T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği

Basın Açıklaması


Kaygı kişinin herhangi bir uyaranla karşı karşıya kaldığında yaşadığı fiziksel, zihinsel ve davranışsal değişmelerin duygu durumudur. Kaygının öğrenme ve başarı üzerinde olumsuz etkileri vardır. Sınav öncesinde öğrenilen bilginin sınav sırasında kullanılmasına engel olan, başarının düşmesine yol açan yoğun duygu hali ise sınav kaygısıdır.
Sınav kaygısının belli düzeyde her bireyde hissedilmesi olağandır. Bu kaygı motivasyonumuzu da arttıracağı için beraberinde başarımızı da destekleyecektir. Kaygı rahatsız edici boyuta ulaştığında ise yani panik telaş ve aşırı heyecan durumunda ne kadar akademik olarak hazır olunsa da var olan bilgileri kullanmak zorlaşacaktır.
Kaygının rahatsız edici fizyolojik boyutlara ulaşmasını sağlayan bireyin ta kendisidir. Bireyin olayları değerlendirme ve yorumlama biçimi, düşünme şekli kaygının ve stresin temel kaynağıdır.
Önemli olan stresten kaygıdan kaçmak değil, onunla birlikte yaşamayı becerebilmektir. Özgüvenini kaybetmeyen, olayların kontrolünü elinde tutan hatalarını bilen, hatalarıyla başa çıkma yollarını arayan ve öğrenen birey kaygıyı en aza indirgeyendir. Motivasyon düzeyi kaygının en önemli etkenlerinden biridir. Yapılacak bir iş basit ve kolaysa yüksek derecede güdüleme verimi artırır. Buna karşın yapılacak iş matematik testi çözümü gibi bilişsel süreçleri içeren karmaşık bir durumu gösteriyorsa o zaman yüksek güdüleme verimi azaltır. Sınavın sadece bilgilerimizi sınamak olduğu düşünüldüğünde başarımız o oranda artar. Dolayısıyla sınav kaygısı başarının önündeki en büyük engeldir.
A- Öğrencilerin Sınav Kaygısı Yaşamalarının Sebepleri Nelerdir?
1- Aile ve çevrenin yüksek beklenti düzeyi
2- Hedefi gözünde büyütme
3- Başarısızlık ve sınav sonuçları hakkında saplantılı düşünceler
4- Çalışma zamanını plansız ve doğru kullanamama
5- Verimsiz çalışma alışkanlıkları
6- Sorumlulukları erteleme, başarısız değerlendirilme korkusu
7- Dikkati toplayamama ve aşırı heyecanlı olma korkusu şeklinde sayılabilir.
B- Sınav Kaygısının Fiziksel ve Duygusal Belirtileri Nelerdir.
1- Fiziksel Belirtiler: Karın ağrısı, bağırsak hareketlerinde değişme ( ishal, kabızlık ), mide şikayetleri, kalp çarpıntısı, nefes darlığı, hızlı nefes alma, terleme, titreme, baş ağrısı, baş dönmesi, huzursuzluk, uyku, uyuşukluk, yorgunluk, yeme alışkanlığında değişiklikler,
2- Duygusal Belirtiler: Sinirlilik, karamsarlık, hayal kırıklığı, korku, mutsuzluk, tedirginlik, endişe, beklentilere cevap verememe gibi.
C- Sınav Kaygısı İki Boyutta Ele Alınabilir.
1- Endişe: Bu sınavda başarılı olamam. Eyvah üç gün sonra sınav var. Konuları bildiğim halde işlem hatası yapmak istemiyorum. Sınav esnasında bildiğim her şeyi unutabilirim.
2- Yoğun Duygular: Kalbim yerinden çıkacakmış gibi çarpıyor. O kadar gerginim ki midem alt üst olmuş durumda. Çok perişan durumdayım. Paniğe kapıldım. Elim, ayağım titriyor. Hiçbir şey bilmiyorum. Midem bulanıyor. Gözlerim kapanıyor. Soğuk soğuk terliyorum.
D-Sınav Kaygısıyla Başa Çıkmanın Yolları Nelerdir?
Bununla başa çıkmanın 2 aşaması vardır. 1. aşaması: Sınavdan önce sınava iyi hazırlanılmış olarak girilmeli, uykusuz ve aç olunmamalı, asitli içecekler( kola vb., kırmızı et ve baharatlı yiyecekler stresi arttırabileceğinden bu tür yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Bunların yerine stresi azaltan meyve ve taze sebze yenilmelidir. Sınav yerine zamanında gidilmeli, acele edilmemeli, son ana kadar ders çalışılmamalı, sınavdan önce gevşeme egzersizleri yapılmalıdır.
2. aşaması: Başaramayacağım, sorular zor olacak, bilmediğim konular çıkacak gibi kendinizle iç konuşmalar yapılmamalıdır. Varolan kaygınızı paniğe dönüştürmeyiniz. Eğer aşırı bir kaygıya kapılmış iseniz 2 dakika sınavı bırakınız. Düzgün nefesler alıp vererek sınavdaki diğer insanlara bakarak yalnız olmadığınızı ve dahası herkesin heyecanlı olduğunu düşününüz. Zamanı doğru ayarlayın, rahatlamak için arada bir oturma pozisyonunuzu değiştirin, sizden önce sınavdan çıkanları görüp endişeye kapılmayın, son dakikaya kadar zamanınızı iyi kullanınız.
E- Doğru Nefes Almanın Kaygının Azalmasındaki Etkileri Nelerdir?
Kaygıları azaltma yolunda en önemli adım doğru ve derin nefes almayı öğrenmektir. Aşırı kaygıdan dolayı panik yaşandığı zamanlarda kan damarları daralır ve vücut sıcaklığı düşer. Doğru ve derin nefes alınırsa kan vücudun bütün noktalarına yayılır ve bu sayede kaygının şiddeti azalır.
F- Aileler Sınav Öncesi Çocuklarına Nasıl Yardımcı Olmalıdırlar?
Öncelikle öğrencinin; başarısız olursam aileme ne derim, tanıdıklarım benim hakkımda ne düşünürler gibi sorulardan arındırılması gerekir. Aileler çocuklarına sadece başarılı olduklarında değil, her zaman yanlarında olduklarını hissettirmelidirler.

Kamuoyuna saygı ile sunulur