir müze daha kazandırılır.
Şu anda Gaziantep Müze Müdürlüğüne, Arkeoloji Müzesi, Etnografya Müzesi ve İslahiye ilçesindeki Yesemek Açık Hava Müzesi olmak üzere 3 tane önemli müze bağlıdır.Bunların dışında Zeugma kazı alanı dahil Müze Müdürlüğü denetiminde tek yapı bazında 693 taşınmaz kültür varlığı ile 221 arkeolojik SİT alanı bulunmaktadır.Bu alanlara yaklaşık 250 adet höyük de dahildir.Bilindigi gibi höyükler açısından da bölgemiz zengin bir yapıya sahiptir.
Bu yapıların gün yüzüne çıkarılma çalışmaları da devam etmektedir.Gaziantep müzeleri tarihi eser kalıntıları açısından diger müzelerden farklılık gösterir.Zira sergilenen eserlerin tamamı gerçek kalıntılardan oluşmaktadır.İlk defa 1944 yılında, Sabahat Göğüş’ün büyük katkıları ile kurulmuş olan Gaziantep Müzesi, önce Nuri Mehmet Paşa Camiinde,1969 yılında ise bugünkü binasına taşınmıştır.
1976 yılında başlatılan ek salon çalışmalarına ilave olarak Zeugma bölgesindeki eserlerin sergilenmesine yönelik ihtiyacın oluşması ile bugünkü mevcut binada beş adet salon daha hizmete sokulmuştur.2005 Yılında hizmete açılan Zeugma salonları son derece modern bir yapıya sahiptir.İzleyicilerin de büyük begenisini kazanan müze türsitlerin de ilgi odağı olmuştur.Bilindigi gibi bölgemiz, Hurri, Hitit,Asur, Pers, Hellenistik çağlarını içeren ve Roma-Bizans ile birlikte İslami dönemleri de kapsayan hareketli ve yoğun tarihi olaylara tanıklık etmiştir.Özellikle ortaçağdaki Haçlı seferleri sırasında jeopolitik konumundan dolayı bölge, çok önemli tarihi olaylara sahne olmuştur. Gaziantep Müzesi tarafından, katılımlı kazı ve kurtarma kazısı olarak yapılan ve sayısı 35'den fazla olan çalışmalardan ve diğer bilimsel kazılardan elde edilen buluntular müzelerimizde sergilenmektedir.Müze Müdürlüğü tarafından yapılan 11 arkeolojik kazıdan gelenlerle birlikte Gaziantep Müzesinde toplam 64 bin civarında eser sergilenmektedir.Höyüklerdeki kazı çalışmaları da tamamlandığında birçok tarihi eserin daha müzelere kazandırılacağı tahmin edilmektedir.
SALONLAR:
KRONOLOJİK SALON:
Gaziantep Müzesi Kronolojik salonda Gaziantep'teki antik yerleşim yerleri ve kazı merkezleri büyük panolardaki haritalarda tanıtılmakta ve Gaziantep bölgesinin kronolojisi verilmektedir.
Sergileme, birinci bölümde Tabiat Tarih vitrini ile başlamakta, özellikle Dülük ve Fırat kenarı paleolitik taş aletlerinin ve bunların kullanımına yönelik didaktik materyallerin yer aldığı vitrinlerle devam edilmektedir.Kalkolitik ve Tunç Çağları çeşitli dönemlerini yansıtan sergileme, demir çağındaki parlak medeniyetlerden Urartu vitrinleri ile son bulmaktadır. İkinci bölümde ise, Akamenid-Pers, Hellenistik ve Kommagene ile özellikle Roma döneminden kesitler sunan vitrinler yer almaktadır.Bu bölüm, Bizans ve İslami dönemlere ait süslü kaplar ile çeşitli kandillerin sergilenmesi ile sona ermektedir. Salonda ayrıca, "Belkıs-Zeugma kazı buluntuları" ve "Çağlar Boyu Çocuk Oyuncakları" vitrinleri yer almaktadır.Bu salondaki bir vitrinde, bir Mamut'un iskeletine ait kemikler ile içi doldurulmuş bir Krokodil de sergilenmektedir.
BELKIS/ZEUGMA SALONU
Çingene Kız' mozaiği, savaş tanrısı Mars ve güzellik tanrıçası Afrodit'in bronz heykellerin sergilendigi Zeugma Belkıs salonu koridor şeklindeki ince uzun bir salondur.
Belkıs kazılarından elde edilen ve özellikle mezar heykeltraşlığını yansıtan heykel ve kabartmalar ile mozaik panoları yer almaktadır. Bu bölüm Zeugma müzesi olarak da anılmaktadır.2005 yılında hizmete açılan salon müzenin en çok ziyeretçi çeken kısmıdır.
VİTRİN SALONU
Girişteki ince uzun salonda, genellikle yöremizi tanıtan geçici veya periyodik olarak değişen konuları yansıtan sergilemeler yapılmaktadır. Turistlerin büyük ilgi duyduğu bu bölümde sanatsal el işilemeleri,nostajjik yöresel ev aletleri,giyim ve kıyafet çeşitlemeleri gibi sergiler yer almaktadır.Salonda bulunan panolara resim,karikatür ve fotograflarla nostaljik ve güncel konular da işlenerek izleyiciyi bilgilendirme amaçlanmıştır.
KÜÇÜK BULUNTULAR SALONU
Yeni düzenlenmiş olan bu salonda modern müzecilik anlayışıyla, bir yanda tüm dönemleri içeren bronzdan, inançla ilgili insan ve hayvan heykelcikleri, kült eşyaları, figürinler, damga ve silindir mühürler, süs iğneleri, bilezik ve torklar ile fibulalar, yüzük taşları ve klasik döneme ait kil mühür baskıları ile altın ve gümüş ziynet eşyaları sergilenmektedir.
DIŞ BAHÇE
Müzenin ön bahçesinde, Hitit ve Geç Hitit dönemi cenaze ziyafetlerini betimleyen bazalttan kabartmalı steller sergilenmektedir.Yan bahçesinde ise çoğunluğu Belkıs/Zeugma kökenli Roma dönemi erkeğini simgeleyen kartal, kadınını simgeleyen yün sepeti motifli mezar taşları sıralanmaktadır. Ayrıca dört adet Roma dönemi lahit de bahçeyi süslemektedir. Kazılardan yeni gelen büyük taş eserler ve mozaik panolar da yer darlığından dolayı ön bahçede yeni binanın tamamlanmasını beklemektedir.